Podział społeczny w Lalce B. Prusa.
Do arystokracji w powieści zaliczamy:baron Krzeszowski, rodzina Łęckich, baron Dalski, Ochocki, książę, hrabina Karolowa, Wąsowska, hrabia Anglik, Zasławska, Florentyna. Pozycja arystokracji w XIXw. jest jeszcze dobra choć część z niej już bankrutuje. Bogatą jej część reprezentuje Zasławska i książę Pierwsza z nich czerpie zyski z zakładów przetwórstwa owocowego oraz zastanawia się nad budowa cukrowni. Książę dorobił się majątku na spółce ze wschodem założonej przez Wokulskiego. Zachowują oni swój majątek dzięki umiejętnemu dostosowaniu się do kapitalistycznych warunków gospodarczych. Często grają na wyścigach, w karty, bogaca się przez spekulację. Łęcki jest bankrutem, który część swego majątku stracił na hulaszczym życiu podczas pobytu za granicą. Chcąc w części odnowić bogactwo pragnie wydać córkę za Wokulskiego oraz prowadzi stosunki z bogatym mieszczaństwem. Krzeszowski broniąc się przed bankructwem żeni się z bogatą mieszczką. Ochocki nie miał majątku, gardził arystokracją. Izabela gardzi praca fizyczną uważając ją za karę za grzechy i nie obchodzi jej świat zwykłych ludzi. Sama jest arystokratką, dla której praca to naciśnięcie dzwonka na służącą. Dzień z ich życia przedstawiał się następująco - od południa składano sobie wizyty, bawiono się cały dzień, na wieczór często wychodzili do teatru, by zobaczyć sztuczny świat bez pracy. W powieści akcentowany jest ich niechętny stosunek do kapitalizmu i mieszczaństwa obejmujący kosmopolityczną obojętność wobec losów narodu, pasożytowanie na cudzej pracy, rozkład moralny i duchowe zaniedbanie. Moralna nicość obserwujemy w losach powieściowych bohaterów poprzez sprawy miłości i małżeństwa. W tej sferze uczucia skrępowane są przesadami społecznymi i wymaganiami towarzyskich konwenansów. Są to ludzie niezdolni do żadnej produktywnie i społecznie pracy. Wykształcenie ogranicza się do skromnej znajomości geografii i historii państw, w których spędzają wiele miesięcy, do znajomości języka francuskiego i angielskiego. Ochockiego posiadającego gruntowniejsze wykształcenie uważają za człowieka nienormalnego.
Inną grupą społeczną jest zubożała szlachta, ludzie „wysadzeni z siodła”, którzy na miejskim bruku starają się znaleźć środki utrzymania. Przykładem jest zarządzający kamienicą Wokulskiego Wirski, który miał majątek wiejski, ale utracił go po uwłaszczeniu w 1864 roku. Podobnym człowiekiem jest ojciec pana Stanisława – szlachcic, któremu wciąż brakuje pieniędzy na kolejny proces, a jego syn musi iść do pracy w winiarni.
Mieszczaństwo jest najmniej aktywną grupą społeczną w kraju. Prus zastosował metodę retrospektywną w obrazie mieszczaństwa. W Lalce przedstawia mieszczaństwo pochodzenia niemieckiego (Minclowie), żydowskiego (Szlangbaumowie, Szuman) i stosunkowo niewielką grupę Polaków, chociaż postacią pierwszoplanową jest Wokulski, chyba jednak przedstawiciel polskiego mieszczaństwa. Minclowie są bardzo spolonizowani i reprezentują cechy charakteryzujące polską burżuazję. Hołdują raczej wzorom dawnym, tradycjom powolnego, systematycznego dorabiania się. Ponieważ przeważnie nie dysponują większym kapitałem, nie angażują się w rozwój przemysłu, który wskutek tego staje się terenem działalności Żydów i Niemców, narodowości o wiele bardziej ekspansywnych.
Żydzi są przedstawieni jako grupa bardzo skonsolidowana, poczuwająca się do wzajemnej pomocy. Szlangbaum, przedstawiciel tej grupy, to człowiek oszczędny, gospodarny i zapobiegliwy. Wykorzystuje każdą okazję by dorobić się majątku i w końcu przejmuje sklep Wokulskiego. Przy okazji kreślenia portretów żydowskich mieszczan porusza Prus problem antysemityzmu, braku tolerancji wśród polskiego mieszczaństwa dla kupców narodowości żydowskiej. Częściowo uzasadnia to walką ekonomiczną przegrywaną przez Polaków.
Młoda inteligencja - autor pokłada w niej jedyną nadzieję (oraz w ruchu socjalistycznym). Studenci, jak i organizacje socjalistyczne, pozwalają przypuszczać, że dotychczasowy układ stosunków społecznych, niesprawiedliwość, która pozwala na to, że "jedni giną z niedostatku, drudzy z rozpusty", muszą ulec zmianie i że dzięki nim znajdzie się proste lekarstwo w postaci obowiązkowej pracy wynagradzanej zgodnie z wysiłkiem.
Ostatnią klasą jest biedota. Będąc w skrajnej nędzy nie potrafi wydobyć się na powierzchnię. Musi jej ktoś pomóc i ona musi też chcieć pracować. Nie wolno pogodzić się ze swoim losem. Wokulski pomógł Mariannie, Wysockiemu, Węgiełkowi i ci pracują dla dobra swojego i kraju. Prus skrytykował społeczeństwo polskie. W kraju, gdzie większość ludzi to wyzyskiwacze, próżniacy i ci wyzyskiwani - biedacy, nie może być dobrze