Podział roślin, zboża, rośliny cukrodajne, włókniste, oleiste, używki
1. PODZIAŁ ROŚLIN:
- ALIMENTACYJNE - zboże, ryż, kukurydza - przeznaczone do spożycia
- PSEUDOALIMENTACYJNE - kawa, herbata, kakao - tzw. używki, przeznaczone dla człowieka, ale nie będące podstawowym wyżywieniem
- NIEALIMENTACYJNE - len, bawełna, soja - rośliny przemysłowe
- PASTEWNE - burak pastewny - przeznaczone dla zwierząt
2.UPRAWA ZBÓŻ NA ŚWIECIE:
- PSZENICA - powstaje z niej mąka, kasza; głównie na czarnoziemach: (Chiny, Indie, USA): Mezopotamia, Nizina Chińska, Nizina Gangesu, Nizina Zatokowa ; 25 odmian; ma bardzo duże wymagania, m. in. duże nasłonecznienie
- RYŻ - Azja Południowo-Wschodnia, Nizina Podańska, delta Nilu, Indie, Chiny; ma duże wymagania klimatyczne; ryz uprawia sie 10cm w wodzie; roslina alimentacyjna, przemysłowa;
* ryż górski (suchy) - uprawa tarasowa, przed erozją,
* ryż mokry (padi).
- KUKURYDZA - Hiszpania, Chiny, Francja, Indie, Brazylia, USA; ok. 600 mln ton rocznie; [pasy pszeniczne, kukurydziane, soi - Wheat Belt; Corn-Sag Belt]; w Polsce kukurydza - na paszę dla zwierząt; 5-6 odmian, m. in. żółta, czerwona, "koński ząb"; duża wydajność i wartość pokarmowa
- PROSO (drobnoziarniste), SORGO (słaboziarniste) - Niger, Czad; strefa miedzyzwrotnikowa; słabe wymagania; przeznaczone dla zwierząt
- OWIES - Polska, Rosja; ostatnio spadła jego uprawa
- ŻYTO - centralna Polska, Niemcy, Rosja, Chiny - zastępowane pszenicą
- JĘCZMIEŃ - szeroki zasięg;
* jare (wiosna) - krótki okres wegetacyjny,
* ozime (zima) - długi okres wegetacyjny.
3. ROŚLINY CUKRODAJNE:
- BURAK CUKROWY - Polska, Niemcy, Francja, USA; ma duże wymagania klimatyczne i glebowe (odpowiedni klimat i gospodarka wodna); 40% cukru na świecie
1 tona cukru = 8 ton buraków cukrowych
- TRZCINA CUKROWA - Brazylia, Indie, Kuba; ciepłe klimaty, strefa międzyzwrotnikowa; wymaga ciepłego i wilgotnego klimatu; z trzciny cukrowej wyrabia się także alkohol; 60% cukru na świecie
4. ROSLINY WŁÓKNISTE:
- BAWEŁNA - Indie, Nizina Chińska, USA, Grecja, Turcja, Gruzja; trudna do uprawy, wymagająca
- LEN - Kanada, Rosja; małe wymagania - nie wymaga goracego klimatu; spadła jego uprawa
5. ROŚLINY OLEISTE:
- JEDNOROCZNE - SŁONECZNIK - Argentyna
- WIELOLETNIE - ORZESZKI, OLIWKI - basen Morza Śródziemnego
- SOJA - USA, Brazylia, Argentyna, Chiny, Indie; duża zawartość białka 60%; tofu, mleko, kasza; zawiera witamine B, aminokwasy, tłuszcze
- RZEPAK - Polska zachodnia; na wielkich gospodarstwach; roslina przemysłowa
* RZEPIK - odporny na niższe temperatury
6. UŻYWKI:
- KAWA - Brazylia, Kolumbia, Indonezja; pochodzi z Wyzyny Abisyńskiej (Etiopia); duże wymagania klimatyczne (2200 m n. p. m.), 30 stopni C; kawa arabska, kongijska, uprawiana na plantacjach; miedzyzwrotnikowy klimat
- KAKAOWIEC - Wybrzeże Kości Słoniowej; niewysokie drzewo; niezbyt duże nasłonecznienie, wilgoć, ciepło;
reeksport - Holandia sprowadza z Wybrzeża Kości Słoniowej kakaowce i wytwarza kakao, które później wysyła na sprzedaż do innych krajów
- HERBATA - Chiny, Indie, Indonezja, Sri Lanka, Nizina Somalijska; kilka odmian: zielona, czarna, czerwona, biała, aromatyzowana, prasowana; niezbyt duże wymagania; napar przyrządza się z pęczków liści
- TYTOŃ - Chiny, Brazylia, Indie, USA; liście tytoniu zawierają nikotynę;