Pustynie - ogólne informacje
Pustynie występują głównie w strefie zwrotnikowej: w Afryce północnej i południowej, na Bliskim Wschodzie, w Ameryce Południowej i centralnej Australii, a także w strefie podzwrotnikowej, np. w Azji Środkowej czy Ameryce Północnej. Wyróżnia się również pustynie lodowe w strefie polarnej (Antarktyda, Grenlandia, Arktyka).
Roślinność jest uboga, ale wiele roślin przystosowała się do tak skrajnych warunków klimatycznych poprzez skrócenie okresu wegetacyjnego na okres pory deszczowej, gromadząc wodę ,czy wydłużając system korzeniowy, tak by sięgał do zasobów wody podziemnej na znacznych głębokościach. Roślinność taka nie zajmuje jednak więcej niż 10% powierzchni. Większe płaty roślinności występują w oazach.
Pustynia – teren pozbawiony zwartej szaty roślinnej na skutek małej ilości opadów (do 100–150 mm), wysokich temperatur powietrza (średnie około +30C, ekstremalne do +50C, nocą dochodzą do 0C; najwyższa temperatura – to 57,8C) i znacznych ich amplitud.
Ze względu na materiał budujący wyróżnia się następujące typy pustyń:
- kamienista (np. Pustynia Gibsona),
- skalista (hamada) (np. część Sahary i Tybetu oraz część Gór Skalistych),
- żwirowa (serir) (np. znaczna część Sahary oraz część pustyń w Australii,
- piaszczysta (erg) (np. Wielka Pustynia Wiktorii i Wielka Pustynia Piaszczysta, Kyzył-Kum i Kara-Kum, Atacama),
- ilasta (kewir, takyr, plaja),
- słona (np. Salar de Uyuni w Boliwii).
- górzysta.
Największe pustynie świata
Sahara – 8 397 000 km²,
Wielka Pustynia Wiktorii – 1 549 000 km²,
Rab al-Chali, Nefud – 1 300 000 km²,
Gobi – 1 039 000 km²,
Kalahari1 – 521 000 km²,
Kyzył-Kum i Kara-Kum – 360 000 km²,
Takla Makan – 311 000 km²,
Sonora – 311 000 km²,
Thar – 259 000 km².
Pustynie według położenia geograficznego:
Azja: Gobi, Takla Makan, Kyzył-Kum, Kara-Kum, Thar, Lota, Wielka Pustynia Słona (Iran), Syryjska, Wielki Nefud, Ar-Rab al-Chali, Ałaszan, Negew
Afryka: Sahara, Wielki Erg Zachodni, Wielki Erg Wschodni, Libijska, Zachodnia, Arabska, Nubijska, Kalahari, Namib, El-Dżafur
Ameryka Północna: Wielka Pustynia Słona (USA), Mojave
Ameryka Południowa: Atakama
Australia: Wielka Pustynia Piaszczysta, Tanami, Simpsona, Gibsona, Wielka Pustynia Wiktorii, Mała Pustynia Piaszczysta
Europa: Pustynia Błędowska