Początki państwa polskiego
Plemiona słowiańskie na ziemiach polskich.
W X wieku teren obecnej Polski zamieszkiwało wiele plemion:
- Mazowszanie tereny dzisiejszego Mazowsza
- Polanie tereny Wielkopolski
- Wiślanie tereny Małopolski
- Pomorzanie na Pomorzu Szczecińskim
- Goplanie między Mazowszanami i Polonami
- Ślężanie, Opolanie na Śląsku.
Z tych plemion dwa stworzyły własne państwa:
- Wiślanie o państwie tym wiemy głównie z "Żywotu św. Metodego". "Pogański książę bardzo potężny, siedząc na Wiśle urągał chrześcijanom i szkody im wyrządzał”. Nie wiadomo, kiedy państwo Wiślan upadło, przypuszczalnie w X wieku po najazdach czeskich.
- Polanie ich państwo stworzone przez przodków Mieszka I – Ziemowita, Leszka i Ziemomysła. Państwo to przypuszczalnie w IX wieku.
Rozwój państwa Polan.
W momencie objęcia władzy przez Mieszka I państwo jego miało już wykształconą organizację. Z relacji Ibrahima ibn Jakuba "A co się tyczy kraju Mieszka, to jest on najrozleglejszy z ich krajów. Obfituje on w żywność... Pobierane przez niego podatki idą na żołd i jego piechurów... Ma on trzy tysiące pancernych podzielonych na oddziały, a setka ich znaczy tyle, co dziesięć secin innych wojowników”. Była to drużyna książęca towarzysząca Mieszkowi w podróży. Terytorium państwa podzielone było na obszary podporządkowane naczelnym grodom. Przy grodach, na terenie podgrodzi skupiała się działalność gospodarcza. Według prawa książęcego, kto nie pełnił służby rycerskiej, ten był zobowiązany do różnych świadczeń. W 966 roku Mieszko ożenił się z czeską księżniczką Dobrawą i przyjął chrzest zmuszony był do tego z powodu otaczania jego państwa chrześcijańskie i związanychy z tym krucjat. Założone zostaje biskupstwo w Poznaniu (968), a do Polski przybywa biskup Jordan. Mieszko starał się rozszerzyć terytorium swego państwa w licznych wojnach:
- Z Marchią Wschodnią (bitwa pod Cedynią w 972 roku) o dostęp do ujścia Odry
- Z państwem Wiślan w 988 i 989 roku o grody Sandomierz i Kraków
- Z Czechami o Śląsk
- Z Rusią o Grody Czerwieńskie
Testament Mieszka I "Dogame index”.
Pod koniec panowania Mieszka I granice jego państwa zostały opisane w tzw. "Dogame index”. Państwo to opierało się prawdopodobnie od strony północnej o morze, od strony wschodniej graniczyło z Prusami i Rusią; stąd granica szła do Krakowa przy czym niektórzy badacze przyjmują, że jeszcze Krakowa nie obejmowała; dalej biegła ku rzece Odrze i trudnej do zidentyfikowania miejscowości Alemure (może Ołomuniec), z kolei ku siedzibą Milczan, ale ich nie obejmowała, i wreszcie z biegiem Odry, zapewne aż ku morzu.