Charakterystyka i przegląd kręgowców
PRZYST RYB DO ŚR WODNEGO: opływowy kształt ciała, śluz, łuski, linia naboczna, skrzela, pęcherz pławny, 1 obieg krwi, rozdzielnopłciowość. Znaczenie: pokarm, wskaźnik czystości wód, sport łowienie.
PRZYST PŁAZÓW DO ŚR LĄDOWEGO: kończyny do poruszania się, oparciem dla kończyn są obręcze miednicowe i barkowe, workowate płuca, serce ma 2 przedsionki i 1 komorę, 2 obiegi krwi, oko z powiekami, ucho wewn. I środkowe, kręgosłup połączony z czaszką, poł. Ruchome, umożliwia potakujące ruchy głową.
DO ŚR WODNEGO: kijanki oddychają skrzelami, ogon kijanki ma płetwę, skóra pokryta śluzem, palce poł błoną, zapłodnienie w wodzie, jaja składane do wody, zapłodnienie zewn , rozwój złożony. Znaczenie płazów: utrzymują równowagę biologiczną w środowisku bo jedzą owady, źródło białka zwierzęcego
PRZYST GADÓW DO ŚR LĄDOWEGO: sucha skóra, brak gruczołów śluzowych, kończyny podciągnięte pod tułów, palce zakończone pazurami- umożliwiają przyczepność, ruchoma głowa, oko osłonięte 3 powiekami, skostniały szkielet, obecność klatki piersiowej- ochrona narządów wewn, szczęki z niezróżnicowanymi zębami, gąbczaste płuca, 2 obiegi krwi, serce składa się z 2 przedsionków i komory z niepełną przegrodą, silniejszy rozwój mózgu, rozdzielnopłciowość, zapłodnienie wewn wyst u samców narządów kopulacyjnych, obecność błon płodowych- gady są owodniowcami.
Znaczenie gadów: odżywiając się owadami, ślimakami czy gryzoniami, będącymi szkodnikami upraw, lasów i magazynów, regulują ich liczebność. - Mięso żółwi, węży, krokodyli jest jadalne. - Są wykorzyst w przemyśle skórzanym, zdobniczym i farmaceutycznym do produkcji leków, np. jad węży.
CHARAKTERYSTYKA PTAKÓW- przyst do lotu: kości pneumatyczne- wypełnione powietrzem, ciało pokryte piórami, przednie kończyny przekształcone w skrzydła, aerodynamiczna sylwetka, cienkościenne płuca oraz obecne worki powietrzne, które wspomagają oddychanie i pozwalają na dostarczenie tlenu do płuc podczas wdechu i wydechu, 2 przedsionki i 2 komory, 2 obiegi krwi, obojczyki zrośnięte w literę V, na mostku wyst grzebień kostny, który jest miejscem przyczepu dla mięśni skrzydeł, lekka czaszka, odcinek szyjny- jedyny ruchomy odcienk kręgosłupa, b. dobrze rozwinięty wzrok, jajorodność. Znaczenie ptaków: owadożerne, drapieżne zjadają ogromne ilości gryzoni, korzyści z hodowli, pożywienie, wykorzysta w gospodarce- pióra.
EKOLOGIA to nauka zajmująca się zależnościami między org żyjącymi w określonym środowisku, a także między org a środowiskiem.
POPULACJA - to zbiór osobników danego gat na danym terenie powiązanych wzajemnymi zależnościami, mogących się krzyżować, wydawać płodne potomstwo.
EKOSYSTEM - biocenoza +biotop
BIOCENOZA - producenci + konsumenci
BIOTOP - środowisko nieożywione
BIOM - zbiór ekosystemów na terenie szerszym geograficznie
CECHY populacji biologicznej: -struktura przestrzenna: równomierne: np. rośliny w sadzie, drapieżniki, kaktusy); skupiskowe: stada, łowice ; losowe: biedronki, muchy, owady.- stosunki liczbowe: liczebność (liczba osobników populacji) ;zagęszczenie (ilość osobników na jednostkę powierzchni lub obj) krzywe wzrostu populacji.
Jajorodność - najbardziej rozpowszechniona forma rozrodu płciowego zwierząt, polegająca na rozwoju zarodkowym w jaju wydalonym z organizmu matki przed zapłodnieniem (u wielu bezkręgowców, ryb) lub tuż po zapłodnieniu (u gadów, ptaków), jaja zwierząt jajorodnych zawierają substancje odżywcze.
Żyworodność: forma rozrodu występująca u ssaków łożyskowych, torbaczy, niektórych ryb, płazów i gadów oraz nielicznych bezkręgowców. Rozwój zarodkowy zwierząt żyworodnych przebiega w organizmie matki; zarodek jest odżywiany za pośrednictwem łożyska lub struktur spełniających podobną funkcję.
Jajożyworodność: Sposób rozrodu wielu gatunków zwierząt z różnych grup systematycznych; zarodek rozwija się w jaju (wewnątrz błon jajowych, kosztem substancji odżywczych żółtka, a nie kosztem substancji dopływających z organizmu matki) ale jajo nie jest składane do środowiska lecz pozostaje w organizmie matczynym; młody osobnik opuszcza osłonki jajowe zaraz po złożeniu jaja albo wykluwa się z jaja wewnątrz układu rozrodczego matki (wówczas samica rodzi potomstwo zdolne do samodzielnego życia); wyst np. u niektórych rekinów, niektórych salamander i ropuch oraz u niektórych jaszczurek i węży, a także u niektórych meduz, ukwiałów, ślimaków, roztoczy i skorpionów.