Warsztat pracy nauczyciela

Nauczyciel, który posiada określoną wiedzę i opowiada o niej uczniom, dawno przeszedł do lamusa. Współczesnym typem nauczyciela jest osoba, która łączy przekazywana wiedzę z praktyką. Ważnym czynnikiem przy tym jest organizacja i zaplecze materialno- techniczne.
Warsztat pracy nauczyciela to celowo dobrane procedury postępowania, sposoby i metody działania, dokumenty prawne i planistyczno-organizacyjne, czyli opisane decyzje nauczyciela dotyczące działań jego i uczniów w czasie roku szkolnego. W skład warsztatu pracy nauczyciela wchodzą również źródła wiedzy i środki materialno-techniczne, które służą uczniom do uczenia się, a nauczycielowi do nauczania, wychowania i opieki oraz doskonalenia własnej pracy zawodowej.
Teraz po krótce omówię zagadnienia warsztatowe.
Specyfika i metodyka warsztatowa. Przy konstruowaniu programu szkolnego szczególną uwagę zwrócono na przybliżenie uczniom wiedzy o człowieku, o świecie przyrody i techniki. Na tej zasadzie powstały przedmioty szkolne, których uczyli nauczyciele- specjaliści przedmiotowi. Ważnym elementem warsztatu pracy nauczyciela jest wiedza przedmiotowa, którą posiada nauczyciel oraz specyfika przedmiotowa, czyli to, co odróżnia daną dyscyplinę naukową od innych. Ważnym elementem jest także metodyka prowadzenia zajęć, na którą składa się własna klasyczna wiedza oraz poradniki przypodręcznikowe i realizacyjne a także czasopisma metodyczne.
Obudowa prawna warsztatu pracy nauczyciela. To dokumentacja prawna z wiązana ze stanowiskiem pracy oraz czynnościami zawodowymi, wykonywanymi przez nauczyciela na tym stanowisku. Są to przede wszystkim ustawy: o systemie oświaty, „Karta Nauczyciela”, o utworzeniu urzędu MEN. Przepisy są publikowane w: „Dzienniku Ustaw”, „Monitorze Polskim” i „Dzienniku Urzędowym MEN”
Zestaw przepisów prawnych dotyczących okoliczności, które towarzyszą nauczycielowi w codziennym życiu zawodowym: dotyczące bezpieczeństwa uczniów, program nauczania, wykaz podręczników, środków dydaktycznych, przepisy dotyczące przyjmowania uczniów do szkół, oceniania, klasyfikowania, egzaminowania i promowania, dotyczące innowacji i eksperymentów pdg, zadań, uprawnień i odpowiedzialności nauczyciela.
Dokumentacja planistyczno- organizacyjna. Są to opisane decyzje nauczyciela dotyczące działań jego i uczniów w czasie roku szkolnego. Na dokumentację tą składają się: roczny plan pracy dydaktycznej (rozkład materiału nauczania); konspekty (scenariusze) lekcji, zajęć pozalekcyjnych; plany pracy klasy, której nauczyciel jest wychowawcą; terminarz zadań i wydarzeń z planu pracy szkoły i kalendarza szkolnego; struktura organizacyjna uczniów w klasach, przydzielonych nauczycielowi w ramach obowiązków służbowych na dany rok; orz inne plany nauczyciela.
Źródła wiedzy, podręczniki, materiały pomocnicze. Nauczyciel powinien w swoim warsztacie zgromadzić lub zorganizować dostęp do podstawowych źródeł informacyjnych swej dziedziny wiedzy. Do źródeł informacji bezpośredniej zalicza się: encyklopedię przedmiotową i słowniki, podręcznik akademicki, informatory faktograficzne, wydawnictwa statystyczne, słowniki biograficzne twórców danej nauki, atlasy.
Podręcznik powinien pełnić funkcję informacyjną, badawczą, praktyczną oraz samokształceniową. Formalnoprawną kwestią podręczników szkolnych reguluje MEN.
Środki dydaktyczne, media i urządzenia dydaktyczne. Zadania realizacyjne materiałów dydaktycznych: wprowadzające, ilustracyjne, źródłowe, weryfikacyjne, ćwiczeniowe, syntetyzujące, łączenia teorii z praktyką, kontrolne.
Pracownia, klasa-pracownia, zarządzanie zbiorami. Pracownia to klasa szkolna wyposażona w środki i materiały dydaktyczne umożliwiające zdobywanie wiedzy.
Rodzaje pracowni: pracownie-klasy edukacji wczesnoszkolnej, pracownie przedmiotowe, pracownie stanowiące miejsce realizacji specjalnych funkcji.
Odpowiedzialność nauczyciela za powierzone mienie szkoły. Nauczyciel może być pociągnięty do odpowiedzialności materialnej za szkodę wyrządzoną szkole oraz utratę powierzonego mienia. Odszkodowanie nie może przewyższać 3 mies. wynagrodzenia pracownika.