Choroby bakteryjne i pasożyty skóry
Choroby bakteryjne i pasożyty skóry
Paciorkowce - rodzaj kulistych bakterii Gram dodatnich]. Ich podziały zachodzą wzdłuż jednej osi i dlatego rosną one w łańcuchu lub parach (stąd nazwa Streptococcus pochodząca od greckiego "streptos" oznaczającego coś łatwo wyginającego się). np. róża
Choroby ropne
RÓŻA
Częsta, ostra, rumieniowa, gwałtownie szerząca się infekcja skóry z towarzyszącymi objawami ogólnymi. Czynnikiem etiologicznym jest najczęściej Streptococcus pyogenes, rzadko inne paciorkowce i inne bakterie. Dawniej choroba występowała częściej na twarzy, obecnie najczęstszą lokalizacją są podudzia, a także ramiona u pacjentek po mastektomii i usunięciu węzłów chłonnych. Do zakażenia dochodzi w przypadku miejscowego uszkodzenie skóry związanego z infekcją wirusem opryszczki, międzypalcową grzybicą stóp, owrzodzeniami podudzi.
Początkowo pojawia się bolesny rumień, wyraźnie odgraniczony od otoczenia. U większości pacjentów występuje gorączka, dreszcze i limfadenopatia. W pewnych przypadkach może dojść do rozwoju cięższych postaci róży: pęcherzowej, krwotocznej, czy zgorzelinowej, a w skrajnych przypadkach również ropowiczej.
Zmiany różnicujemy z ostrym kontaktowym zapaleniem skóry, ale w tym przypadku nie stwierdza się objawów ogólnych. Również dość podobnie wygląda wczesna faza półpaśca i rumień wędrujący. Rumień guzowaty różni się wolniejszym przebiegiem. W toczniu rumieniowatym występują inne zmiany skórne oraz objawy narządowe.
Leczenie polega na stosowaniu okładów z sody lub 2% roztworu ichtiolu. W leczeniu ogólnym najczęściej stosuje się penicylinę ze względu na dużą wrażliwość paciorkowców na ten antybiotyk. W przypadkach uczulenia na penicylinę zwykle podaje się erytromycynę.
GRONKOWCE
bakterie zaliczane do grupy bakterii Gram-dodatnich. Morfologicznie są to ziarenkowce występujące w skupiskach, przypominających grona, będące wynikiem podziałów w wielu płaszczyznach. Prawie wszystkie gatunki Staphylococcus są względnymi beztlenowcami (tj. rosną zarówno w warunkach tlenowych jak i beztlenowych).
Czynnikiem etiologicznym najczęściej jest S. aureus. Choroba dotyczy przede wszystkim mężczyzn, u kobiet dotyczy okolic, w których występują włosy terminalne, czyli pach, narządów płciowych i podudzi. Typowa lokalizacja to owłosiona skóra głowy, twarz, pachy, pośladki, okolica łonowa. W przypadku zmian rozległych mogą im towarzyszyć objawy ogólne: gorączka lub limfadenopatia. Choroba zwykle ma przebieg przewlekły i nawrotowy.
Zapalenie mieszków włosowych gronkowcem złocistym
zakażeniu sprzyja brak higieny, kontakt z wydzieliną z ran i olejkami mineralnymi
krosty związane z mieszkami włosowymi
miejscowe leczenie antybiotykami (mupirocyna, kwas fusydowy). W bardziej opornych przypadkach stosujemy ogólną antybiotykoterapię zgodnie z wynikiem antybiogramu.
CZYRAK
Czyrak jest zapaleniem mieszka włosowego i może pojawić się na wszystkich częściach ciała, na których występują włosy. Jednak najczęstszym umiejscowieniem jest kark, twarz, pachy, pośladki, ramiona i podudzia, a także przedsionek nosa i kanał zewnętrzny ucha.
Czynniki sprzyjające: urazy mechaniczne, nadmierna potliwość, maceracje, brak higieny, charakterystyczny przebieg ze świądem i stany zapalne w przebiegu różnych demetoz
guz około mieszkowy z krostą na szczycie
Leczenie miejscowe:okładów z sody lub maści ichtiolowej, a także preparaty zawierające antybiotykami
leczenie antybiotykami gdy występują na twarzy
CZYRACZNOŚĆ
ropne zapalenie okołomieszkowe z wytworzeniem czopa martwiczego, ma postać z początku guzka, potem krosty, spowodowane zakażeniem gronkowcowym. W przypadku mnogich czyraków stosuje się termin czyraczność, inaczej zespół Joba
Liczne nawracające czyraki występujące częściej u osób o obniżonej odporności, z atopowym zapaleniem skóry i nosicieli S. aureus w nosie lub kroczu. Czyraki najczęściej lokalizują się w okolicy twarzy, karku, pach .
Powikłania: ropowica, zapalenie naczyń, zapalenie zatok jamistych i opon mózgowych, barteryjne powiązanie do zapalenia.
Leczenie ma na celu zredukowanie nosicielstwa S. aureus. Stosuje się np. klindamycynę lub dikloksacylinę. Czasem skuteczne jest dołączenie leczenia miejscowego – kremu z mupirocyną do nozdrzy.
PRZEWLEKŁE ZAPALENIE GRUCZOŁÓW POTOWYCH APOKSYNOWYCH W OKOLICY PACH< NARZĄDÓW PŁCIOWYCH
gronkowiec, bakterie bezdenne,nast. Pałeczki Gran ujemne
sprzyja nadmiernej potliwości, golenie, otyłość, zaburzenie hormonalne, genetyczne, immunologiczne
bolesne, twarde, rozmiękające guzki, przetoki, pozaciągane blizny
leczenie: antybiotyki, leki miejscowe, operacyjne
ZAPALENIE PĘCHERZOWE I ZŁUSZCZAJĄCE SKÓRE NOWOROKÓW
jest to stan zapalny skóry najczęściej uogólniony , o bardzo ciężkim przebiegu . Zmiany skórne to pęcherze i spełzanie naskórka. Czynnikiem etiologicznym jest gronkowiec złocisty.
Choroba obejmuje dzieci do 10 roku życia , bardzo rzadko osoby dorosłe. Jednak najczęściej występuje u noworodków w pierwszych tygodniach życia. Choroba trwa zazwyczaj około dwóch tygodni.
Wykwitem pierwotnym jest rumień – bolesny przy palpacji , zajmujący stopniowo skórę całego ciała , z ominięciem części owłosionych. Zmiany wykazują tendencję do lokalizacji w obrębie fałdów skórnych. Zazwyczaj dzieci pozostają w dość dobrym stanie ogólnym.
Objawem patognomonicznym jest spełzanie naskórka czyli objaw Nikolskiego , który pojawia się już przy niewielkim nacisku skóry.
Ze względu na rozległość zmian skórnych najlepszym rozwiązaniem jest hospitalizacja dzieci. Lekami pierwszego rzutu są antybiotyki – zwłaszcza półsyntetyczne penicyliny. Zewnętrznie stosuje się obojętne środki natłuszczające. Konieczna jest kontrola parametrów gospodarki wodnej i elektrolitowej.
Choroby ropne -mieszane
Liszajec zakaźny
należy przede wszystkim różnicować z wtórnie zakażoną infekcją wirusem opryszczki zwykłej (HSV). Wykwity opryszczki częściej zajmują błony śluzowe i mają większą tendencję do układania się we wzory policykliczne. Również w niektórych infekcjach dermatofitowych, a zwłaszcza w zakażeniach patogenami zwierzęcymi, mogą występować strupy i sączenie.
Leczenie zależy od rozległości zmian skórnych. W przypadku występowania nielicznych wykwitów wystarczy leczenie zewnętrzne antybiotykiem, najczęściej mupirocyną lub kwasem fusydowym. U osób z ograniczoną chorobą miejscowe stosowanie mupirocyny lub kwasu fusydowego jest tak samo skuteczne, a nawet skuteczniejsze niż ogólnie podawane antybiotyki i powoduje mniej działań niepożądanych. Natomiast w przypadku zmian rozległych bezpieczniejsze jest włączenie ogólnego leczenia penicylinami półsyntetycznymi. Brakuje wiarygodnych danych porównujących skuteczność leczenia miejscowego i ogólnego u osób z rozległymi zmianami skórnymi.
Niesztowica
Jest to ropne zapalenie skóry z owrzodzeniem zwykle wywoływane przez paciorkowiec β –hemolizujący z grupy A i gronkowiec złocisty. Występuje częściej u dzieci i pacjentów z obniżoną odpornością, a także w przypadkach niedostatecznej higieny. Do zakażenia dochodzi wskutek wnikania mikroorganizmów przez miejsca urazów.
Początkowo pojawia się zmiana pęcherzowo-ropna na rumieniowym podłożu, a następnie infekcja penetruje bardziej w głąb, uszkadzając skórę właściwą i powodując powstanie owrzodzenia pokrytego strupem. Zmiany najczęściej lokalizują się na kończynach dolnych, a także tułowiu i pośladkach. Zwykle towarzyszy im zapalenie naczyń chłonnych i limfadenopatia.
Niesztowice należy różnicować z owrzodzeniami podudzi o różnej etiologii: leukoklasytyczne zapalenie naczyń, rumień stwardniały, piodermia zgorzelinowa.
Stosuje się leczenie ogólne antybiotykiem, najczęściej penicyliną penicylinazoporną lub cefalosporyną oraz miejscowe leczenie odkażające.
Wyprzenie bakteryjne
Zmiany zapalno-wysiękowe o etiologii mieszanej paciorkowcowo-gronkowcowej zlokalizowane w obrębie fałdów skóry, w pachwinach, pod pachami, w fałdach międzypośladkowych i podsutkowych. Do czynników sprzyjających należą; nadmierne pocenie, otyłość, cukrzyca, zaniedbania higieniczne.
W rozpoznaniu należy wziąć pod uwagę wyprzenia drożdżakowe, grzybicę pachwin i łupież rumieniowy.
Z reguły wystarcza miejscowe leczenie antybiotykami, najczęściej mupirocyną .
Niesztowica
Jest to ropne zapalenie skóry z owrzodzeniem zwykle wywoływane przez paciorkowiec β –hemolizujący z grupy A i gronkowiec złocisty. Występuje częściej u dzieci i pacjentów z obniżoną odpornością, a także w przypadkach niedostatecznej higieny. Do zakażenia dochodzi wskutek wnikania mikroorganizmów przez miejsca urazów.
Początkowo pojawia się zmiana pęcherzowo-ropna na rumieniowym podłożu, a następnie infekcja penetruje bardziej w głąb, uszkadzając skórę właściwą i powodując powstanie owrzodzenia pokrytego strupem. Zmiany najczęściej lokalizują się na kończynach dolnych, a także tułowiu i pośladkach. Zwykle towarzyszy im zapalenie naczyń chłonnych i limfadenopatia.
Niesztowice należy różnicować z owrzodzeniami podudzi o różnej etiologii: leukoklasytyczne zapalenie naczyń, rumień stwardniały, piodermia zgorzelinowa.
Stosuje się leczenie ogólne antybiotykiem, najczęściej penicyliną penicylinazoporną lub cefalosporyną oraz miejscowe leczenie odkażające
Łupież rumieniowy:
Jest to choroba spowodowana zakażeniem bakterią Corynebacterium minutissimum. W jej przebiegu w pachwinach powstają dobrze odgraniczone od zdrowej skóry żółto-brunatne plamy o złuszczającej się powierzchni.
Zamiany są niebolesne i nie swędzące.
Poza pachwinami, wykwity mogą pojawić się w dołkach pachowych i szczelinach między palcami stóp.
W celu ustalenia rozpoznania należy ocenić materiał pobrany ze zmiany pod mikroskopem, lub założyć hodowlę.
Pomocną metodą diagnostyczną jest ocena wykwitów w świetle lampy Wooda, w którym plamy wywołane przez Corynebacterium minutissimum wykazują pomarańczowo-czerwoną fluorescencję.
ZAKAŻENIE WYWOŁANE PRZEZ PSEUDOMONOS:
celulitis ostry zapalny stan skóry i tkanki podskórnej, nieostro odgraniczony gorączką, dreszcze, złe samopoczucie, powiększenie okolicznych węzłów
b-himolizujące paciorkowce lub b- gronkowce i inne
czynniki sprzyjające: urazy, upośledzenie krążenia żylnego lub limfatycznego, zaburzenia odporności, uszkodzenia płaszcza lipidowego
leczenie: antybiotyki
Borelioza
(choroba z Lyme, krętkowica kleszczowa,) – wielonarządowa choroba zakaźna wywoływana przez bakterie należące do krętków
Nieleczona borelioza przebiega u człowieka w 3 etapach:
etap infekcji zlokalizowanej:
erythema migrans - rumień wędrujący - w miejscu ukąszenia przez kleszcza pojawia się rumieniowa zmiana na skórze (często przemieszczająca się obwodowo); występuje nie we wszystkich przypadkach choroby.
objawy grypopodobne.
etap infekcji rozproszonej:
nawracające dolegliwości stawowe,
objawy podrażnienia lub zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i nerwów obwodowych,
zapalenie mięśnia sercowego.
etap infekcji przewlekłej:
niedowład, porażenie nerwów obwodowych,
zaburzenia czucia,
zaburzenia psychiczne,
zaburzenia pamięci,
zanikowe zapalenie skóry,
bóle mięśniowo-stawowe,
przewlekłe zmęczenie.
Leczenie – antybiotykami
WĄGLIK(odzwierzęca tzw. krosta czarna)
zarodnik wąglika oporny na czynnik fizyczny w glebie mogą przebywać kilka lat
choroba bydła: owiec, koni
zakażenie przez kontakt (skóra), drogę pokarmową(jelitowa), wziewna(płuca)
po zakażeniu przetrwalniki uwalniają toksynę, która powoduje powstawanie obrzęku i martwice
sprzyjają urazy i zadrapania
Leczenie wąglika u ludzi polega na stosowaniu wysokich dawek antybiotyków, natomiast u zwierząt stosuje się surowice odpornościowe oraz antybiotyki. Lekiem z wyboru jest ciprofloksacyna.
WĄGLIK SKÓRNY-
choroba zakaźna, zaraźliwa, wywoływana przez Gram-dodatnią bakterię nazywaną laseczką wąglika
bez bolesności po 5-10 dniach gojenie z blizną
Objawy:gorączka, dreszcze, bóle głowy, zapalenie naczyń i węzłów, objawy żołądkowo- jelitowe lub płucne
Leczenie antybiotykami pelicylina, tretracyty, chloramfenikol
CHOROBY PASOŻYTNICZE
ŚWIERZB-
0,3-0,4mm samiczka drąży w warstwie rogowej naskórka 20-30 jaj po 3-4 dniach wykluwają się larwy
objawy : dokuczliwy świąd w nocy, grudki obrzękowe, nadżerki, strupy, przeczesy,
leczenie: maść siarkowa Novosabin,Bieliznę, pościel, ręczniki używane podczas choroby należy po wypraniu odstawić i nie stosować przez okres 2 tygodni.
Leczenie całej rodziny
WSZAWICA(na głowie, rozmiar 2-3,5mm)
zakażenie szerzy się przez kontakt bezpośredni lub nakrycie głowy, po 2-3 tyg wykluwają się młode
objawy świąd, przeczesy, nadżerka, strupy, kołtuny, wyprysk wszawicy
leczenie wszyscy członkowie rodziny, Nix,Artemizol, Delucet
WSZAWICA ŁONOWA(1,5-2mm)
przenoszona drogą płciową
świąd, przeczesy, nadżerki, obecność plam błękitnych – sinofioletowych lub szarych w miejscu ukąszenia(hermaliza krwi)
leczenie Adalin, Atlacet
WSZAWICA ODZIEŻOWA(3-4,5 MM)
bywają w szwach ubrań, gdzie składają jaja
krwiotoczne plamy, grudki w miejscu ukłucia, świąd, przeczosy, nadżerka, strupy, zliszowanie brunatne, przebarwienia, drobne odbarwienia, blizenki
leczenie: Dolecet, Agalin
dezynsekcja odzieży, pościeli