„Odprawa posłów greckich” jako dramat antyczny o tematyce narodowej.

„Odprawa posłów greckich” Jana Kochanowskiego jest pierwszym polskim dramatem. Utwór powstał prawdopodobnie na prośbę Jana Zamoyskiego, którego uroczystości ślubne miało uświetnić wystawienie dzieła. Akcja dramatu umieszczona jest w starożytnej Troi, ale autor miał na celu przedstawienie współczesnej mu Rzeczpospolitej. Kochanowski był przekonany, że trwałość każdego państwa zależy od praworządności, sprawiedliwości i postawy rządzących. W „Odprawie...” krytykuje posłów i królów.
Treść utworu odwołuje się do mitu trojańskiego, jednego z częściej wykorzystywanych przez tragików greckich, tym samym nawiązuje do wydarzeń z „Iliady” Homera.
Konstrukcja literacka utworu nawiązuje do tradycji tragedii klasycznej. Przejawia się to w wyborze tematu, w kompozycji (trójjedność) i podziale utworu na episodia, czyli odpowiedniki współczesnych aktów, we wprowadzeniu na scenę chóru. Poeta dba o podniosły ton stylu, naśladuje nawet starożytne wzory wersyfikacyjne wprowadzając w trzeciej pieśni chóru tzw. wiersz biały (bezrymowy).
W budowie utworu zachowane są cechy tragedii antycznej:
· "Odprawa posłów greckich" jest dramatem mitycznym zaczerpniętym z "Iliady".
· Zachowana jest czystość gatunku. Podniosłemu stylowi odpowiada treść (akcja dotyczy ważnych wydarzeń dziejowych i rozgrywa się w środowisku królewskim (występuje chór).
· Ograniczona ilość aktorów - trzech na scenie (Kochanowski chcąc utrzymać tę liczbę scenę z rady trojańskiej przekazuje przez relację jednego z posłów).
· Podział sztuki na epejsodiony i stasimony.
· Konstrukcja utworu charakterystyczna dla tragedii antycznej: prolog (monolog Artenora opowiadającegoo sytuacji Troi – po Helenę przybywają posłowie greccy, Parys zwiera zwolenników, przekupuje ich podarkami); zawiązanie akcji (przybycie posłów greckich); punkt kulminacyjny (rada trojańska podejmuje decyzją pozostawienia Heleny w Troi); katastrofa (przepowiednia Kasandry i przyprowadzenie jeńca greckiego przez rotmistrza).
· Zachowanie zasady trzech jedności:
a) miejsca – rzecz dzieje się cały czas na Placu Publicznym przed pałacem Priama. Wieści spoza tego miejsca (np. z obrad Rady Królewskiej) przynoszone są i relacjonowane przez posła;
b) czasu – czas akcji nie przekracza dnia – obejmuje przybycie posłów, dyskusję bohaterów o tym, jaką należy dać im odpowiedź, obrady Rady Królewskiej i odprawę posłów;
c) akcji – akcja zawęża się do wątku politycznego, nie ma tu wyeksponowanych wątków innych: ani miłosnego, ani obyczajowego itp. Ośrodkiem akcji jest pytanie o odpowiedź, jaką należy dać posłom, którzy przybyli po Helenę.