Jean-Jacques Rousseau - ocena cywilizacji oraz główne idee społeczne

Jean-Jacques Rousseau
*Jak Rousseau oceniał wartość cywilizacji ?
Rousseau w swojej ocenie wartości cywilizacji zrywał z rozumem i nauką, odrzucał kulturę i cywilizację jako czynniki wpływające destrukcyjnie na człowieka i nawiązywał do natury, która jest wolna od sprzeczności i walki wszystkich przeciwko wszystkim. Postęp cywilizacyjny jest procesem wewnętrznie sprzecznym oraz ma on swoje drugie oblicze, które jest złowrogie dla człowieka. Wychodził z założenia, że człowiek z natury jest dobry i wolny, ponieważ w tym stanie postępuje zgodnie ze swoim uczuciem i wrodzonymi. Uważał także, że każdy człowiek jest równy drugiemu, lecz w procesie rozwoju cywilizacji wartość ta zanika, gdy człowiek zaczyna oceniać swoje potrzeby i sposoby ich zaspokojenia ze stanowiska społecznego. Cywilizacja według Rousseau jako ten zły, zepsuty i niesprawiedliwy świat hamuje spontaniczny rozwój naturalnych skłonności człowieka. Człowiek pierwotny miał być istotą, która swoje zachowanie opierała na działaniu instynktownym a nie na racjonalności przez co człowiek stracił swoją naturalność. Koncepcja Rousseau jest stosunkowo prosta: nauka daje ludziom dobrobyt, który przeistacza się w zbytek, ten w rozprężenie, a to ostatnie w upadek. Wszystkie nauki to wynik zabobonu lub pychy: Literatura, nauka, sztuka nie prowadzą człowieka ku dobru gdyż rozwój umysłowy prowadzi do degradacji moralnej przez stłumienie naturalnych instynktów, które czyniły człowieka dobrym przez co wyciągnął wniosek iż te nauki są pozbawione wartości. Także pojawia się największe zło społeczne jakim było stworzenie pojęcia własności prywatnej, będącej źródłem zazdrości, walk i wszystkich przestępstw. Instytucja monarchii która była wytworem rozumu również zniewoliła ludy dla obrony własności nielicznych bogaczy i dzieląc spolecześtwo na rządzących i podwładnych. Wnioski te oparł na przekonaniu, że dobra moralne są jedyne i niezastąpione a cywilizacja jest niedorzecznością, skoro nie czyni ludzi lepszymi, zwłaszcza że również nie czyni ich szczęśliwszymi.

*Jakie idee społeczne głosił Rousseau?
Główne dzieło Rousseau Umowa społeczna to utopia polityczna, w której została opisana demokracja idealna. Filozofii społecznej Rousseau stawiał zadanie ustalenie ustroju idealnego bez podziału i rzowartswienia społeczeństwa. Ideał Rousseau miał zbliżyć społeczeństwo do natury; był republikański i demokratyczny, dążył do państwa równości i wolności. Występowal przeciw systemowi reprezentacyjnemu, dającemu niektórym jednostkom więcej władzy, niż się to im z natury należy. Tak więc jego teorie namawiały na  wieczną rewolucję przeciwko wszelkim rządom w imię stwozrenia ideału
Ten pogląd rozwinął zmierzając ku bardziej naturalnemu pokierowaniu życiem głównie w zakresie wychowania i ustroju społecznego. Wychowanie powinno być naturalne: powinno
więc tylko rozwijać to, co leży w psychice ludzkiej. Natura każdego jest indywidualna, więc też i
wychowanie powinno być indywidualne, bez schematu. Natura człowieka jest nie tylko duchowa, ale i
cielesna tak więc wychowanie powinno objąć również cielesny rozwój człowieka. Do natury duchowej
człowieka należy nie tylko rozum; trzeba kształcić nie tylko myślenie abstrakcyjne, ale też uczyć
poglądowo i nade wszystko rozwijać uczucie.