Sejm czteroletni.
Sejm Czteroletni (1788-92)
1. Przyczyny zwołania:
- Król zwołuje sejm w celu uchwalenia pomocy dla Rosji w jej wojnie z Turcją i Szwecją (1787)
2. Stronnictwa sejmowe:
Stronnictwo Przedstawiciele Program
HETMAŃSKIE (magnackie) Franciszek Branicki, Seweryn Rzewuski, Szczęsny Potocki -Zachowanie złotej wolności szlacheckiej-Domagają się decentralizacji państwa i rządów koterii magnackiej w sojuszu z Rosją
PATRIOTYCZNE Adam Czartoryski, Hugo Kołłątaj, Stanisław i Ignacy Potoccy -sojusz z Prusami i przy okazji odzyskanie Galicji
DWORSKIE Stanisław August Poniatowski, prymas Michał Poniatowski -umiarkowane reformy w oparciu o Rosję-odzyskanie autorytetu władcy, a tym samym centralizacja władzy
3. Pierwsze postanowienia:
- podjęcie decyzji o utworzeniu konfederacji
- uchwalenie powiększenia armii do 100 tys.
- zniesienie Rady Nieustającej
- nałożenie bezpośrednich podatków na szlachtę i duchowieństwo
4. Prawa o miastach:
- w Warszawie odbywa się demonstracja mieszczan miast królewskich pod przewodnictwem burmistrza Warszawy Jana Dekerta, zwana Czarną procesją (jesień 1789) – skojarzenie z rewolucją we Francji
- sejm uchwala prawa dla miast, które zostają włączone do konstytucji:
· nadanie mieszczanom wolności osobistej
· zakaz więzienia mieszczan bez prawomocnego wyroku sądowego
· prawo sprawowania urzędów przez mieszczan oraz otrzymywania stopni oficerskich
· prawo zajmowania się handlem przez szlachtę i posiadania ziemi przez mieszczan
· prawo zasiadania w izbie poselskiej przez mieszczan z prawem głosu tylko w sprawach miejskich
5. Wydarzenia roku 1790:
- zostaje zawarty wojskowy sojusz z Prusami
- powołany zostaje drugi komplet posłów i przedłużona kadencja posłów wybranych w 1788
6. Uchwalenie konstytucji:
- Uchwalenie Konstytucji – 3 maja 1791 – następuje w drodze pewnego rodzaju „zamachu stanu” – część posłów nie zostaje powiadomiona o wcześniejszym terminie zebrania się sejmu
7. Prace sejmu po uchwaleniu konstytucji
- rozpoczyna się kodyfikacja prawa
- początki regulacji kwestii żydowskiej
Tresc w zalaczniku