Pielęgnowanie w cukrzycy. Stosowanie Insuliny
Cukrzyca jest chorobą przewlekłą polegającą na zaburzeniach przemiany materii, które powstały na skutek pierwotnego lub wtórnego braku insuliny i zachwianej równowagi hormonalnej.
Objawy : Nadmierne pragnienie, wielomocz, cukromocz, uczucie zmęczenia pracą zarówno fizyczną jak i umysłową, świąt skóry (szczególnie krocza u kobiet). Mniejsza odporność, a duża podatność na zakażenia skóry.
Pomyślne wyniki leczenia zależą od współpracy chorego z lekarzem, pielęgniarką dietetyczką. Leczenie ma na celu utrzymanie chorego w dobrej kondycji fizycznej i dobrym samopoczuciu. Leczenie obejmuje regulowanie diety, podawanie insuliny lub środków doustnych.
Głównym elementem pracy pielęgniarki jest akcja wychowawczo – uświadamiająca, aby pacjent wiedział co ma robić, zrozumiał sens zaleceń i umiał kontrolować swój stan zdrowia.
Wyjaśnienia i wskazówki udzielne choremu odnośnie postępowania:
1) Chory musi wiedzieć, ze choroba trwa całe życie, ze wymaga od chorego przestrzegania zaleceń dietetycznych i uregulowanego trybu życia
2) Choremu trzeba wyjaśnić, na czym polega istota choroby, oraz że cukrzyca leczona pozwoli mu na pracę i normalny tryb życia, a nie leczona lub niedostatecznie leczona może dać przykre i niebezpieczne dla chorego niespodzianki
3) Chory winien być przekonany o konieczności przestrzegania diety
4) Wyjaśnia się choremu działanie insuliny, niebezpieczeństwo przedawkowania. Należy wytłumaczyć że insulina wyrównuje poziom cukru we krwi. Wyjaśnia się objawy i sposób zapobiegania hipoglikemii. Chory powinien zawsze mieć przy sobie kilka kostek cukru lub cukierki, aby mógł użyć w przypadku osłabiania, drżenia mięśni i potów.
5) Uczy się chorego robienia zastrzyku insuliny
6) Uczy się chorego sprawdzenia zawartości cukru i acetonu za pomocą klinitestu.
Stosowanie insuliny
Insulina stosowana jest w zastrzykach, dawkowana w jednostkach. Dawka insuliny uzależniona jest od dobowej utraty cukru z moczem, dlatego oblicza się dokładnie dla każdego chorego. W użyciu są trzy rodzaje insuliny. Zasadniczą różnicą między rodzajami insuliny jest okres, po którym występuje najwyższy szczyt działania ich w ustroju po zastosowaniu.
Insulina krystaliczna działa krótko – najwyższy szczyt działania jej w ustroju występuje po 3-4 godzinach. Przy stosowaniu tej insuliny trzeba powtarzać wstrzyknięcia w ciągu dobry. Podawać przed posiłkiem (15 – 30 min)aby jej działanie wystąpiło równocześnie z procesem trawienia i wchłaniania w ustroju pożywienia. Dodatkową stroną insuliny krystalicznej jest to, że można ją stosować podskórnie i dożylnie.
Insulina protaminowo – cynkowa jest insuliną o przedłużonym działaniu. Najwyższy szczyt działania tej insuliny występuje w 16 – 24 godz. Po podaniu. Ujemna cechą tej insuliny jest to, że wchłaniając się powoli może zsumować się z dawką dnia poprzedniego i spowodować hipoglikemię.
Insulina globulinowo – cynkowa ma także przedłużony okres działania, ale krótszy. Najintensywniejszy okres działania występuje w 8-10 godz. po podaniu.
Przy stosowaniu insuliny mogą wystąpić reakcje alergiczne.
Wstrzykiwać insulinę należy głęboko podskórnie, ponieważ płytkie wstrzyknięcia są bolesne. Miejsca wstrzykiwań zmieniać, gdyż częste wprowadzenie insuliny w to samo miejsce doprowadza do nacieków, zwłóknień i zaników w tkance podskórnej.
Miejsca wstrzykiwań to: ramię, uda, brzuch, pośladki. Przy wstrzykiwaniu należy zachowac wszelkie środki ostrożności.