Aluzja literacka na podstawie "Romantyczności" Mickiewicza i wiersza "Ballady i romanse" Broniewskiego.

„Dokonując interpretacji ballady A. Mickiewicza „Romantyczność” oraz wiersza
W. Broniewskiego „Ballady i romanse” ukaż, na czym polega aluzja literacka ”


Do poezji Adama Mickiewicza nawiązuje wielu twórców, wśród nich znalazł się Władysław Broniewski, który dziełem „Ballady i romanse” z 1945 roku nawiązuje do wiersza „Romantyczność” z 1822. Utwory w ten sam sposób przekazują myśli przewodnie.

Oba dzieła należą do gatunku zwanego balladą. Ballada łączy w sobie cechy epiki, liryki i dramatu, występują w niej narrator ( pełniący funkcje podmiotu lirycznego wyrażającego swoje uczucia i refleksje ), dialogi i fabuła, a tematyka zazwyczaj jest zaczerpnięta z dawnych legend ludowych. To zjawisko nazywamy synkretyzmem rodzajowym. Obie ballady zaczynają się tak samo:
„Słuchaj dzieweczko ! Ona nie słucha...
To dzień biały ! To miasteczko! (...)”
W obu użyty został dialog dla lepszego wyeksponowania poglądów. Z treści utworów wnioskujemy, że akcja dzieje się w miasteczkach. Mickiewicz umieszcza ją w ładnym, sielankowym miejscu, Broniewski natomiast w wyniszczonym wojną mieście. Jednym ze spoiw łączących oba utwory jest to, iż główna postacią jest - w przypadku Mickiewicza Karusia, a Broniewskiego Ryfka. Utraciły one kogoś bliskiego i wydaję im się, że ten ktoś bliski jest nadal z nimi. Obie uważane są za szalone. Przyczyną szaleństwa Karusi jest samotność i niezrozumienie, z jakim spotkała się po śmierci Jasia. Czuje ona ciągle jego obecność, rozmawia z nim. Czas zatrzymał się dla niej w miejscu, Jaśko nadal żyje, przychodzi nocą do jej chaty. Swoją rzeczywistość ogląda „oczami duszy”. Prosty lud wierzy w jej wizje. Szaleństwo jest tutaj ukazane jako inny sposób postrzegania świata. Jest to sposób głębszy, wkraczający bardziej w sferę emocjonalną. Ryfka natomiast jest trzynastoletnim dzieckiem, które straciło swoich rodziców. Ona jednak widzi ich, nie przyjęła do wiadomości tragicznej informacji. Różnicą między Karusią, a Ryfką jest to, że Karusi jest źle wśród ludzi natomiast Rywce jest to obojętne. Na dostrzeżenie zasługuje postać Jezusa. Broniewski zastosował aluzję literacką w stosunku do Mickiewicza, który uważał, że dobro zawsze wygra ze złem. U Broniewskiego natomiast okrucieństwa wojny wymusiły inne spojrzenie na tę sprawę. Na wojnie nie ma sprawiedliwości. Granica między dobrem i złem jest płynna. W utworze Broniewskiego narrator wie, czym jest wojna, wie, że zło wojny nie zostaje ukarane, a przecież giną niewinni ludzie. Autor chciał wzmocnić przekaz, dlatego przywołał postać Jezusa ( symbol nieskończonej miłości, niewinności ), który został wraz z Ryfką rozstrzelany.

Podsumowując: utwory podobne są budową, gatunkiem, sposobem przekazania myśli przewodniej, łączy je także postać bohaterki. Najważniejszą różnicą w utworach jest różnica w postrzeganiu walki dobra ze złem. Mickiewicz nie zaznał okrucieństw wojny i wierzył, że dobro zawsze wygra ze złem. Bronieweski pod wpływem II wojny światowej był odmiennego zdania. Nie mógł usprawiedliwić w żaden sposób zła, które zostało wyrządzone niewinnym ludzią.