Pytania i odpowiedzi na egzamin z pedagogiki pracy
1. Podaj definicję pedagogiki pracy.
- subdyscyplina pedagogiczna, której przedmiotem badań są pedagogiczne aspekty relacji człowiek ? wychowanie - praca. Zajmuje się problemami wychowania przez pracę, poradnictwem i doradztwem zawodowym oraz ustawiczną edukacją dorosłych.
2. Wymień perspektywy rozwoju pedagogiki pracy.
- należy odnosić pedagogikę pracy do historii
- zmienność kwalifikacji wynikająca z historii
- kształcenie bardziej wąsko profilowe
- przemiany ustrojowe, gospodarcze, edukacyjne
- tendencja rozwoju i technologii
- poddawanie analizie pracę zawodową w kontekście doradztwa zawodowego
- edukacja dorosłych
- badanie relacji między kształceniem pozawodowym a zawodowym
- kształcenie nauczycieli edukacji zawodowej
- myślenie o humanizacji pracy
- obejmowanie badaniami uczelni wyższych
3. Przedstaw problemy badawcze pedagogiki pracy.
- cele kształcenia zawodowego- powiązane z kulturą, gospodarką
- zawodoznawstwo- wyodrębnienie się zawodów i specjalności
- zagadnienie wychowania- wychowanie ucznia, dobrego pracownika
- analiza i opracowania metodyczne ? przebieg doskonalenia zawodowego, w jaki sposób można się doskonalić zawodowo
- orientacja zawodowa ? wskazanie zainteresowań i możliwości człowieka z powiązaniem rynku pracy
- dokształcanie i doskonalenie zawodowe
- organizacja kierownictwa
- pedeutologia- nauka o zasadach bycia nauczycielem
4. Podaj definicję pracy wg Stefana Klonowicza
Wszelka działalność człowieka odbywająca się w ścisłym powiązaniu z oddziaływaniem czynników środowiska zewnętrznego prowadząca do zaspokojenia potrzeb ludzkich i wytworzenia dóbr materialnych i duchowych, zapewniających wykonawcy określoną pozycję społeczną i ekonomiczną.
5. Przedstaw aspekty pracy ludzkiej.
- filozoficzny- praca jako wartość
- fizjologiczno- psychologiczny
- ekonomiczny
- społeczny
- moralny- moralna powinność pracy, musi się utrzymać rodzinę
- wychowawczy- tzw. wychowanie przez prace
2. Podaj definicję zawodu wg Jana Szczepańskiego.
- zawód to wewnętrznie spójny system czynności stanowiących dla jednostki źródło utrzymania i określających jego pozycję społeczną
- stałe wykonywanie pewnych czynności bez względu na kwalifikacje
- to populacja tych, którzy wykonują pewne czynności
3. Przedstaw podział pracowników ze względu na ich kwalifikacje.
- pracownicy bez kwalifikacji
- przyuczeni do zawodu
- pracownicy wykwalifikowani: pracownicy zasadniczy, pracownicy średni, pracownicy wyżsi
- pracownicy wysoko wykwalifikowani
4. Wyjaśnij pojęcia: orientacja zawodowa, orientacja szkolna, orientacja szkolna i zawodowa, preorientacja zawodowa,
- orientacja zawodowa ? ogół, całokształt zabiegów wychowawczych, które mają pomóc jednostce w określonym wyborze zawodu
- orientacja szkolna- przygotowanie młodego człowieka do wyboru decyzji szkoły, prowadzącej do uzyskania zawodu
- orientacja szkolna i zawodowa ? prowadzenie i kierowanie rozwojem ucznia tak, aby doszedł do samodzielnego wyboru kariery zawodowej
- preorientacja zawodowa ? wszystkie czynności wykonywane przez nauczycieli, rodziców, do 10 roku życia człowieka
5. Wyjaśnij pojęcia: selekcja zawodowa, selekcja szkolna, reorientacja szkolna i zawodowa.
- selekcja zawodowa ? wydobycie wśród zgłaszających się do pracy tych, którzy posiadają najlepsze kwalifikacje do jej wykonania
- selekcja szkolna ? występuje wtedy, gdy do szkoły zgłasza się więcej kandydatów, wówczas szkoła podwyższa wymagania i przyjmuje tych, którzy je spełniają
- reorientacja szkolna i zawodowa ? ponowne przygotowanie jednostki do wyboru zawodu oraz kierunku i poziomu nauki. Dotyczy młodzieży szkolnej i dorosłych, którzy chcą zmienić zawód
6. Przedstaw różnicę pomiędzy poradnictwem zawodowym, a doradztwem zawodowym.
- poradnictwo zawodowe ? metoda działania rodziców, nauczycieli, wykwalifikowanych doradców zawodowych, psychologów, lekarzy, pracowników poradni psychologiczno-pedagogicznej oraz urzędów pracy, której celem jest udzielenie rad i niesienie pomocy w podjęciu świadomej decyzji dotyczącej wyboru zawodu lub jego zmiany
- doradztwo zawodowe ? proces, w którym doradca zawodowy pomaga klientowi w osiągnięciu lepszego zrozumienia siebie oraz pomaga dokonać wyboru przyszłości zawodowej
Różnica: Poradnictwo zawodowe trwa całe życie, a doradztwo jest wtedy, kiedy wybieramy zawód.
7. Cele doradztwa zawodowego.
- zapoznanie osoby radzącej się z:
a) możliwościami i zainteresowaniami
b) możliwościami zawodowymi na rynku pracy
c) z przeciwwskazaniami i szczególnymi wymaganiami
d) warunkami ekonomicznymi określonych prac i zawodów
e) sposobami poszukiwania pracy
f) sposobami kontaktowania się z pracodawcą
8. Nowe zadania poradnictwa zawodowego.
- poradnictwo zawodowe jest procesem podejmowania decyzji i nie może być sprowadzone do jednego kontaktu osoby z doradcą
- poradnictwo zawodowe to nie tylko pomoc w podjęciu pierwszej decyzji zawodowej, ale musi objąć cały obszar pomocy zagrożonej bezrobociem
- należy objąć poradnictwem zawodowym osoby niepełnosprawne, szczególnie osoby narażone na brak znalezienia pracy
- problematykę doradztwa zawodowego należy włączyć do zajęć szkolnych
- należy wypracować nowy system rozwoju zawodowego
- należy kształcić fachowców jako doradców zawodowych
- należy wzbogacić miejsca pracy doradcy zawodowego
9. Funkcje poradnictwa zawodowego.
- kształcąca- poprzez kontakt z doradcą kształcimy się
- wychowawcza- wychowujemy się przez całe życie
- motywacyjna- związana z poszukiwaniem pracy, szukanie motywacji u doradcy
- poznawcza- pytamy doradcę o pewne rzeczy, chcemy coś poznać
- diagnostyczna- sprawdzamy na ile jesteśmy przydatni w danym zawodzie
- kreatywna- umiejętność zaprezentowania własnej osoby
- informacyjna
- kwalifikacyjna
- terapeutyczna