Złoty wiek
Wiek XVI w dziejach Polski nazywa się ?złotym wiekiem? ponieważ był to okres pomyślnego rozwoju gospodarczego, rozkwitu kultury i nauki, a także wewnętrznego pokoju. Wśród państw Europy Środkowej Polska zajmowała czołowe miejsce jako potęga polityczna, militarna, kulturalna i ekonomiczna.
W okresie tym w Europie rosło zapotrzebowanie na zboże, a nasze państwo dzięki dobrze gospodarującym w swoich majątkach szlachcicom, stało się jego ważnym producentem. Dzięki temu szlachta szybko się bogaciła, a na szlakach handlowych szybko rozwijały się miasta. Ożywiły się również kontakty zarówno wewnątrz państwa jak i międzynarodowe. Zaczęto zwracać uwagę na zachowanie przy stole.
Coraz więcej Polaków poznawało osiągnięcia renesansowej nauki i sztuki. Zaczęły się masowe wyjazdy Polaków na uczelnie zachodniej Europy, a w szczególności na uniwersytety włoskie. Na studia do Włoch wyjeżdżała młodzież pochodzenia szlacheckiego, mieszczanie, a także chłopi. Zdobywali tam wiedzę wszechstronną, a zwłaszcza humanistyczną.
Wielkimi poetami w XVI w. byli: Mikołaj Rej i Jan Kochanowski .Dzięki nim, języka polskiego zaczęto używać w dyskusjach politycznych, wyrażano nim myśli i uczucia. Rozszerzał się krąg odbiorców literatury. Wśród pisarzy można było spotkać liczną grupę mieszczan, a także chłopów. Literatura zaczęła nabierać zdecydowanie świeckiego charakteru. Utwory traktowały zarówno o przeżyciach osobistych, jak i o znaczeniu ogólnospołecznym. Mikołaj. Rej rozpoczął pisanie literatury w języku narodowym. Stworzył on powtarzany przez pokolenia cytat:
"Niechaj narodowie wżdy postronni znają
Iż Polacy nie gęsi, i swój język mają"
Kochanowski zaś uważany jest za pierwszego i największego poetę Polski naszej literatury. Do najważniejszych dzieł zaliczyć można:
- Fraszki
- Treny
- Pieśni
- Odprawa posłów greckich
Oprócz poetów w tym okresie w Polsce było wielu wybitnych uczonych, takich jak: Jan Długosz, który był jednym z najwybitniejszych historyków żyjących w XVI w. Andrzej Frycz Modrzewski który napisał Rozmowę plebana z wójtem .Mikołaj Kopernik ,który ?wstrzymał słońce ruszył ziemie polskie go wydało plemię!?
W dobie renesansu wysoki poziom obok literatury osiągnęła muzyka. Na Wawelu powstał stały dwór Muzyka rozwijała się przede wszystkim w oparciu o mecenat dworu królewskiego. Wielkim miłośnikiem ówczesnych kompozycji był Zygmunt I. Najwybitniejszym kompozytorem był Mikołaj Gomółka, twórca melodii do Psalmów Jana Kochanowskiego.
W architekturze i sztuce panował styl renesansu. Na dwór królewski przybywali włoscy artyści, którzy przy udziale miejscowych rzemieślników przebudowali królewską rezydencję na Wawelu. Dwór królewski stał się wzorem architektury przy budowie rezydencji magnackich. W miastach wznoszono w tym stylu kamienice.
Wielkim sukcesem politycznym szesnastowiecznej Polski było rozwiązanie problemów jakich przysparzał Koronie Zakon Krzyżacki.
Krzyżacy zawsze dążyli do uniezależnienia się od Polski i odzyskania terenów, które utracili poprzez liczne konflikty zbrojne. Na początku XVI w wielkim mistrzem został Albrecht Hohenzollern. W 1519r doszło do kolejnej ale i ostatniej wojny Zakonu z Polską. W tym celu Wielki Mistrz zbratał się z przeciwnikami państwa polsko-litewskiego cesarzem Maksymilianem i
Iwanem III. Mimo dużego wsparcia ze strony Rzeszy, Polska odnosiła duże sukcesy i w 1521r zawarto rozejm.
W 1525r podpisano likwidację państwa krzyżackiego, a w skutek wydarzeń związanych z reformacją Albtecht Hohenzollern został luteraninem i utworzył Księstwo Pruskie, które było lennem Polski.
Moim zdaniem wielkim sukcesem politycznym szesnastowiecznej Polski było rozwiązanie problemów politycznych. Rozwój kulturalny, militarny i polityczny w XVI w. sprawił, że Polska na mapie Europy najmowała "tłustą połać ziemi". Polska mogła stać się pośrednikiem kulturalnym między wschodem, a zachodem Europy. Nigdy wcześniej ani nigdy później nie osiągnęła takiego poziomu jak w "złotym wieku".
Podsumowując ?złoty wiek? jest rozwojem kultury i nauki człowieka ,jego rozwoju umysłowego, ponawiania wiedzy i świata.