Podziały komórkowe

PODZIAŁY KOMÓRKOWE-MITOZA MEJOZA I AMITOZA.

Pojedynczy cykl komórkowy składa się z interfazy i podziału.
Amitoza zwana podziałem bezpośrednim, ponieważ w jej przebiegu nie powstają chromosomy.
Mitoza w jej wyniku powstają 2 komórki potomne.
Stadium międzypodziałowe (interfaza)-komórka odpoczywa(tzn. nie ulega żadnym podziałom). Mitoza zawsze rozpoczyna się od podziału jądra-kariokinezy.
Natomiast kariokinezę poprzedza intensywna produkcja kwasu deoksyrybonukleinowego DNA.

MITOZA I MEJOZA SKŁADAJĄ SIĘ Z PEWNYCH CHARAKTERYSTYCZNYCH FAZ:
PROFAZA- "czas pakowania". Faza w której chromatyna kondensuje się w chromosomy. W profazie I cyklu mejotycznego dodatkowo następuje mieszanie informacji genetycznej;

METAFAZA- " czas układania paczek w określonym porządku". Faza w której chromosomy układane są w środkowej strefie komórki;

ANAFAZA- " czas przenoszenia odpowiednich paczek". Faza wędrówki dwóch grup chromosomów do przeciwległych biegunów komórki.

TELOFAZA- " czas rozpakowywania". Faza w której w każdym jądrze potomnym odtwarzania jest interfazowa postać materiału genetycznego. Chromosomy dekondensują się do chromatyny.



MITOZA:
1. PROFAZA:
-" stadium kłębka zbitego"- nici chromatynowe zagęszczają się
- następnie zanika jąderko, a nici chromatyny wytwarzają chromosomy("stadium kłębka luźnego)
- centrum komórkowe dzieli się na 2 centriole, następnie każda z nich dzieli się na 2 centriole potomne- pary zaczynają się od siebie oddalać
- pomiędzy rozdzielonymi centriolami tworzy się wrzeciono kariokinetyczne
- pary centrioli wędrują ku biegunom komórki, zanika błona jądrowa, wyodrębniają się chromosomy




2. METAFAZA:
-chromosomy układają się w płaszczyźnie równikowej są więc prostopadłe do wrzeciona kariokinetycznego
-każdy z chromosomów rozdziela się od środka na dwie chromatydy(centromery odpychają się gdy brzegi pozostają jeszcze złączone ze sobą)

3. ANAFAZA:
-chromatydy rozchodzą się ku przeciwległym stronom komórki
- włókna wrzeciona kariokinetycznego kurczą się

4. TELOFAZA:
-chromosomy osiągają bieguny komórki
- następuje proces rekonstrukcji jąderka(chromosomy zakręcają się i łączą w nici chromatynowe)
- odtwarza się błona jądrowa
- na matrycy organizatora jąderkowego odtwarza się jąderko

CYTOKINEZA:
1.w komórkach zwierzęcych:
- początek to aktywne ruchy na powierzchni komórki
- komórka wydłuża się w płaszczyźnie równikowej powstaje przewężenie które dzieli cytoplazmę na połowy

2.w komórkach roślinnych:
- aparat Golgiego przemieszcza się w płaszczyznę równikową komórki i rozpoczyna się wydzielanie włókienek celulozy. Włókienka te tworzą blaszkę środkową.

INTERFAZA=POSTKINEZA.
Utrata zdolności podziałowych.
INTERFAZA:
1. FAZA G 1
2. FAZA S
3. FAZA G 2






1.W fazie G 1 komórka gromadzi nukleotydy potrzebne do wytworzenia DNA
2.W fazie S następuje synteza siostrzanych chromatyd narasta w jądrze ilość DNA(niezbędny warunek do rozpoczęcia kariokinezy)
3.W fazie G 2 komórka przygotowuje się do mitozy, gromadzi niezbędne substraty nukleotydy do budowy RNA i aminokwasy.


MEJOZA.

I podział mejotyczny- podział redukcyjny
II podział mejotyczny- zwykły podział mitotyczny

PROFAZA:
- Leptoten- zanik jąderka, nić chromatynowa grubieje,dzieli się powstają chromosomy
- Zygoten- chromosomy homologiczne łączą ze sobą
- Pachyten- chromosomy połączone w pary skracają się pękają i wymieniają DNA -crossing- over
- Diploten- centralne części par chromosomów odpychają się powstaje biwalent
- Diakineza- chromosomy skracają się i grubieją, zanika błona jądrowa

METAFAZA:
- tetrady ustawiają się w płaszczyźnie równikowej do ich centromerów dołączają się włókienka wrzeciona kariokinetycznego

ANAFAZA:
- tetrady rozdzielają się ku biegunom komórki wędrują podwójne chromosomy

TELOFAZA:
-chromosomy grupują się na biegunach komórki, następuje podział cytoplazmy-->drugi podział mejotyczny.

METAFAZA II:
-chromosomy tworzące płytkę metafazalną są dwuchromatydowe
ANAFAZA II:
-całkowity rozdział siostrzanych chromatyd, powstają jednochromatydowe chromosomy potomne,które wedrują do przeciwległych biegunów komórki
TELOFAZA II:
-odtworzenie jąder komórkowych
-błony plazmatycznej, ściany komórkowej


KOMENTARZ DO TESTÓW Z ZAKRESU CYTOLOGII I METABOLIZMU KOMÓRKI.

1. Komórki izodiametryczne= równowymiarowe- posiadają kształt kuli lub wielokąta foremnego występują bardzo rzadko w przyrodzie, spotykane są u organizmów żyjących indywidualnie jak pojedyncze bakterie kuliste lub prymitywne glony.U organizmów wielokomórkowych wchodzą czasem w skład tkanek np. komórki miękiszu gąbczastego.
2. Komorki prezenchymatyczne-posiadają kształt prostopadłościanów jak komórki skórki włókien sklerenchymatycznych budujących tkankę wzmacniającą warstwę naczyń właściwych czyli trachei, cewek czyli tracheidów.
3. Hialoplazma=mieszanina koloidalna, dzięki obecności dużej ilości białka i w związku z tym może występowac w postaco zolu lub żelu.
Nieodwracalna koagulacja=denaturacja, która zachodzi pod wpływem róznych czynników(temperatura, mocne kwasy zasady, alkohole, sole metali ciężkich).
Proces ten doprowadza do zniszczenia III struktury białka(budowa przestrzenna), która gwarantuje właściwości biologiczne białku.

4.Celobioza- bisacharyd, zbudowany z dwóch cząsteczek glukozy.
5.Chityna- polimer acetyloglukozoaminy(glukozoamina jest pochodną glukozy, w której jeden z wodorów podstawiony jest grupą nH 2O - jeżeli glukozoaminy łączą się wiązaniem acetylowym, powstaje glukozoacetyloamina która jest materiałem budulcowym chityny.

6.W komórkach roślinnych młodych centralne położenie zajmuje jądro komórkowe natomiast w komórkach dojrzałych gdzie tempo procesów metabolicznych jesr duże centralne miejsce w komóre zajmuje wakuola i wtedy spycha ona jadro do błony komórkowej.
7.Największe jądra w komórkach ludzkich znajdują się w komórkach nerwowych.
8.Euchromatyna zavarwia się silniej od heterochromatyny.
9.Amitoza= podział bezpośredni, podczas którego nie ma faz podziałowych i nie tworzą się chromosomy zachodzi w komórkach starzejących się lub patologicznie zmienionych.