Podziały komórkowe

PODZIAŁY KOMÓRKOWE.

Mitoza – w wyniku tego podziału z jednej komórki macierzystej powstają dwie komórki potomne, z których liczba chromosomów w jądrze jest taka sama jak w komórce macierzystej. Mitoza dotyczy komórek somatycznych (budujących). Podstawowym znaczeniem mitozy jest wzrost i regeneracja organizmu.

Etapy mitozy:
1.Interfaza – jest to faza między podziałowa komórki. Jądro komórki wypełnia chromatyna, w której znajdują się chromosomy.

2.Profaza – w tej fazie rozpoczyna się podział. Ramiona chromosomów dzielą się na 2 chromatydy. Zanika jąderko i błona jądrowa, która otacza komórkę. Centriole przesuwają się do biegunów komórki, a od nich wytwarzają się wrzeciona podziałowe (kariotyczne)

3.Metafaza – podzielone komórki układają się w pionie komórki. Do każdego chromosomu przyczepione są wrzeciona. Centromery zaczynają się dzielić na pół.

4.Anafaza – włókienka wrzeciona odciągają się po jednej chromatydzie (1 chromatyda biegnie do swojego bieguna a druga do swojego). Kiedy chromosomy osiągną bieguny komórek nazywamy je chromosomami potomnymi.

5.Telefaza – zaczyna się odtwarzać kolejne (nowe) jądro, dochodzi do podziału cytoplazmy. Powstają dwie komórki potomne. Rozpoczyna się namnażanie chromosomów. Wszystko pozostaje takie samo jak na początku.

Kariokineza – podział jądra komórkowego.
Cytokineza – podział cytoplazmy.
Centriole – zdolne do samoodtwarzania się organelle komórkowe biorące udział w tworzeniu wrzeciona podziałowego w dzielących się komórkach oraz rzęsek i wici : zwykle po 2 w komórce.

Mejoza (podział redukcyjny) – podział jądra komórkowego, w wyniku, którego powstają 4 jądra potomne a ilość materiału genetycznego zredukowana jest do połowy. Podziałowi mejotycznemu ulegają komórki w procesie tworzenia się gamet (komórek płciowych). Podstawowym znaczeniem mejozy jest powstanie komórek rozrodczych.

Etapy mejozy :
I podział redukcyjny :

1. Interfaza – stan spoczynku. Jądro komórkowe wypełniają chromosomy
2. Profaza – rozpoczyna się podział. Zanika jądro i błona komórkowa. Centriole przesuwają się do biegunów komórki i zaczynają tworzyć wrzeciono podziałowe (kariotyczne)
3. Metafaza – chromosomy układają się w płaszczyźnie pionowej. Zachodzi wymiana odcinków między sąsiednimi chromosomami chomonologicznymi – tzw. crossing over. Włókienka doczepione są do wrzecion kariotycznych.
4. Anafaza – do biegunów komórki odciągane są całe chromosomy. Następuje redukcja liczby chromosomów.
5. Telefaza – cytokineza, powstają 2 komórki. Każda ma liczbę chromosomów o połowę mniejszą. Zanika wrzeciono.
II podział redukcyjny :
6. ProfazaII – mamy chromosomy podzielone na 2 chromatydy. Centriomery dzielą się na pół. Centriole przechodzą na bieguny i zaczynają tworzyć wrzeciona.
7. Metafaza – rozpoczyna się podział centrionów
8. Anafaza – chromosomy rozchodzą się na 2 bieguny, zanika wrzeciono, podział cytoplazmy, siostrzane chromatydy rozchodzą się do przeciwnych biegunów komórki
9. Telefaza – powstają 4 komórki, odtwarza się jądro. W wyniku cytokinezy powstają 4 komórki, które jądra mają zredukowane do połowy ilości chromosomów i ¼ DNA komórki macierzystej.

Crossing over – wymiana końcówek chromatyd między sąsiednimi chomologicznymi chromosomami.