Kalendarium relacji Polska - Unia Europejska

24 sierpnia 1989 roku Tadeusz Mazowiecki zostaje pierwszym premierem III
Rzeczypospolitej. Włączenie Polski w procesy integracyjne Europy Zachodniej staje się zadaniem nowego rządu. W swoim expose premier Mazowiecki mówi m.in. „Zmiany dokonujące się w naszym regionie przywróciły pojęciom takim, jak wolność czy demokracja uniwersalne znaczenie, zrozumiałe na Wschodzie, jak i na Zachodzie. Spełnia się jeden z ważnych warunków przezwyciężenia podział u Europy. Realizm każe nam jednak dostrzegać, że jedność jest celem perspektywicznym i nie można przeskoczy æ poszczególnych etapów dochodzenia do niej. Budując stopniowo zjednoczoną Europę, nie chcemy niczego burzyć..”.
Już 19 września 1989 roku w Warszawie podpisano umowę w sprawie handlu oraz współpracy handlowej i gospodarczej między Polską i Wspólnotami. Tym samym zakończył się okres bezumowny w stosunkach handlowych między Polską a EWG. Jednocześnie rozpoczęły się nieoficjalne rozmowy na temat podjęcia negocjacji w sprawie stowarzyszenia Polski ze Wspólnotami Europejskimi. 25 maja 1990 roku Polska składa oficjalny wniosek o rozpoczęcie negocjacji w sprawie stowarzyszenia ze Wspólnotami Europejskimi, natomiast już 21 czerwca – jako pierwszy kraj Europy Środkowo – Wschodniej – przedstawia projekt tekstu umowy o stowarzyszeniu ze Wspólnotami.
W grudniu 1990 roku Lech Wałęsa wygrywa pierwsze wolne i bezpośrednie wybory prezydenckie w Polsce. W kwietniu 1991 roku Lech Wałęsa udaje się z wizytą do Brukseli. Podczas spotkania z Komisją Wspólnot Europejskich mówi: „..Dla Polski nie ma dziś, ani nie będzie jutro ważniejszej sprawy niż członkostwo w EWG. Wspólnota realizuje odwieczne marzenie Europejczyków: buduje wielonarodowe państwo bez granic dla ludzi, towarów i usług. Państwo ze wspólną walutą i polityką gospodarczą. Polska musi uczestniczyć w tym dziele.”. 16 grudnia 1991 roku Leszek Balcerowicz - Wicepremier w rządzie Jana Krzysztofa Bieleckiego - podpisuje w imieniu rządu Układ Europejski ustanawiający stowarzyszenie między Rzeczpospolitą Polską z jednej strony a Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi z drugiej strony.
Na odbywającym się dniach 21-22 czerwca 1993 roku w Kopenhadze spotkaniu
Rady Europejskiej ustalono, ż e przystąpienie krajów E Ś W do Unii Europejskiej jest wspólnym celem i będzie możliwe po spełnieniu przez te kraje politycznych, ekonomicznych oraz prawnych warunków członkostwa. 8 kwietnia 1994 roku Minister Spraw Zagranicznych Andrzej Olechowski w rządzie Waldemara Pawlaka składa w Atenach oficjalny wniosek o członkostwo w Unii Europejskiej.
20 listopada 1995 roku wybory prezydenckie wygrywa Aleksander Kwaśniewski. W orędziu wygłoszonym na wspólnym posiedzeniu Sejmu i Senatu w dniu 23 grudnia 1995 roku Prezydent Aleksander Kwaśniewski powiedział m.in.: „Stwierdzam z tej trybuny, że jestem gotów wziąć na siebie w granicach konstytucyjnych uprawnień Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej odpowiedzialność za tę część procesu przeprowadzania Polski do struktur europejskich, która przypadnie na okres mojej kadencji. Traktuję to jako wielkie zadanie dla mnie i całego pokolenia, które związane jest właśnie z tą myślą, aby Polska wpisała się w struktury europejskie, aby stała się częścią tego ś wiata, który do niedawna był dla nas niedostępny, a który dzisiaj może być naszym partnerem na równych prawach i zgodnie z pozycją Polski, czterdziestomilionowego narodu w środku Europy.”.
Na mocy ustawy z 8 sierpnia 1996 roku powstaje Komitet Integracji Europejskiej. KIE jest naczelnym organem administracji rządowej powołanym do programowania i koordynowania polityki w sprawach związanych z integracją Polski z Unią Europejską oraz programowania i koordynowania działań dostosowawczych Polski do standardów europejskich, jak również koordynowania działań administracji państwowej w zakresie otrzymywanej pomocy zagranicznej. Pierwsze, inauguracyjne posiedzenie KIE ma miejsce 12 listopada 1996 roku, a jego Przewodniczącym zostaje ówczesny Premier Włodzimierz Cimoszewicz. Obok KIE powstaje Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, który rozpoczyna działalność 16 października 1996 roku. Pierwszym szefem UKIE zostaje Danuta Hübner.
28 stycznia 1997 roku Rada Ministrów przyjmuje Narodową Strategię Integracji – pierwszy programowy dokument dotyczący przygotowań Polski do uzyskania członkostwa w UE.
Podczas spotkania Rady Europejskiej w Luksemburgu w dniach 12-13 grudnia 1997 roku zapada decyzja o rozpoczęciu procesu akcesyjnego z Cyprem, Czechami, Estonią, Polską, Słowenią oraz Węgrami 30 marca 1998 roku oraz o rozpoczęciu negocjacji akcesyjnych z poszczególnymi państwami stowarzyszonymi w dniu 31 marca 1998 roku.
24 marca 1998 rząd Premiera Jerzego Buzka powołuje Pełnomocnika Rządu do Spraw Negocjacji o Członkostwo RP w UE. Zostaje nim Jan Kułakowski, pierwszy polski ambasador akredytowany przy Wspólnotach Europejskich w 1990 roku. Podczas wizyty Ojca Świętego w Polsce 11 czerwca 1999 roku Jan Paweł II przemawia w Parlamencie. Mówi wtedy m.in.” „Polska ma pełne prawo, aby uczestniczyć w ogólnym procesie postępu i rozwoju świata, zwłaszcza Europy. Integracja Polski z Unią Europejską jest od samego początku wspierana przez Stolicę Apostolską. Doświadczenie dziejowe, jakie posiada Naród polski, jego bogactwo duchowe i kulturowe mogą skutecznie przyczynić się do ogólnego dobra całej rodziny ludzkiej, zwłaszcza do umocnienia pokoju i bezpieczeństwa w Europie”.
W dniach 12 – 13 grudnia 2002 roku na spotkaniu Rady Europejskiej w Kopenhadze, po prawie 57 miesiącach trudnych rozmów, zapada decyzja o zamknięciu negocjacji akcesyjnych z Polską, Cyprem, Czechami, Estonią, Litwą, Łotwą, Maltą, Słowacją, Słowenią i Węgrami. Polskiej delegacji przewodniczy Premier Leszek Miller. Uroczyste podpisanie traktatu akcesyjnego następuje w Atenach 16 kwietnia 2003 roku, w obecności Prezydenta RP, Premiera oraz Ministra Spraw Zagranicznych. Od tego momentu, aż do wejścia Polski do UE nasz kraj uzyskuje status „aktywnego obserwatora”. 7 i 8 czerwca 2003 roku w Polsce odbywa się referendum w sprawie członkostwa w Unii Europejskiej. Frekwencja wyniosła
58,85%. Za wejściem Polski do UE opowiedziało się 77,45%, przeciwnych było 22,55%.
23 lipca 2003 roku Prezydent Aleksander Kwaśniewski ratyfikuje Traktat o przystąpieniu Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej.
1 maja 2004 roku Polska przystępuje do Unii Europejskiej, liczącej od tego momentu 25 państw.
13 czerwca 2004 roku odbywają się wybory do Parlamentu Europejskiego – pierwsze z udziałem Polski.
18 czerwca 2004 roku na szczycie Rady Europejskiej w Brukseli 25 krajów Unii Europejskiej uzgodnił o tekst Traktatu Konstytucyjnego. Polskiej delegacji przewodniczył Premier Marek Belka. Uroczyste podpisanie Traktatu miało miejsce 29 października 2004 roku w Rzymie.


BILANS PIERWSZEGO ROKU CZŁONKOSTWA
 Pierwszy okres członkostwa potwierdził, że Polska będzie beneficjentem netto unijnego budżetu – saldo rozliczeń na koniec ubiegłego roku wyniosło ponad 1,5mld euro na korzyść Polski. W bieżącym roku – według szacunków – dostaniemy z unijnego więcej o ponad 3,6 mld euro więcej, niż do niego wpłacimy.
 Ponad 13,50 mld euro zostało przeznaczone dla Polski w latach 2004 – 2006. Stanowi to 48% wszystkich środków finansowych przeznaczonych przez Unię na wsparcie krajów, które weszły do UE w 2004 roku. Polska uzyskała dostęp do funduszy wspierających poszczególne polityki Unii Europejskiej. Część z tych środków została już wypłacona beneficjentom. Np. w ramach dopłat bezpośrednich około 6,5 mld zł zostało przekazane polskim rolnikom do końca marca 2005 roku.
 Udział Polski w kolejnym budżecie Unii Europejskiej powinien odpowiednio wysoki. Trwają prace nad Narodowym Programem Rozwoju na lata 2007 – 2013. NPR będzie pełnił rolę kompleksowego programu rozwoju społeczno-gospodarczego i będzie obejmował działania realizowane zarówno przy współudziale środków unijnych, jak również programy rozwojowe, finansowane wyłącznie ze środków krajowych. Projekt NPR-u przewiduje, że do roku 2013 poziom PKB na mieszkańca Polski ma szansę wzrosnąć do dwóch trzecich średniego PKB w Unii.
 Polska gospodarka powróciła na ścieżkę szybkiego wzrostu gospodarczego. Wzrost PKB w 2004 roku był najwyższy od 1997 roku i wyniósł 5.4% Oznacza to, że sprawdzają się prognozy dotyczące tempa wzrostu PKB po akcesji Polski do UE, choć na tak wczesnym etapie członkostwa trudno wyodrębnić „efekt unijny”, czyli rzeczywisty wpływ przystąpienia na wzrost gospodarczy. Zgodnie z prognozami, w 2005 roku Polska, wspólnie z Państwami Bałtyckimi, znajdzie się w gronie najdynamiczniej rozwijających się państw członkowskich Unii Europejskiej.
 Odnotowano znacznie wyższą dynamikę obrotów handlu zagranicznego. W porównaniu z 2003 rokiem, w ubiegłym roku wartość eksportu zwiększyła się o ok. 31%, z kolei import wzrósł o ok. 24 %. Ekspansja polskiego eksportu po 1 maja 2004 roku wynika przede wszystkim z rosnącego popytu zewnętrznego na polskie towary. Świadczy to o konkurencyjności naszych produktów i dobrym przygotowaniu polskich przedsiębiorstw do integracji z UE, zwłaszcza przedsiębiorstw z branży rolno-spożywczej.
 Polskich rynków nie „zalała” żywność importowana z Unii Europejskiej. Przeciwnie - w 2004 roku utrwaliła się tendencja wysokiego, dodatniego salda obrotów artykułami rolno-spożywczymi z państwami członkowskimi UE. Polskie towary rolno – spożywcze, które sprzedaliśmy za granicą w 2004 roku warte były 3,7 mld euro. Tempo wzrostu eksportu polskich towarów rolno – spożywczych wzrosło w ubiegłym roku ponad 40%
 Akcesji do UE towarzyszy silny impuls inwestycyjny. Obserwujemy wzrost zaufania inwestorów zagranicznych, przejawiający się umiejscawianiem działalności gospodarczej w naszym kraju. Wartość inwestycji zagranicznych w Polsce w 2004 roku wyniosła 7,8 mld USD. To o 1,4 mld USD więcej, niż w 2003 roku. Polska, jako członek Unii Europejskiej, przyciąga inwestorów m.in. nieporównywalnym do pozostałych nowych państw członkowskich rozmiarem krajowego rynku zbytu oraz tanią i dobrze wykształconą siłą roboczą. Wraz z sukcesywnym uruchamianiem projektów realizowanych przy wsparciu unijnych funduszy strukturalnych, tempa powinny nabrać też inwestycje krajowe, zwłaszcza w sektorze MSP.
 Wraz z wejściem Polski do Unii Europejskiej wprowadzono znaczące ułatwienia w dostępie Polaków do rynków pracy „starych” państw członkowskich. Również i w tym przypadku nie potwierdziły się wcześniejsze obawy, dotyczące zarówno masowej migracji polskich pracowników szukających zatrudnienia na Zachodzie Europy, jak i możliwego „drenażu mózgu”. Szacuje się, że w ciągu dwóch pierwszych lat członkostwa w UE, pracę w pozostałych państwach członkowskich podejmie około 100 tys. Polaków.

BIBLIOGRAFIA:
1. Płyta „Silna Polska w silnej Europie”
2. Książka do nauki WOS-u kl. 2gimnazjum wyd.