Czy cztery reformy Jerzego Buzka były potrzebne?
Wybrałam wyżej wymieniony temat z tego względu iż Akcja Wyborcza Solidarność szła do wyborów mając na celu zreformowanie czterech bardzo ważnych dla obywateli sektorów, jakimi są szkolnictwo, ubezpieczenia społeczne, administracja oraz służba zdrowia. Wybory okazały się zwycięskie i wtedy właśnie rząd,na którego czele stanął Jerzy Buzek rozpoczął prowadzenie obiecanych reform.
Moim zdaniem najwięcej kontrowersji wzbudziła reforma służby zdrowia i to właśnie tej reformie poświęcę najwięcej uwagi.
Na początku jednak powiem o reformie emerytalnej.
Reforma zabezpieczenia społecznego, której wszyscy zaczęliśmy doświadczać już od 1.01.1999r, zakłada uzupełnienie od dziesięcioleci funkcjonującego systemu wypłacania emerytur ze składek obecnie zatrudnionych, rozwiązaniami nie znanymi w Polsce. Dotychczasowy system umowy międzypokoleniowej oparty o ZUS (I filar) - gdzie dzisiejsi emeryci nie otrzymują świadczeń ze swoich ale ze składek pobieranych od obecnych klientów ZUS - został uzupełniony o kapitałowe ubezpieczenia emerytalne - obowiązkowe (II filar) i dobrowolne (III filar). Najlepiej ilustruje to zamieszczony powyżej schemat podziału składki odprowadzanej do ZUS i przepływu kapitału w II filarze. Pominięto, aby zachować przejrzystość działanie III filara.
Kolejną reformą o której chcę wspomnieć jest reforma szkolnictwa.
Głównymi celami reformy szkolnictwa są: upowszechnienie średniego wykształcenia, podniesienie jego poziomu oraz lepsze przygotowanie uczniów do zawodu, umożliwiającego dostosowanie się do potrzeb zmieniającego się rynku pracy. Stąd konieczność wdrożenia nowych typów szkół i nowych programów. Kształcenie zawodowe ma być systemem w pełni zintegrowanym, umożliwiającym nabywanie i potwierdzanie kwalifikacji zawodowych na jednakowych zasadach w systemie szkolnym i pozaszkolnym oraz nieść wysoki poziom mobilności zawodowej Polaków. Poniższy schemat najlepiej zilustruje nowy system szkolnictwa i całą reformę.
Myślę,że reforma administracyjna jest nie mniej kontrowersyjna od reformy służby zdrowia.
Podstawowa jednostka samorządu jest, zgodnie z Europejska Karta Samorządu Terytorialnego gmina, jednostka terytorialnie dostatecznie mała i dostatecznie zwarta socjologicznie, w administrowaniu której obywatele mogą brać bezpośredni udział. W Polsce nie wykształciły się jeszcze nawyki takiego udziału, tym bardziej trudno spodziewać się ich wobec wyższego szczebla.
Ogólnie o reformie, jej skutkach i przebiegu:
· Małe województwa i samodzielne miasta, jako jednostki administracyjne szczebla pośredniego, łatwo dostępne dla obywatela są rozwiązaniem pozytywnie zweryfikowanym w praktyce. Degradacja 32 lub 37 miast wojewódzkich będzie zarazem oznaczała degradacje związanych z nimi województw. W dodatku ostatnia symulacja z lipca 1997 roku przeprowadzona przez MSWiA, (Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji) przewiduje takie przetasowanie personelu po który w likwidowanych województwach na zasiłek dla bezrobotnych zostanie skierowanych 28 tysięcy zwolnionych pracowników, a jednocześnie obok dużych województw, czyli regionów utworzy się we wszystkich dotychczasowych miastach wojewódzkich regionalne delegatury. W ten sposób oprócz dodatkowego szczebla powiatu z obecnych województw stworzy się dwa szczeble administracji: regiony (duże województwa) i delegatury regionów.
· Rola regionów we współczesnej gospodarce polega głownie na planowaniu przestrzennym. W Europie Zachodniej regiony miały dowartościować terytoria tradycyjnie zaniedbane gospodarczo i kulturalnie, ale nie są one nigdzie doświadczeniem pozytywnie sprawdzonym, przeciwnie - zdopingowały rozwój separatyzmowi dzielnicowych grożących np. we Włoszech rozpadem państwa.
· Regiony, jako samodzielne mini-panstwa z własnym parlamentem, własna skarbowością, własnym działem stosunków zagranicznych i obiektami własności regionalnej spowodują takie zwiększenie kosztów na której Polski dzisiejszej nie stać.
· Nic nie stoi na przeszkodzie przekształceniu wojewódzkiej administracji państwowej w organy wojewódzkich związków gmin, podobnie jak nic nie stoi na przeszkodzie powoływaniu wszelkich ponad wojewódzkich celowych związków gmin, lub województw w skali regionu, bądź w skali ponadregionalnej, na postawie związku z określonym zadaniem (jak gospodarowanie ciekiem wodnym itp.)
· Nieprofesjonalności podejmowania działań na rzecz reformy administracji dowodzi tryb kalkulacji kosztów jakie maja pociągać za sobą budowy powiatów i likwidacji województw. Oficjalne dokumenty b. URM i obecnego MSWiA operują danymi o tych kosztach sprzecznymi ze sobą wahającymi się: od 80 mln. PLN, poprzez 1 miliard 260 mln. PLN.; 650 -660 mln PLN do 350 mln. PLN według oświadczenia min. Millera z września b.r. Według tego oświadczenia koszty regionów miały być mniejsze niz. obecnych województw. Nie uwzględniono w nich jednak samorządowego statusu regionów i związanych z tym olbrzymich wydatków lokalnego parlamentu, wyborów, opłacenia radnych, plac marszałka i członków zarządu, oraz kosztów utrzymywania samodzielnych stosunków zagranicznych.
· Analizę wszystkich kosztów proponowanych zmian należałoby powierzyć niezależnym ekspertom którzy będą pilnować przyjętych w świecie cywilizowanym zasad kosztorysowania podobnych przedsięwzięć. Dodajmy zaś, ze nawet podawane zaniżone koszty rzędu pół miliarda PLN, są zbyt wysokie na możliwości Polski.
Reforma służby zdrowia
Na podstawie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym od dnia 01.01.1999 r. wprowadzana jest w Polsce reforma służby zdrowia.
Podstawowe zasady to :
· solidarność społeczna
· samorządność
· samofinansowanie
· prawo wolnego wyboru lekarza
· prawo wolnego wyboru Kasy Chorych
· zapewnienie równego dostępu do świadczeń
· gospodarność i celowość działania
Utworzono również tak zwane: Kasy Chorych
Kasy Chorych są instytucjami ubezpieczeniowymi.
Kasy Chorych :
1. gromadzą środki finansowe
2. zarządzają nimi
3. zawierają umowy ze świadczeniodawcami
4. i płacą im za udzielane pacjentom świadczenia.
Powstało 16 regionalnych kas chorych ( 32 oddziały terenowe ), każda z nich, obejmie co najmniej milion mieszkańców, oraz jedna kasa branżowa - służb mundurowych.
Art. 8 ustawy wylicza, kto podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, w porównaniu do poprzednich uregulowań są to cudzoziemcy, uchodźcy, rolnicy i ich domownicy, kombatanci nie pobierający renty lub emerytury, osoby na urlopie wychowawczym oraz pozostający na utrzymaniu opieki społecznej. Każdy może być członkiem tylko jednej Kasy Chorych.
Od 01.01.2002 r. będzie można ubezpieczać się w innej instytucji niż Kasa Chorych. Powstanie takich ubezpieczalni jest obwarowane szeregiem zapisów w ustawie. Po zgłoszeniu się do Kasy Chorych i opłaceniu składki, osoba staje się jej członkiem. Dowodem objęcia ubezpieczeniem jest karta identyfikacyjna. Prawo do świadczeń wygasa po miesiącu od ostatniej wpłaty.
Świadczenia te, Kasy Chorych, dysponując pieniędzmi ze składek, będą kontraktować od świadczeniodawców na podstawie konkursu ofert ( przy zawieszeniu w tym wypadku ustawy o zamówieniach publicznych ).
Zmieniło się również wiele jeśli chodzi o dostęp do lekarzy specjalistów(tj. okulista, laryngolog itd.) Pacjentowi przysługuje prawo wolnego wyboru:
· lekarza podstawowej opieki zdrowotnej ( POZ )
· lekarza specjalisty ( po uzyskaniu skierowania od lekarza POZ )
· szpitala ( po uzyskaniu skierowania od lekarza POZ )
· pielęgniarki, położnej i innych świadczeniodawców
spośród tych z którymi Kasa Chorych zawarła kontrakt na świadczenie usług.
Utworzono również Rejestr Usług Medycznych (RUM)
Co to jest Rejestr Usług Medycznych ( RUM) ? Zaprojektowany w 1991 r. i wprowadzany pilotażowo w niektórych rejonach kraju, system rejestrowania, rozliczania i analizy usług medycznych. Na ten system składają się :
· dokument RUM ( książeczka lub karta magnetyczna )
· zbiory danych ( medycznych, epidemiologicznych,finansowych )
· biuro RUM
W ustawie o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym ( art. 18 ) napisano : "dowodem objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym jest karta identyfikacyjna ubezpieczenia zdrowotnego" z nazwiskiem, imieniem, PESEL-em, datą urodzenia i miejscem zamieszkania. W znowelizowanej ustawie o zakładach opieki zdrowotnej zakładano, że RUM-y powinny być wprowadzone na terenie calego kraju, lecz jasne jest że jest to niemożliwe, a ponadto Ministerstwo Zdrowia zapowiedziało wycofanie się z tego systemu. RUM zaprojektowany i wdrażany przez poprzednią ekipę rządową, na który wydano miliony złotych, wg aktualnego Ministerstwa, nie nadaje się do zastosowania - nie spełnia stawianych przed nim wymogów i jego modyfikacja byłaby zbyt droga. RUM zostanie zastąpiony innym systemem - START (Standarty Rozliczania Transakcji Medycznych ). Biura wojewódzkie RUM zostaną przejęte przez Kasy Chorych, terenowe pozostaną u świadczeniodawców.
Zmiany nastąpiły też w kwestii refundacji leków:
Kasy Chorych oprócz kontraktowania usług medycznych od świadczeniodawców, będzie ponosić koszty refundacji leków wydawanych z aptek. Receptę może wystawić lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, lub inny lekarz, jeśli podpisał stosowną umowę z Kasą Chorych. Zgodnie z ustawą o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym apteka otrzymuje refundację ceny leku wydanego ubezpieczonemu bezpłatnie, za opłatą ryczałtową lub za częściową odpłatnością, po przedstawieniu Kasie Chorych zbiorczego zestawienia zrealizowanych recept podlegających refundacji.
Na zakńczenie mojej pracy chcę stwierdzić, że ogólnie rzecz biorąc reformy te nie przyniosły tak wielu zmian, a jedynie wprowadziły dużo chaosu i zamieszania. Sama najbardziej odczuwam reformę szkolnictwa, ponieważ ta bezpośrednio mnie dotyczy, dla przkładu pragnę przytoczyć słowa ministra Edukacji Narodowej w rządzie Jerzego Buzka pana Handkego: „Szkoła będzie mniej stresująca dla ucznia, skończy się wkuwanie na pamięć dat i regułek...”. Z tego co dowiedziałam się pisząc tę pracę wnioskuję, że dla Polaków najbardziej korzystna okazała się reforma emerytalna...pozwala ona zaoszczędzić na emeryturę, tyle ile chciało by się otrzymać(czyli kwotę nie odbiegającą aż tak bardzo od naszej pensji). Nasze reformy cały czas wymagają uzdrawiania i upłynie na pewno wiele czasu zanim wszystko będzie dokładnie tak jak chcieliby obywatele.