Komórka

1. Czynność bioelektryczna komórki - transport czynny, bierny, dyfuzja. Na+ i K+ .

Transport przez błonę kom zależy od masy cząsteczkowej, właściwości, średnicy, ładunku elektrycznego cząsteczek związków chemicznych.
BIERNY – zgodnie z gradientem stężeń, odbywa się na zasadzie dyfuzji – dotyczy to tylko związków rozpuszczalnych w tłuszczach, są to O2, CO2, kwasy tłuszczowe, steroidy i rozpuszczalniki organiczne (alkohole)
DYFUZJA UŁATWIONA – tj dyfuzja wspomagana np. ujemnym ładunkiem elektrycznym wewnątrz kom ułatwiający dokomórkową dyfuzję jonów o dodatnim ładunku elektrycznym.
AKTYWNY – wbrew gradientowi stężeń. Związki nierozpuszczalne w tłuszczach są aktywnie transportowane przez białka nośnikowe, tworząc nietrwałe kompleksy.(monosacharydy, aminokwasy)
KANAŁY (pory) – przez które przenikają małe cząsteczki o ładunku obojętnym np. H2O czy mocznik oraz dla prądów poszczególnych jonów.
-> uniport =>symport ó antyport (dwie cz przenoszone jedna do a druga z kom.

2. pompa sodowo-potasowa

Odpowiada za utrzymanie odpowiednich stężeń jonów K+ i Na+ w błonie komórkowej. Transporty te odbywają się przeciwko gradientowi stężeń, więc przy zużyciu energii. Enzym transportuje Na+ na zewnątrz błony, a K+ do wewnątrz komórki. Pobiera on energię z hydrolizy ATP do ADP i składa się z 2 podjednostek: a i b. Aktywowany jest przez jony Na+ i K+ stąd nazwa adenozynotrifosdoraza. Napęd pompy związany jest z metabolizmem komórkowym. Jej optymalna praca jest związana z optymalną pobudliwością i wymaga:
- stałego dopływu do kom O2 i subst energ. (glukozy)
- stałej resyntezy ATP do ADP (oddychanie kom)
- stałego odprowadzenia CO2
- odpowiedniego stosunku kationów Na+ do K+ w płynie zewnątrz komórkowym.
- Odpowiedniej temperatury 37st C
Po zatrzymaniu pompy => wyrównywanie stężeń Na+ i K+ po obu stronach błony komórkowej i zanika różnica potencjałów elektrycznych między wnętrzem kom i otoczeniem. Po wyrównaniu różnicy potencjałów wskutek zatrzymania pompy, komórki tkanek pobudliwych tracą właściwości (nie reagują na bodźce- są niepobudliwe)

3. potencjał czynnościowy, spoczynkowy i jego geneza, (depolaryzacja, repolaryzacja, wykres)

POTENCJAŁ CZYNNOŚCIOWY – wywołany jest a skutek zadziałania na błonę kom neuronu bodźca powodując zmianę jej właściwości. Do wnętrza neuronu przez otwierające się kanały dla prądu jonów sodowych, napływają jony Na+, powoduje wyrównanie ładunków elektrycznych pomiędzy wnętrzem i otoczeniem. Zjawisko to określa się jako depolaryzację bł kom. Jony Na+ początkowo wnikają do neuronu w miejsce zadziałania bodźca , a po wyrównaniu ładunków elektrycznych depolaryzacja rozszerza się na sąsiednie odcinki błony kom.
Impuls nerwowy to przesunięcie się fali depolaryzacji od miejsca zadziałania bodźca na bł kom aż do zakończenia neuronu.
POTENCJAŁ SPOCZYNKOWY – ujemny potencjał elektronów występujący stale w spoczynku pomiędzy wnętrzem komórek pobudliwych a płynem zewnątrzkomórkowym (wewnątrz neuronu od –60 do –80mV, w kom mięśniowej poprzecznie prążkowanej od –80 do –90mV)
Wewnątrz komórek występują aniony nieorganiczne nie przechodzące przez błonę kom. Nieznaczna przewaga ładunków ujemnych wszystkich anionów w stosunku do kationów w płynie wewnątrzkom. Jest przyczyną ujemnego potencjału spoczynkowego wewnątrz kom.
Błona kom jest spolaryzowana po stronie wewn jony są o ładunku ujemnym a po zewn o ładunku dodatnim.
Stężenia poszczególnych jonów w płynie wewnątrzkom nie zmieniają się jeśli metabolizm nie ulegnie zmianie i jeśli na błonę kom nie działają bodźce z zewnątrz.
DEPOLARYZACJA – to zmiana potencjału kom ze stanu spoczynku po zadziałaniu bodźca adekwatnego
REPOLARYZACJA – to regeneracja potencjału spoczynkowego z udziałem pompy jonowej związanej z procesami energetycznymi. Energia dla czynnego transportu jonów sodu, potasu powstaje z rozpadu wysoko energetycznego związku fosforanowego ATP. Proces ten powstaje po zaprzestaniu działania bodźca
OKRES REFRAKCJI BEZWZGLĘDNEJ – występuje od osiągnięcia potencjału progowego do zakończeni 1/3 okresu repolaryzacji. W tym czasie żaden bodziec nie jest w staie pobudzić kom. Nerwowej
REFRAKCJA WZGLĘDNA – występuje od zakończenia 1/3 okresu repolaryzacji do podepolaryzacyjnego potencjału zastępczego. W tym czasie można pobudzić kom nerwową bodźcem o sile większej niż ten, który wywołał reakcję.

4. Miary pobudliwości

REOBAZA- jest to najmniejsza siła bodźca elektrycznego potrzebna do pobudzenia tkanki pobudliwej.
CHRONAKSJA- informuje o pobudliwości tkanki. Jest to najkrótszy czas działania prądu o sile podwójnej reobazy do uzyskania odpowiedzi.

5. budowa i funkcja synapsy nerwowo-mięśniowej

Zakończenie synaptyczne nerwowo – mięśniowe to miejsce gdzie stykają się wypustki kom nerwowej (aksonu) z kom mięśniową. Włókno nerwowe typu A w pobliżu unerwianej kom mięśniowej traci osłonkę mielinową i rozdziela się na wiele stopek końcowych. Wszytskie stopki tworzą strukturę – zakończenie synaptyczne nerwowo-mięśniowe. Błona komórkowa kom mięśniowej jest zagłębiona i pofałdowana, tworząc rynienki otaczające stopki końcowe. Pomiędzy błoną presynaptyczną (otacza stopki) i pofałdowaną błoną postsynaptyczną (kom mięśniowej) jest przestrzeń – szczelina synaptyczna.
Impuls nerwowy obejmuje stopki końcowe, depolaryzując ich błonę presynaptyczną. Poprzez depolaryzację otwierają się do szczeliny synaptycznej pęcherzyki synaptyczne zgromadzone w stopkach. Z pęcherzyków uwalnia się acetylocholina, jest to nazwane sprzężeniem elektrowydzielniczym.
Acetylocholina wiążąc się z receptorem w błonie postsynaptycznej otwiera kanały dla dokomórkowego prądu jonów Na+ i wnikają one do wnętrza komórki. Błona kom mięśniowej w miejscu zetknięcia się z zakończeniem synaptycznym nerwowo-mięśniowym zostaje zdepolaryzowana co powoduje wahanie potencjału elektronów. Zjawisko to nosi nazwę potencjału zakończenia synaptycznego nerwowo-mięśniowego.
Ten potencjał rozchodzi się wzdłuż kom mięśniowej depolaryzując jej błonę kom co wyzwala skurcz.

6. prawa przewodzenia w nerwach.

1. Prawo dwukierunkowego przewodzenia (anty- i orto- dromowe)
2. Prawo izolowanego przewodzenia – we włóknach bezrdzennych (bez osłonek mielinowych) możliwe jest przy dużej pobudliwości pobudzenie włókien sąsiednich.
3. Całość anatomiczna i czynnościowa drogi nerwowej.
4. Przewodzenie pobudzenia w sposób ciągły i skokowy. CIĄGŁY – kiedy nie ma osłonek mielinowych, zachodzi wolniej. SKOKOWY – kiedy są osłonki mielinowe, zachodzi szybciej

7. Pzewodzenie impulsów

ORTODROMOWE – prawidłowe – od ciała do połączenia synaptycznego
ANTYDROMOWE – impuls przechodzi od synapsy do ciała, impuls nieprawidłowy
Impulsy te przechodzą inaczej w osłonkach mielinowych a inaczej w bezmielinowych, gdyż osłonka mielinowa spełnia funkcję izolatora, dlatego też przewodzenie impulsów nerwowych we włóknach rdzennych jest szybsze niż we włóknach bezrdzennych.