Diagnoza środowiska lokalnego w zakresie współczesnych problemów socjalnych (bezrobocie w Polsce)

Temat: Diagnoza środowiska lokalnego w zakresie współczesnych problemów socjalnych.

Bezrobocie w Polsce

Bezrobocie stanowi jeden z najtrudniejszych problemów społeczno - gospodarczych. Jest od dawna przedmiotem zainteresowania socjologów i psychologów, ponieważ ze względu na swoje następstwa jest poważnym problemem społecznym. Socjologowie i psychologowie skupiają swoją uwagę na konsekwencje tego zjawiska. Bezrobocie w Polsce zbliżyło się do poziomu 3 mln. osób, tj. 16% ludności aktywnej zawodowo.

Bezrobocie to zjawisko społeczne, polegające na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje faktycznego zatrudnienia.
Pod pojęciem bezrobotnego można rozumieć osobę niezatrudnioną, nie prowadzącą działalności gospodarczej i nie wykonującą innej pracy zarobkowej, zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia (w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy). Jest to szeroka definicja.
Natomiast wąską stosują państwowe Urzędy Pracy (powiatowe lub wojewódzkie). I tak bezrobotnym w rozumieniu przepisów Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy jest osoba, która:

? ukończyła 18 rok życia,
? nie ukończyła 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn,
aktualnie nie uczy się na żadnym szczeblu kształcenia lub nie jest skierowana na szkolenie przez PUP,
? jest zameldowana lub pozostaje w naszym kraju legalnie lub jej pobyt może zostać zalegalizowany (azyl polityczny, karta stałego lub czasowego pobytu, obywatele UE).

Rodzaje bezrobocia (poniżej wymienione są jedynie niektóre):

1. kryterium: opłacalność podjęcia pracy:
o bezrobocie przymusowe ? stan, w którym poszukujący pracy nie mogą jej uzyskać, mimo że przydanym poziomie płac realnych byliby gotowi ją podjąć,

o bezrobocie dobrowolne - wstępuje, gdy poszukujący pracy podjęliby ją jedynie przy wyższym poziomie płac realnych aniżeli aktualnie oferowany, natomiast przy danym poziomie plac nie wyrażają zgody na zatrudnienie.

2. kryterium: przyczyna oraz charakter i cechy bezrobocia:
o bezrobocie klasyczne (bezrobocie płacowe) ? bezrobocie, którego przyczyną są zbyt wysokie stawki płac oraz przeszkody, które ograniczają ich elastyczne kształtowanie.
o bezrobocie frykcyjne (bezrobocie przejściowe, bezrobocie fluktuacyjne) ? stan okresowej dezaktywizacji zawodowej, związanej z normalnymi przepływami pracowników między zakładami pracy. Jest ono nieuniknione, a zarazem naturalne dla gospodarki rynkowej.
o bezrobocie strukturalne ? rodzaj masowego i długotrwałego bezrobocia, które wynika z niedostosowania podaży zasobów ludzkich (ich wielkości i struktury) do zdolności i struktury aparatu wytwórczego. Niedostosowanie to wynika może np. z niedostosowania rozmiarów i struktury kształcenia kadro potrzeb gospodarki i kultury narodowej, z ?obumierania? nierentownych i niekonkurencyjnych gałęzi produkcji, ze zmian w procesach demograficznych (wyże demograficzne, migracje).
o bezrobocie koniunkturalne (bezrobocie cykliczne) ? spowodowane jest okresowymi i na ogół przejściowymi spadkami koniunktury gospodarczej będącymi następstwem niedostatecznego popytu na dobra i usługi,
o bezrobocie technologiczne (czasami określane jako odmian bezrobocia strukturalnego) ? związane jest z substytucją pracy żywej w procesach wytwórczych przez postęp w dziedzinie technologii, techniki oraz organizacji pracy,
o bezrobocie sezonowe polega na uzależnieniu rozmiaru bezrobocia od pory roku (najczęściej maleje latem, a rośnie zimą).

3. kryterium: orientacja bezrobocia
o bezrobocie jawne ? zarejestrowane w urzędach pracy, dające łatwo się określić,
o bezrobocie ukryte ? pozostaje poza jawną statystyką. Rozumiane jest najczęściej jako bezrobocie wśród zatrudnionych. Oznacza wtedy nadmierne - w stosunku do rzeczywistych potrzeb techniczno-ekonomicznych przedsiębiorstw ? zatrudnienie (przerost zatrudnienia). Czasami bezrobocie ukryte definiuje się jako ludzi nie ujętych w statystykach bezrobocia, ponieważ nie rejestrują się w urzędach pracy. Osoby te posiadają dochód, ale nie mają zawartego stosunku ubezpieczeniowego. W zależności od przyjętej definicji zalicza się tu różne kategorie bezrobotnych (przeludnieni agrarne; nadmiernie rozbudowany aparat administracji państwowej; osoby pracujące w niepełnym wymiarze godzin, które nie mogą znaleźć pracy w pełnym wymiarze; długotrwale bezrobotni zniechęceni poszukiwaniem pracy).

4. kryterium: czas trwania:
o bezrobocie krótkookresowe ? do 3 miesięcy,
o bezrobocie średniookresowe ? od 3 do 6 miesięcy,
o bezrobocie długookresowe ? od 6 do 12 miesięcy,
o bezrobocie chroniczne ? ponad 12 miesięcy.

5. kryterium: przyjęty obszar badań:
o globalne (powszechne) ? charakterze międzynarodowym,
o krajowe,
o regionalne (najczęściej obszar województwa),
o lokalne.


Przyczyny bezrobocia:

? likwidacja niektórych gałęzi przemysłu np. górnictwa,
? zmniejszenie popytu na konkretne dobra czy usługi,
? ograniczanie produkcji,
? brak informacji o miejscach pracy,
? brak mobilności,
? przeniesienie zakładu do innego rejonu,
? niedostosowane do potrzeb rynku wykształcenia pracowników,
? zmiany w technologii,
? wysokie obciążenia fiskalne.

Skutki bezrobocia:

? niewykorzystany, nieproduktywny potencjał ludzki,
? znaczne koszty materialne związane z utrzymaniem bezrobotnych oraz służb zajmujących się ich problemami i obsługą,
? spadek dochodów rodzin, rozszerzenie się społecznych kręgów ubóstwa,
? degradacja psychiczna i moralna osób pozostających bez pracy (poczucie beznadziejności, pesymizm, uczucie społecznej bezużyteczności),
? zjawiska patologii społecznej - alkoholizm, narkomania, przestępczość itd. ,
? utrata kwalifikacji.

Walka z bezrobociem:

Rząd jako najwyższy organ w państwie musi dbać o sprawy pracowników. W jego ślady powinny pójść samorządy terytorialne, jako organy terenowe, które w sposób bezpośredni mają kontakt z pracownikami. Jednym z najważniejszych działań organów państwowych powinno być zwalczanie bezrobocia, właśnie w tym względzie pomoc samorządów ma kluczowe znaczenie.

Działania organów rządowych:
? zmniejszenie podatków, dla tych pracodawców którzy otwierają nowe miejsca pracy,
? zmiana systemu kształcenia na bardziej efektywny,
? minimalizacja biurokracji, jeżeli chodzi o sprawy związane z otwieraniem nowych przedsiębiorstw,
? wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw,
? prowadzenie przez państwo polityki proeksportowej mającej na celu zwiększenie produkcji i zatrudnienia,
? zwolnienie z płacenia podatku od towarów i usług przy eksporcie,
? redukcja godzin pracy.

Statystyki bezrobocia:

Stopa bezrobocia na dzień 31 styczeń 2008r. - 11,7 %

Uważam, że wzrost bezrobocia sprzyja rozszerzaniu się patologii społecznej, pogłębianiu się niepewności społecznej i wzrostu poczucia zagrożenia bezpieczeństwa socjalnego jednostki, rodziny. Popieram to aby ludzie, którzy nie mogą znaleźć pracy rejestrowali się w Powiatowych Urzędach Pracy, kolejnym dobrym czynnikiem walką z bezrobociem jest odbywanie stażu na którym można się bardzo dużo nauczyć i podwyższyć kwalifikacje zawodowe.

Wywiad z Liderem Klubu Pracy Panią ...................... z Powiatowego Urzędu Pracy w Rawiczu:

1. Jaka jest teraz stopa bezrobocia w naszym powiecie?

Stopa bezrobocia pod koniec stycznia br. w powiecie wyniosła 7,7%, a w województwie wielkopolskim 8,2%.

2. Na jakie zawody no dzień dzisiejszy jest zapotrzebowanie w PUP?

Wszystkie zawody są potrzebne, ale najwięcej ofert pracy mamy w zakresie sprzedawcy, ślusarzy, tokarzy, rzeźnika, robotników budowlanych, stolarzy.

3. Kto może otrzymać status bezrobotnego?

Status bezrobotnego ma osoba, która:
? nie jest nigdzie zatrudniona i nie wykonuje innej pracy zarobkowej,
? jest zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia w pełnym lub połowie wymiaru czasu pracy,
? nie uczy się w szkole z wyjątkiem osoby uczącej się w szkole wyższej w systemie wieczorowym zaocznym,
? musi mieć ukończone 18 lat, ale nie może mieć 60 lat (kobieta) i 65 lat dla mężczyzny.

4. Jak można zostać bezrobotnym?

Najpierw taka osoba musi się zarejestrować w PUP, dostarczyć nam wszystkie potrzebne dokumenty. Następnie organizujemy 3 dniowe szkolenie dla bezrobotnych. Na koniec taka osoba otrzymuje zaświadczenie o ukończeniu szkolenia.

5. Po co są te 3 dniowe szkolenia dla bezrobotnych?

Takie szkolenia są po to, aby osoba bezrobotna dowiedziała się jak ma pisać swój życiorys, list motywacyjny, CV i przede wszystkim jak ma rozmawiać z pracodawcą na rozmowie kwalifikacyjnej.

6. Czy te szkolenia są obowiązkowe?

Tak.

7. Jakie są potrzebne dokumenty, aby się zarejestrować?

Taka osoba musi przedstawić dowód osobisty, świadectwo ukończenia szkoły, świadectwa pracy oraz inne dokumenty niezbędne do ustalenia jej uprawnień.

8. Czy PUP organizuje jeszcze jakieś szkolenia dla bezrobotnych?

Tak, organizujemy różne szkolenia np. dla spawaczy, obsługi wózków widłowych, operatorów koparek, obsługi komputera.

9. Jeśli bezrobotny zdecyduje się na staż w jakimś zakładzie, to jak długo on może trwać?

Staż trwa 3 miesiące, ale jeśli pracodawca będzie chciał przedłużyć okres stażu to my możemy się zgodzić na przedłużenie stażu i to może trwać do 7 miesięcy.

10. Jeżeli odbywamy staż to kto nam płaci, pracodawca, czy PUP?

Na okresie stażu taka osoba otrzymuje stypendium od Powiatowego Urzędu Pracy w wysokości ok. 500zł.