Instytucje Unii Europejskiej
Parlament Europejski - głos obywateli
W Parlament pełni 3 ważne funkcje
1. Dzieli z Rada UE władzę legislacyjną
2. Sprawuje nadzór nad wszystkimi intytucjami UE, zwłaszcza nad Komisją
3. Dzieli z Rada kompetencje w zakresie uchwalanie budżetu UE, wpływa na wydatki
Deputowani zasiadają według frakcji polit. a nie narodowych. Wybory odbywają się co 5 lat. Głos ma każdy ob. UE. Polsce przypadły 54 miejsca. Siedziba w Strasburgu
Rada Unii Europejskiej - głos państw członkowskich
Główny organ decyzyjny. W jej obradach uczestniczy jeden minister z każdego kraju. Wcześniej Rada Ministrów.
1. Uchwala europ. akty prawne.
2. Koordynuje ogólną politykę gosp. państ członkowskich.
3. Zawiera umowy międzynarod. między UE a innymi państwami lub organizacjami.
4. Zatwierdza budżet UE wraz z Parlamentem.
5. Określa kierunki Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Zagranicznej
6. Koordynuje współpracę między krajowymi służbami policyjnymi i organami sądowymi w spr. kryminalnych.
Każde państwo posiada stały zespół - przedstawicielstwo- COREPER komitet stałych przedstwicieli. Przewodnictwo w Radzie zmienia się co 6 mcy. Polska ma 27 głosów.
Komisja Europejska - relizacja wspólnych interesów
Organ wykonawczy UE reprezentuje całą Unię. Zgłasza projekty aktów prawnych, proponuje kierunki polityki i programy działania. Komisarze działają w interesie całej Unii. Komisja jest polit. odpowiedzalna przed parlamentem, uczestniczy w sesjach parlamentu.
1. Komisja przestawia Parlamentowi i Radzie projekty aktów prawnych
2. zarządza i realizuje politykę oraz budżet Unii
3. egzekwuje prawo wspólnotowe wraz z Trybunałem Sprawiedliwości
4. reprezentuje Unię na arenie międzynarodowej
Trybunał Sprawiedliwości - stróż prawa
Wydaje orzeczeń sądowych w sprawach wniesionych przez Trybunał. Rozstrzyga spory prawne między państwami, przedsiębiorstwami, instytucjami i osobami fiz. W skład wchodzi jeden sędzia z każdego państwa i 8 orzeczników generalnych. Sąd Pierwszej Instancji orzeka o sprawach osób fizycznych. Powszechne typy spraw;
1. wnioski o wydanie orzeczenia wstępnego
2. skargi z powodu niewykonania zadania
3. skargi o unieważnienie aktu prawnego
4. skargi z powodu bezczynności
Europejski Trybunał Obrachunkowy
Kontroluje wykorzystanie środków finansowch Unii. Bada zgodność z prawem i prawidłowość wszystkich uzyskanych przychodów i wydatkóworaz czy rozsądnie zarządzono budżetem Unii. Bada dokumenty każdej instytucji, która zajmuje sie pieniędzmi UE.
Europejski Bank Centralny
Zarządza Euro i prowadzi politykę pieniężną Unii. Został utworzony w 1998 roku w celu wprowadzenia nowej waluty i zarządzania nią - przeprowadzania transakcji walutowych i zapewnienia bezproblemowego funkcjonowania systemów płatniczych. Realizuje politykę pieniężną Unii. Utrzymuje stabilne ceny w obszarze euro, kontroluje podaż pieniądza, monitoruje tendencje cenowe, ustala stopy procentowe w całam obszarze euro, utrzymuje w ryzach inflację.
Europejski Komitet Ekonomiczno - Społeczny
Reprezentuje zorganizowane społeczeństwo obywatelskie, to pomost łączący Unię z jej obywatelami. Jest inegralną częścią procesu decyzyjnego. Składa się z 222 członków, Polska 22 czł.
1. przedstawia swoją opinię Radzie, Komisji i Parlamentowi
2. zaczęca społ. do większego angażowania się w polit.Unii
3.wzmacnia rolę społecz. obywatelskiegow krajach nienależących do Unii
Komitet Regionów - głos społ. lokalnych
Reprezentuje władze lokalne i regionalne to organ doradczy. Zapewnia tym władzom możliwość wywierania wpływu na kierunki polityki Unii oraz dba o poszanowanie regionalnej tożsamości oraz np. projekty modernizacji sieci tansportowych.
Europejski Bank Inwestycyjny
Finansuje projekty Unii. Pomaga osiągnąć cele unii poprzez finansowanie projektów inwestycyjnych.
Rzecznik Praw Obywatelskich
Rozpatruje skargi, wykrywa przypadki złego zarzadzania. Jest on pośrednikiem między obywatelami a Unią. Zajmuje się niespr. traktowaniem, dyskryminacją, nadużyciem uprawnień, odmowa udzielenia inf., nieuzasadniona zwłoką, niewłaściwymi procedurami.