Pluton - ostatnia planeta Układu Słonecznego

Pluton - ostatnia odkryta planety Układu Słonecznego

Planeta? Czy może duża asteroida? Pluton ma największy mimośród i nachylenie orbity do ekliptyki ze wszystkich planet. Dawniej uważano, że taka orbita Plutona spowodowana jest jakimś ciężkim ciałem, dziesiątą planetą. Jednak później odkryto, w okolicy orbity Plutona, pas asteroid nazwany pasem Kuipera. Podobny do tego pasa między Marsem a plutonem, tylko większy i cięższy. Pluton może być największą asteroidą tego pasa. Możliwe jest, że międzynarodowe stowarzyszenie astronomów wykluczy Plutona z grona planet. Jak na razie broni go jego wyjątkowo duży satelita Charon i średnica powyżej 1000 km. Pluton został odkryty w 1930 roku przez młodego wówczas astronoma Obserwatorium we Flagstaff - Clyde'a Tombaugh. Planeta ta dostała imię mitycznego władcy podziemi i ciemności - nie tylko dlatego, że krąży bardzo daleko od Słońca ale i dlatego, że pierwsze dwie litery jej nazwy to monogram Percivalla LOWELLA - fundatora obserwatorium we Flagstaff

Księżyc Plutona
Jedynym księżycem plutona jest Charon. Ma średnicę połowy średnicy macierzystej planety i krąży wokół niej po kołowej orbicie w odległości niecałych 20 tysięcy km. Dlatego też wielu astronomów woli mówić, że Pluton jest podwójną planetą.Charona odkryto dopiero w 1978. Kluczem do odkrycia było poszukiwanie tajemniczej planety X, ciała powodującego nieregularności w orbitach Urana i Neptuna. Jednak jego masa jest zbyt mała by tego dokonać.

Geneza ostatniej planety Układu Słonecznego
Jedna z hipotez o genezie plutona mówi, że planeta ta mogła być kiedyś jednym z księżyców Neptuna, jednak przez kosmiczną katastrofę, zderzenia z kometą, został wyrzucony z orbity gazowego olbrzyma. Planeta pękła na mniejszą i większą część. Mniejsza utworzyła Charona.

Powierzchnia Plutona i Charona zbudowana jest z zamarzniętego metanu, który paruje, gdy planeta zbliży się do Słońca, tworząc atmosferę. Potem z powrotem zamarza, zapełniając kratery po meteorytach. Lód metanowy ma bardzo durzy współczynnik refleksyjny. W "zimie" potrafi on tak rozświetlić planetę, że w 1976 roku uważano, że Pluton jest większy od Ziemi. Pod skorupą znajduje się prawdopodobnie zamarznięta woda i metan. Duże jądro zbudowane jest z mieszaniny skał, lodu i krzemu. Podczas, gdy powierzchnia Plutona składa się jasnego metanowego lodu, powierzchnia Charona jest z ciemnego lodu wodnego. Dawniej miała podobny skład do plutonowej, ale pole grawitacyjne planety przyciągnęło cząsteczki metanu.


Orbita Plutona ma największy mimośród i nachylenie względem ekliptyki. Różnica między aphelium a peryhelium wynosi prawie 3 mld km. Bywa okresowo (np. w latach 1979 - 1999) bliżej Słońca niż Neptun. Orbita Plutona nachylona jest pod kątem 17 do płaszczyzny ekliptyki, to znaczy płaszczyzny, w której leży orbita ziemi. Kąty nachylenia orbit innych planet są o wiele mniejsze. W efekcie w pewnym punkcie orbity Pluton oddala się od płaszczyzny ekliptyki na 1,25 miliarda kilometrów, co odpowiada mniej więcej odległości Saturna od Słońca.