Żeglarz portugalski (Meduza)

Żeglarz portugalski (bąbelnica, żywłoga, aretuza) (Physalia physalia)

Gatunek stułbiopława, z rzędu cewiopławów żyjącego w koloniach. Najczęściej można spotkać je w morzach tropikalnych. Kolonie te są o szczególnie wysokim stopniu organizacji. Jeden z osobników tworzy wypełniony gazem pęcherz zwany pneumoforem lub nektoforem. Jego celem jest utrzymanie kolonii na powierzchni wody lub też, w przypadku zmiany ilości gazu wewnątrz, w głębi wody. Pełni on także funkcję motoryczną stanowiąc formę żagla. W ściankach pneumatora znajdują się pasma mięśni podłużnych, a powyżej jednego z biegunów znajduje się niewielki otwór. Pneumator jest wypełniony do 90% gazem- dwutlenkiem węgla i azotem. Kolonia zmieniając ilość gazu w pneumatorze może zanurzać się nawet na głębokość 30 metrów. W tej części koloni znajduje się wiele bakterii symbiotycznych, które nadają pneumatoforowi różowo, fioletowo, purpurowo niebieskie barwy. Poniżej pneumatoforu znajduje się krótki wspólny pień od którego odrastają w dół zespoły osobników o zróżnicowanych funkcjach życiowych. Mogą one osiągać długość do około 30 cm, szerokości 10 cm. Jedne z nich stawią grupę żywicielską. Za pomocą znajdujących się na ich powierzchniach parzydełek, wytwarzających substancję paraliżującą drobne żyjątka morskie, dostarcza pokarmu całej kolonii. Jad bąbelnica jest bardzo silny, może być niebezpieczny także dla człowieka.
Inne pełniące funkcję chwytną, transportują złapane pożywienie do centralnej części kolonii. Są one najdłuższe, mają kilka, kilkadziesiąt metrów. Jeszcze inne odgrywają funkcje rozrodczą. Bąbelnica rozmnaża się bezpłciowo - przez pączkowanie i płciowo. W przypadku rozmnażania płciowego na polipach powstają meduzy zawierające gonady.
Bąbelnica może być pożywieniem dla większych od siebie organizmów morskich.
Niektóre z osobników posiadają zdolność autonomii. Polega ona na odrzucaniu części kolonii w przypadku ataku drapieżnika.


BIBOLIOGRAFIA:
Biologia – Wille
Encyklopedia Przyrody – PWN
http://www.enchantedlearning.com/subjects/invertebrates/jellyfish/Manofwar.shtml;
http://www.aloha.com/~lifeguards/portugue.html;