Sytuacja prawna mikro, małych i średnich przedsiębiorców
SPIS TREŚCI
1. MAŁY, ŚREDNI I MIKRO PRZEDSIĘBIORCA STR. 3
2. ZASADY UDZIELANIA KONCESJI STR. 5
3. UPADŁOŚĆ PRZEDSIĘBIORCY STR. 7
4. ZWALCZANIE NIEUCZIWEJ KONKURENCJI STR. 8
W polskim prawie wyróżniamy szereg ustaw regulujących zasady działania przedsiębiorców. Do najważniejszych z nich można zaliczyć:
1) Ustawa z dnia 23 kwietna 1964 kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 nr 16, poz. 93);
2) Ustawa z dnia 2 lipca 2004 o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2004, nr 173, poz. 1807);
3) Ustawa z dnia 28 lutego 2003 Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2003, Nr 60, poz. 635)
4) Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U z 1993, Nr 47, poz. 211)
5) Ustawa z dnia 16 lutego 2007 o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2007, Nr 50, poz. 331)
6) Ustawa z dnia 5 lipca 2001 o cenach (Dz. U. z 2001, Nr 97, poz. 1050)
7) Ustawa z dnia 1 grudnia 1964 kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964, Nr 43, poz. 296)
Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. Nie jest to jedyna definicja przedsiębiorcy. Także w pozostałych w/w ustawach znajdziemy definicje przedsiębiorcy. Przedsiębiorców możemy podzielić na mikro, małych i średnich.
Za mikroprzedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz
2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.
Za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz
2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro.
Za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz
2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro.
Sytuacja prawna przedsiębiorców została uregulowana w Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 gdzie art. 20 Ustawy Zasadniczej normuje, że „Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej”. W wyżej wymieniony akcie także jest uregulowany zakaz prowadzenia działalności gospodarczej, czyli kto jej nie może prowadzić i dlaczego to już odsyła nas Konstytucja do ustaw szczególnych.
Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej reguluje zasady podejmowania, wykonywania i zakańczania działalności gospodarczej na terytorium Polski. Działalnością gospodarczą jest działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, wytwórcza oraz działalność, która opiera się na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż. Działalność gospodarcza to także działalności zawodowa, które jest prowadzona w sposób ciągły i zorganizowany.
Przedsiębiorca który zamierza podjąć działalność gospodarczą zobowiązany jest uzyskać wpis do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) lub wpis do Ewidencji Działalności Gospodarczej (EDG). Osoby fizyczne podlegają wpisowi do ewidencji.
Przedsiębiorca który chce prowadzić działalność musi posiadać koncesje na takie działalności jak:
1) poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalń, wydobywanie kopalin ze złóż, bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania, w tym podziemnych wyrobiskach górniczych;
2) wytwarzanie i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym;
3) wytwarzanie, przetwarzanie, magazynowane, przesyłanie, dystrybucji i obrotu paliwami i energią;
4) ochrony osób i mienia;
5) rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych;
6) przewozów lotniczych
Koncesja jest udzielana, zmieniana, odmawiana , cofana bądź organiczna przez ministra właściwego ze względu na działalność jaka przedsiębiorąca chce prowadzić. Odmowa, zmiana, cofnięcie, ograniczenie albo udzielenie jest rozpatrywanie w drodze decyzji. Koncesja jest udzielana na czas określony. Okres ten wynosi najkrócej 5 lat, a najdłużej na lat 50 chyba, że przedsiębiorca wystąpi z wnioskiem na czas krótszy u udzielenie koncesji.
Przedsiębiorca wnioskujący o udzielenie koncesji jest zobowiązany do złożenia wniosku, w którym są zawarte następujące dane:
1) Nazwa firmy przedsiębiorcy, oznaczenie jego siedziby i adresu albo miejsca zamieszkania i adresu oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności gospodarczej;
2) Numer w rejestrze przedsiębiorców lub w ewidencji oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP);
3) Określenie rodzaju i zakresu wykonywania działalności gospodarczej, na którą ma być udzielona koncesja.
Jeżeli liczba udzielonych koncesji jest ograniczona, organ koncesyjny ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitorze Polskim” przetarg, skierowany do przedsiębiorców, którzy są zainteresowaniu uzyskaniem koncesji. Organ koncesyjny wybiera liczbę ofert zgodna z liczbą koncesji, kierując się kwotą zadeklarowanych opłat za udzielenie koncesji. Organ w drodze pisemnej przekazuję informację przedsiębiorcom o wyniku przetargu. Przedsiębiorcą w wyniku przetargu, którym nie udzielono koncesji organ koncesyjny oddaje wadium, które zostało wpłacone na poczet przetargu.
Organ koncesyjny może nie udzielić, ograniczyć bądź odmówić koncesji przedsiębiorcy, który:
1) Nie spełnia warunków wykonywania działalności gospodarczej objętych koncesją określonych w ustawie lub warunków podanych do wiadomości przedsiębiorcą;
2) Ze względu na zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa lub obywateli;
3) Jeżeli w wyniku przeprowadzonego przetargu udzielono koncesji innemu przedsiębiorcy, bądź przedsiębiorcom;
4) W przypadkach określonych w odrębnych przepisach;
Organ koncesyjny cofnie koncesję, gdy wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją, a także kiedy przedsiębiorca nie podjął w wyznaczonym terminie działalności objętej koncesją, pomimo wezwania organu, który udzielił koncesji lub trwale przerwał wykonywanie działalności gospodarczej objętej koncesją.
Kolejną ustawa na której opiera się działanie przedsiębiorców jest ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2003, Nr 60, poz. 635). Ustawa reguluje w swoich przepisach wspólne dochodzenie roszczeń wierzycieli od dłużników, którzy są przedsiębiorcami.
Postępowanie przeciwko dłużnikowi niewypłacalnemu należy w taki sposób prowadzić aby w miarę możliwości zaspokoić wszelkie roszczenia wszystkich wierzycieli, a jeśli racjonalne względy na to pozwolą – dotychczasowe przedsiębiorstwo dłużnika zostało zachowane . W ustawie możemy się doczytać kto nie może ogłosić upadłości o tak np. nie można ogłosi upadłości:
1) Skarbu Państwa;
2) Jednostek samorządu terytorialnego;
3) Publiczny samodzielnych zakładów opieki zdrowotnej;
4) Instytucji i osób prawnych utworzonych w drodze ustawy oraz utworzonych w wykonaniu obowiązku nałożonego ustawą;
5) Osób fizycznych prowadzących gospodarstwo rolne;
6) Uczelni.
Następną ustawą na której przedsiębiorcy opierają swoją działalność jest Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U z 1993, Nr 47, poz. 211). Ustawa ma na celu ochronę i zwalczanie konkurencji, która jest nieuczciwa a w szczególności w produkcji przemysłowej i rolnej, w budownictwie, w handlu oraz w usługach. Czynami nieuczciwej konkurencji są w szczególności wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa, fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów lub usług, wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług, naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa, a także nie uczciwa i zakazana reklama. Reklama, musi być jasno i czytelnie odbierana przez odbiorcę. Reklama nie może wprowadzać w błąd potencjalnego klienta, który pod jej wpływem nabędzie towar, musi także być zgodna z prawem.
Odpowiedzialność cywilna wg Ustawy. W razie gdy przez nieuczciwą konkurencje został naruszony interes przedsiębiorcy, może on żądać:
1) Zaniechania niedozwolonych działań;
2) Usunięcia skutków niedozwolonych działań
3) Naprawienie wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych;
4) Wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści na zasadach ogólnych;
5) Zasądzenia odpowiedniej sumy na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub dziedzictwa narodowego – jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony.
Jak wynika z niniejszej pracy w polskim prawie jest uregulowany szereg różnych ustaw, na których swoje działania opierają polscy przedsiębiorcy. W pracy tej przedstawiłem tylko te najważniejsze zagadnienia związane z przedsiębiorcami. Wszelkie inne zagadnienia, które zostały pominięte w pracy znajdują się w w/w ustawach.
Bibliografia:
1) Ustawa z dnia 23 kwietna 1964 kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 nr 16, poz. 93)
2) Ustawa z dnia 2 lipca 2004 o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2004, nr 173, poz. 1807)
3) Ustawa z dnia 28 lutego 2003 Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2003, Nr 60, poz. 635)
4) Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U z 1993, Nr 47, poz. 211)
5) Konstytucja z dnia 2 kwietna 1997 r. (Dz.U. 1997, nr 78 poz. 483)