Historia ekonomii
Poczatki mysli ekonomicznej siegaja starozytnosci. Wtedy tez uzyta zostala przez Ksenofonta nazwa oikonomikos, w znaczeniu zasad, sposobów zarzadzania gospodarstwem (majatkiem), przyjeta powszechnie od XVI w. dla okreslenia nauki o gospodarce. Rozwazania ekonomiczne byly czescia filozofii (rozumianej jako wszechnauka) i mialy charakter etyczno-normatywny, ocenialy, co jest dobre w zyciu gospodarczym, a co zle i wskazywaly, jak byc powinno.
Sredniowiecze nie przynioslo zasadniczych zmian w pogladach na zjawiska gospodarcze. Przedmiotem zainteresowan byly nadal rolnictwo, rzemiosło, handel , pieniądz, zródla bogactwa, rozpatrywane teraz w kontekscie etyczno-moralnych zasad religii chrzescijanskiej.
Istotny przelom w rozwoju mysli ekonomicznej przyniosla epoka renesansu. Sprzyjaly mu zmiany klimatu intelektualnego, zachecajace do wnikliwych dociekan oraz glebokie przemiany sytuacji spoleczno-gospodarczej. Te ostatnie polegaly na znacznym przyspieszeniu rozwoju produkcji rolniczej, rzemieslniczej oraz handlu w wyniku nasilajacego sie procesu zastepowania gospodarki naturalnej przez gospodarke rynkowa (zapoczatkowanego przez zastapienie daniny w naturze pienieznym czynszem dzierzawnym) oraz w wyniku odkryc geograficznych. Stworzylo to zapotrzebowanie na wiedze ekonomiczna odpowiadajaca nowej sytuacji i potrzebom spolecznym. Na pierwszy plan wsród zagadnien ekonomicznych wysunely sie problemy handlu, w tym zwlaszcza zagranicznego oraz pieniadza.
Powstal pierwszy zwarty zespól pogladów ekonomicznych zwany merkantylizmem , upatrujacy zródel bogactwa w kruszcu, zdobywanym przez handel, uwazany za glówna dziedzine dzialalnosci gospodarczej, a w zakresie polityki gospodarczej opowiadajacy sie za silnym protekcjonizmem , ograniczajacym swobode dzialalnosci gospodarczej jednostek.
Pierwszy system teoretyczny w historii mysli ekonomicznej to powstaly w XVIII w fizjokratyzm, uznajacy koniecznosc zgodnosci porzadku gospodarczego z prawami naturalnymi i gloszacy zasade pelnej swobody dzialalnosci gospodarczej. Obok handlu interesowal sie on takze produkcja (rolnictwo).
Wyodrebnienie ekonomii jako samodzielnej nauki dokonalo sie za sprawa A. Smitha, który dokonal (w II polowie XVIII w.) syntezy dotychczasowego dorobku mysli ekonomicznej, rozwiniecia i uzupelnienia pewnych jego elementów, tworzac w ten sposób spójna teorie ekonomiczna, której fundamentem byl problem bogactwa. Stala sie ona podstawa systemu pogladów ekonomicznych zwanych klasyczną szkołę angielską, której wspóltwórca byl takze D. Ricardo . Do glównych osiagniec tej szkoly zaliczyc nalezy rozwiniecie teorii rynku, teorii wartosci opartej na pracy, sformulowanie praw rzadzacych podzialem produktu spolecznego, gruntowna analize istoty renty gruntowej