Powstanie Warszawskie

(1 VIII – 2 X 1944 r.)

Dowódcy: dowódca AK gen. „Bór” Komorowski, dowódca Okręgu Warszawskiego AK płk Chruściel „Monter”

1.Przyczyny wybuchu powstania:

a).militarne:

- zbliżanie się wojsk radzieckich do Warszawy,
- obawa przed spontanicznym wystąpieniem lud-
ności wzywanej do walki przez komunistyczną
radiostację,
- chęć wyzwolenia stolicy,
- zarządzenie niemieckie o poborze 100 tysięcy
Polaków do robót fortyfikacyjnych,

b).polityczne:

- przeciwdziałanie komunistom, którzy utworzyli PKWN i przejmowali władzę w kraju,
- wystąpienie wobec wojsk radzieckich radzieckich w roli gospodarza stolicy.
- przebieg powstania:
a).etapy działań wojennych.
b).powstanie powszechnym zrywem mieszkańców stolicy.
c).udział młodzieży w walce, np. harcerskie bataliony „Zośka” , „Parasol”.
d).postawa Zachodu i Stalina wobec powstania.
Stalin kategorycznie sprzeciwiał się udzieleniu jakiejkolwiek pomocy walczącej Warszawie. Z powodów politycznych przerwał ofensywę i front zatrzymał się na prawym brzegu Wisły.
e).kapitulacja powstańców po 63 dniach walki.

Po kapitulacji ludność cywilna została doprowadzona do obozu przejściowego w Pruszkowie. Część została później rozesłana do różnych miejscowości w Generalnej Guberni, inni wywiezieni do obozów lub do pracy przymusowej w Niemczech
Straty powstańców: Około 18 tys. zabitych i około25 tys. rannych żołnierzy. Około 150-200 tys. ofiar spośród ludności cywilnej. W czasie walk powstańczych Niemcy zburzyli około 25 % zabudowy miasta. Po upadku powstania dalsze 35 % - Warszawa stała się „morzem gruzów”.