Agresja rozpatrywana w kilku kierunkach psychologicznych

Agresja to działanie zamierzone w formie fizycznej lub słownej, której jest celem wyrządzenie krzywdy, zadanie bólu lub cierpienia innej osobnej bądź sobie samemu. Wyróżnia się wiele form agresji. Agresję można podzielić na antyspołeczna (wyrażaną w sposób nieakceptowany społecznie) oraz prospołeczną (służącą celą społecznie akceptowanym). Często źródłem agresji jest frustracja. Poziom pobudzenia do agresji zależy w tym przypadku od tego, jak ważna potrzeba uległa zablokowaniu, jaki jest zakres owej blokady oraz jak często jednostka doświadczyła wcześniejszej frustracji. Agresja może być również elementem modelowania (agresja naśladownicza), a także stanowić narzędzie osiągnięci celu (agresja instrumentalna). Badania fizjologiczne wskazują na istnienie agresji patologicznej będącej wynikiem zaburzeń chorobowych zachodzących w organizmie

Autoagresja to zachowanie agresywne skierowane przeciwko sobie samemu. Autoagresja stanowi zaburzenie instynktu samozachowawczego wyrażające się aktami samookaleczeń, samouszkodzeń zagrażających zdrowiu, a niekiedy nawet życiu.

Agresja instrumentalna to rodzaj agresji, która poza zadaniem bólu czy wyrządzeniem krzywdy innej osobie służy realizacji celów i zadań jednostki lub grupy. Agresja odgrywa w tym przypadku rolę instrumentu umożliwiającego realizację zadań i osiągnięcie celu.

Agresja seksualna to działanie słowne lub fizyczne, zmierzające do wyrządzenia cierpienia lub szkody partnerowi seksualnemu. Agresja ta może ulec przemieszczeniu na inne osoby lub obiekty (zwierzęta, przedmioty, instytucje).

Agresja wroga to rodzaj agresji skierowany przeciw innej osobie celem zadania jej bólu lub zranienia, poprzedzony uczuciem gniewu.


Kierunek biologiczny
Kierunek ten związany jest z naszym układem nerwowym i hormonalnym, a także dziedzicznością genów. Wyjaśnia on wszystkie zjawiska zachodzące w naszym zachowaniu za pomocą procesów biochemicznych. Twierdzi że zachowania determinowane są przez struktury anatomiczne i DNA. Jednakże doświadczenie może doprowadzić do modyfikacji zachowań poprzez wpływ na struktury i cechy jednostki.

Według tego kierunku agresja może mieć podłoże biologiczne. Powodować ją może burza hormonów jaką młodzież często przeżywa w okresie dojrzewania biologicznego. Agresja może także zostać przekazana genetycznie od naszych rodziców. Jeżeli osoby spokrewnione genetycznie przejawiają zachowania agresywne to i my również możemy ulec owemu zachowaniu.


Kierunek psychodynamiczny (psychoanaliza)
Kierunek twierdzi że nasze zachowania determinowane są przez instynkty i popędy. Podlegamy im i nie jesteśmy w stanie ich pokonać. Jednostka rozdarta jest pomiędzy swoją naturą biologiczną, a tym co narzuca środowisko. Na zachowanie mają wpływ wczesnodziecięce doświadczenia.

Według tego kierunku agresja może być spowodowana niemożliwością zaspokojenia potrzeb i instynktów. Jeżeli jednostka nie zaspokoi potrzeby staje się zła, wszystko ja denerwuje, a często nie znajdując innego sposobu reaguje agresywnie. Czasami jednostka z natury nie ulega takiemu zachowaniu, ale widząc, iż otoczenie reaguje w taki, a nie inny sposób, zaczyna postępować tak samo. Społeczeństwo przyczynia się do szerzenia owego zachowania. ,,Agresja rodzi agresję”
Jeżeli osoba miała nieszczęśliwe dzieciństwo miało to również wpływ. Jeśli wychowywała się w rodzinie patologicznej, w której było pełno agresji i napiętych sytuacji, nie mając innego przykładu rozwiązywania problemów reaguje na nie tak samo jak w środowisku, w którym się wychowywała.
Nie tylko patologia może mieć zły wpływ na dziecko, ale również krótkie sytuacje, które na zawsze pozostaną w pamięci człowieka. Są to momenty kiedy np. dziecko pada ofiarą pedofila. Może to spowodować diametralne zmiany z życiu młodej osoby, z którymi później nie jest w stanie poradzić sobie przez całe życie.

Kierunek behawiorystyczny
Głównym twierdzeniem owego kierunku jest założenie że zachowanie determinowane jest przez środowisko zewnętrzne. Człowiek jest bierną jednostką, która poznaje reaguje tak samo jak wpływa na nią bodźce. Według kierunku ludzie nie są z natury ani dobzi ani źli.

Według behawioryzmu agresja determinowana jest przez środowisko zewnętrzne. Jednostka widząc agresję reaguje na nią tak samo. Człowiek nie ma możliwości wyboru, ponieważ nie myśli nad tym co robi, tylko od razu reaguje tak samo. Jaki jest bodziec taka sama jest reakcja, czyli jeżeli ktoś wobec nas jest agresywny to my również jesteśmy względem niego agresywni.

Kierunek poznawczy
Myśl ludzka w tym kierunku jest najważniejsza. Dzięki umiejętności myślenia ludzie podejmują działaniu. ważną rzeczą tu jest subiektywne znaczenie otaczającej jednostkę rzeczywistości
Według kierunku poznawczego człowiek sam wybiera agresję. Wybierając takie zachowanie najpierw przemyśla sytuację i nie znając lepszego rozwiązania reaguje w ten sposób. Według niego jest to dobre wyjście z sytuacji. Jednostka ma prawo do wyboru. Jeżeli ktoś aguje agresywnie względem niej może zareagować tak samo lub w całkiem inny sposób. Agresja rodzi się w umyśle człowieka i powinien on mieć świadomość dokonywanego czynu.



Kierunek humanistyczny
Według kierunku to człowiek dokonuje wyboru, ponieważ posiada umiejętność myślenia i dąży do dalszego rozwoju. Z natury jednostka jest istotą dobrą, która pod wpływem środowiska zmienia się.

Według kierunku humanistycznego ludzie dokonują wyboru nad swoim postępowaniem. Myślimy oraz dążymy do rozwoju. Jednakże ten proces może też iść w negatywnym kierunku i rozwijać zachowania zagrażające jednostce i innym. Rozwijamy się przez obserwację tego co nas otacza. Jeżeli widzimy karygodne zachowania to możemy w sobie również rozwinąć takie samo postępowanie. Człowiek jest dobrą istota, ale pod wpływem samego faktu życia mamy kontakt ze środowiskiem. W dzisiejszych czasach jest ono bardzo negatywnie nacechowane. Wokół nas, gdzie się nie rozejrzymy, widzimy brutalność prawdziwego życia. Człowiek rodząc się staje się człowiek środowiska i współczesny świat od pierwszych chwil jego życia uczy go agresji.

Kierunek ewolucjonistyczny
Człowiek rozwija się i adaptuje zachowania i umysł w celu lepszego przystosowania się do środowiska.

Według kierunku ewolucjonistycznego człowiek chcąc się przystosować przejmuje takie same zachowania jakie panują w środowisku. Chcąc się lepiej przystosować woli stać się jednym z wielu , a nie wyróżniać się z tłumu.
Propagując inne zachowania będzie punktem pośmiewiska dla wielu ludzi. Tak więc każdy woli nie wyróżniać się z tłumu. Przystosowujemy się do panujących zwyczajów, a one w dzisiejszych czasach są dość brutalne i mimo że mówi się o tym głośno nie daje to dużego efektu.