"Mistrz i Małgorzata" - problematyka.
„Mistrz i Małgorzata” to powieść skłaniająca czytelnika do refleksji nad życiem i wartościami etycznymi. Przedstawiając stosunki społeczne panujące w Rosji, Bułhakow sprzeciwia się systemowi totalitarnemu i powszechnemu zepsuciu moralnemu społeczeństwa, w którym panuje korupcja i donosicielstwo. Obywateli Moskwy ukazanych w utworze można podzielić na dwie grupy. Pierwsza to ludzie biedni, niemający wpływu na sytuacje w państwie, dążą oni jedynie do zaspokojenia podstawowych potrzeb i przeżycia do następnego dnia. Druga grupa to uprzywilejowana elita, która ma możliwość ingerencji w życie polityczne kraju, jest objęta szczególnymi względami, jeśli chodzi o prawo, mieszka w doskonałych warunkach i nie liczy się z pieniędzmi, a spośród innych ludzi wyróżnia ją jedynie posiadanie legitymacji partyjnych. To nie jest jednak jedyny problem poruszony w powieści. Bardziej destruktywnym i nieetycznym sposobem jest sposób, w jaki ludzie zyskują tzw. awans społeczny. Wysoką pozycje społeczna można jedynie zdobyć dzięki układa, nieuczciwości i łapówkarstwu. Często trzeba się wyrzec własnych poglądów, przekonań i wartości. Bułhakow maluje obraz kraju, w którym człowiek nie stanowi żadnej wartości. Nie istnieje tu poszanowanie ludzkiej godności, ani prawa do prywatności, gdzie swobodę wypowiedzi ogranicza cenzura. Każdy człowiek zmuszony jest dbać jedynie o siebie i zwykle nie liczy się z innymi. W utworze są jednak także bohaterowie pozytywni, tacy jak Mistrz i Małgorzata. Mistrz jest człowiekiem, którego moralność nie została zepsuta przez system. Próbuje on być artystą i godnym człowiekiem, przeciwstawiając się systemowi. Chce pozostać wierny swoim ideałom i w rezultacie osiąga to, czego pragnął, czyli wieczny spokój. Bułhakow snuje w utworze liczne rozważania filozoficzne na temat ludzkiej egzystencji, porusza problemy moralne, metafizyczne, religijne (jak na przykład istnienie Boga czy Szatana), psychologiczne i społeczno-polityczne. To sprawia, że powieść Mistrz i Małgorzata jest powieścią filozoficzno-etyczn