Porównanie wizerunków Matki Boskiej w "Bogurodzicy" i "Lamencie świętokrzyskim"
„Bogurodzica" i "Lament świętokrzyski" to pierwsze utwory napisane w języku polskim przez anonimowych autorów. Oba utwory są bardzo emocjonalne, skupiają się wokół Matki Bożej, co jest dowodem rodzącego się w średniowieczu kultu maryjnego. Swoją wiarę do matki Boskiej ludzie okazywali w różny sposób, jednym z najlepszych przykładów jest „Bogurodzica” który został napisany w XII w. Osoba która napisała ten utwór przedstawiła go w formie modlitwy. Podmiot liryczny w utworze prosi Matkę Boską o pomyślne życie oraz łaskę.
Charakter w jakim został napisany utwór podkreśla to szczególne względy Maryi u swojego Syna „Twego syna, Gospodzina matko zwolena Maryja! Zyszczy nam, spuści nam”
Fragment ukazuje królowa nieba i ziemi jako dobrą opiekunkę troszczącą się o ludzi jak i o własnego syna. Ludzie wierzący mieli tego świadomość zapisując w słowach "Słysz modlitwę, jąż nosimy, I dać raczy...". Doskonale zdawali sobie sporawe z Jej wielkości i względów, prosząc w swych modlitwach o pomyślność i przebywanie w raju po śmierci. Każdy sens "Bogurodzicy" zakończony jest greckim odpowiednikiem "Panie zmiłuj się ".
Prawie dwieście lat później zostaje napisany drugi podobny średniowieczny utwór mowa jest tu o „ Lamencie świętokrzyskim”. W utworze tym Matka ukazana jest gdy rozpacza nad swoim cierpiącym synem. Maryja w utworze tym zwraca się do Jezusa Chrystusa z prośbą aby podzielili się z Nią swoim cierpieniem. Wspomina chwile, kiedy była szczęśliwa jako matka. Pragnie ulżyć w cierpieniu swojego syna. Matka Boska chciałaby, aby Jej syn przed śmiercią przemówił do Niej i pocieszyli ja. Zwraca się również do Anioła Gabriela, do którego ma żal, ze zamiast obecnej radości doznaje smutku. Zwraca sie do wiernych i prosi o ich współczucie, gdyż przyszło jej oglądać śmierć ukochanego Syna. Zwraca się również do matek, aby prosiły Boga, aby nie zobaczyły swoich dzieci w takim stanie, w jakim ona ujrzała swego syna.
Uważam, ze Matka Boska została ukazana w obu utworach w różny sposób. W "Bogurodzicy" jest istota boska, natomiast w "Lamencie świętokrzyskim" posiada cechy zwykłego człowieka. Do takiego ujęcia Maryi autorzy dostosowali także forma utworowa. Pierwszy jest modlitwa, pieśnią o podniosłym charakterze, drugi zaś to skarga zrozpaczonej matki.