CZYM RÓŻNI SIĘ GATT OD WTO?
CZYM RÓŻNI SIĘ GATT OD WTO?
GATT WTO
1. Układ Ogólny w Sprawie Taryf Celnych 1. Światowa Organizacja Handlu jest organiza-
i Handlu powstał 1.01.1948r. Był wielo- cją uniwersalna, która zastąpiła GATT od
stronna umowa spełniająca rozwiązanie 1.01.1995r. Ma ona charakter miedzynarodo-
tymczasowe. wy i ( w odróżnieniu od GATT ) posiada
osobowość prawna.
2. Warunkiem uczestnictwa w GATT było 2. Aby zostać członkiem WTO należy przyjąć
podporządkowanie zagranicznej polityki wszystkie porozumienia wynikające z posta-
ekonomicznej danego kraju zasadom nowien Rundy Urugwajskiej z 1994r.
międzynarodowej polityki ekonomicznej ( zawarte na ponad 500 stronach )
wspólnej dla krajow członkowskich.
( zawarte w poszczególnych artykułach)
3. Głównym celem GATT była stopniowa 3. Głównym zadaniem WTO jest nadzorowa-
obniżka stawek celnych, osłabienie barier nie wprowadzania w życie przez poszcze-
w handlu towarowym oraz eliminowanie golne kraje porozumień Rundy Urugwajskiej
dyskryminacji niektórych krajow. oraz liberalizacja powiązań gospodarczych
w skali globalnej.
4. System GATT opierał się na 4 zasadach: 4. WTO przejela te zasady, lecz obecnie sa one
- zasada niedyskryminacji i równości tra- bardziej przejrzyste ( niz za czasow GATT )
ktowania wszystkich krajow. i maja zastosowanie dla większej liczby
- zasada wzajemności tj. równości korzyści dziedzin. GATT zajmował sie głownie cłem
i koncesji. Żaden kraj nie jest zobowiazany i handlem towarowym, WTO natomiast
do obnizki cel i do udzielenia koncesji bez objęła dodatkowo: handel usługami ( usta-
uzyskania wzajemnych przywilejow. lanie jego reguł i barier), ochrone praw wla-
- zasada mozliwosci interwencji. Jedynym snosci intelektualnej (ograniczanie naduzy-
dozwolonym srodkiem interwencji panstwa wania i podrabiania ) oraz handlowe aspekty
w handlu sa cla. polityki inwestycyjnej zmniejszanie instru-
- "klauzula narodowa"- zgodnie z nia produkt mentow polityki panstwa, ktore utrudniaja
importowany nie powinien być traktowany inwestycje zagraniczne ).
mniej korzystnie niż produkt wytworzony
w kraju.
5. Instrumentem liberalizacji handlu miedzy- 5. Status WTO również przewiduje rundy
narodowego prowadzonej przez GATT negocjacyjne zwane konferencjami mini-
były negocjacje zwane rundami. Odbyło sterialnymi. Odbywają się one średnio
sie ich 8. Pierwsza 1947w 1947r. w Genewie co 2 lata. Pierwsza odbyła sie 1996r. w Si-
a ostatnia Runda Urugwajska trwała od ngapurze, ostatnia w Doha 2001r.
1986-1994r.
Zgodnie z porozumieniami Rundy Urugwajskiej postanowiono, ze Sekretariat i Dyrektor Generalny
GATT będą działać w ramach WTO. Powołana została Rada Generalna oraz 3 inne rady: Rada
ds. Handlu Usługami, Rada ds. Handlu Towarami i Rada ds. Handlowych Aspektow Praw Własności
Intelektualnej. Powstały komitety: ds. handlu i rozwoju, budżetu, finansowego i administracji.
Rozstrzyganiem sporów zajął sie Komitet Techniczny. Każdy z członków, który uzna, ze jego prawa
i przywileje z tytułu uczestnictwa w WTO zostały naruszone może wystąpić o konsultacje z
członkiem, którego dotyczy spor. W razie braku porozumienia spor rozstrzyga powołany panel wraz
z Komitetem Technicznym.. Procedura ta jest o wiele bardziej skuteczna niż za czasow GATT i
dotyczy wszystkich dziedzin objętych regulacjami.
Przekształcenie GATT w WTO spowodowało, iz powstał zdecydowanie większy i lepszy system
jednolitych reguł w obrocie gospodarczym. Pozwoliło to w większym stopniu wpływać na
ukształtowanie sie zasad międzynarodowej polityki handlowej. Dzięki temu WTO stało sie
wszechstronna organizacja, którą nieustannie poszerza swój zakres działania i znaczenie na świecie.