Związek ekologii z Bezpieczeństwem Narodowym
Związek ekologii z bezpieczeństwem narodowym jest we współczesnym świecie jednym z ważniejszych, poruszanych w strategiach bezpieczeństwa narodowego wszystkich państw . Od wielu lat rośnie znaczenie i wartość środowiska naturalnego jako dziedziny dotykającej żywotnych kwestii bytu narodowego. Klęski żywiołowe, a także katastrofy wywołane działalnością człowieka, mogą i stanowią poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa.
Szybki wzrost skażeń różnych ekosystemów przez zanieczyszczenia wytwarzane w każdym kraju, i przedostające się z zagranicy, negatywnie wpływa na jakość życia ludzi, pogarsza stan zdrowotności społeczeństwa, a nawet stwarza zagrożenia dla biologicznego przeżycia mieszkańców obszarów klęsk ekologicznych. Jeśli uwzględnimy przy tym wyczerpywanie się zasobów nieodnawialnych surowców, to okaże się, że problemy pogarszającego się stanu środowiska stają się źródłem trudnych do zaakceptowania nierówności między ludźmi.
Kurczenie się przestrzeni życiowej człowieka może prowadzić do migracji „ekologicznych”, a przez to komplikować sytuację wewnętrzną państw i sytuację międzynarodową oraz pomnażać wrażliwość państw na innej natury zagrożenia (ekonomiczne, socjalne, polityczne) . W skrajnych wypadkach problemy dostępu do zasobów naturalnych i czystego środowiska mogą prowadzić do rywalizacji i napięć między państwami.
Trzeba podkreślić fakt, że widocznym negatywnym skutkiem internacjonalizacji zagrożeń ekologicznych jest wzrost napięć międzynarodowych, niekorzystnie wpływających na postrzeganie stanu spraw bezpieczeństwa narodów i państw. Skażenia środowiska naturalnego mogą więc stwarzać obiektywne i subiektywne zagrożenia dla bezpieczeństwa narodowego.
Decydujące znaczenie dla związków bezpieczeństwa narodowego i ekologii ma prowadzona przez państwa polityka przemysłowa, rolna, a także komunalna. Z racji tego, że dewastacja środowiska stanowi zagrożenie jakości życia ludzi, a nawet dla ich przetrwania, czyli dla jednej z podstawowych wartości istotnych dla każdego państwa i narodu – powinna być przedmiotem zainteresowania polityki bezpieczeństwa państw i narodów.
W prowadzonej polityce bezpieczeństwa ekologicznego nie sposób nie wspomnieć również o aktywnym uczestnictwie państw we współpracy międzynarodowej zwłaszcza w kontekście transgranicznego przepływu zanieczyszczeń powietrza, zanieczyszczenia wód granicznych oraz skutków awarii przemysłowych i transportowych.
W związku z tym, że zagrożenia ekologiczne dość łatwo rozprzestrzeniają się ponad granicami państw, tworzą się nowe silne współzależności międzynarodowe
i potrzeba podejmowania przez państwa wspólnych, a nawet zbiorowych (przez organizacje międzynarodowe) wysiłków w celu ochrony środowiska naturalnego. Działania tego typu coraz częściej przewidują współczesne koncepcje umacniania bezpieczeństwa międzynarodowego.
Szczególnie ważną dziedziną bezpieczeństwa ekologicznego państw we współczesnym świecie jest kwestia bezpieczeństwa energetyki jądrowej oraz problem składowania odpadów radioaktywnych. Promieniowanie wytwarzane przez materiały rozszczepialne może przenosić się ponad granicami państw powodując skażenie powietrza. Subiektywnym aspektem zagrożeń bezpieczeństwa narodowego państw, jest uwrażliwienie opinii publicznej, które może być nieproporcjonalne do skali zaistniałych niebezpieczeństw. Sprawia to, że lokalizacja siłowni jądrowych blisko granic państwa staje się źródłem napięć między narodami.
Ten istotny problem bezpieczeństwa ekologicznego dotyka zwłaszcza krajów, sąsiadujących z krajami o niedoiwestowanym przemyśle jądrowym, np. państwa byłego bloku wschodniego jak i państwami aspirującymi do posiadania technologii jądrowej, np. Korea Płn, Iran. Niebezpieczeństwo w tych krajach polega na możliwości wystąpienia niekontrolowanego wycieku materiału promieniotwórczego lub wręcz eksplozji, co wypadku technologii jądrowej, zawsze będzie skutkowało międzynarodową klęską ekologiczną. Doświadczenia płynące m.in. z katastrofy w Czernobylu z kwietnia 1986 roku, skłaniają do traktowania tych kwestii z najwyższą uwagą, jako mogących zagrozić życiu i zdrowiu społeczeństw. Katastrofa unaoczniła narodom europejskim, jak wielkim zagrożeniem jest promieniowanie radioaktywne i jakie ryzyko niesie rozwój energetyki jądrowej.
Poważnym problemem bezpieczeństwa ekologicznego jest również składowanie odpadów radioaktywnych powstających w wyniku rozwoju energetyki jądrowej. Odpady te powodują skażenie środowiska naturalnego i są śmiertelnym zagrożeniem dla ludzi zamieszkujących rejony składowania. Wytwarzany przez elektrownie jądrowe jako produkt uboczny pluton 137 jest związkiem silnie promieniotwórczym, którego czas rozpadu (neutralizacji) wynosi 80 tyś lat. Problemem związanym z bezpieczeństwem narodowym państwa jest problem transferu (handlu) odpadów radioaktywnych poza granice krajów ich wytwarzania. Problem jest niezbadany ze względu na tajny charakter prowadzonych operacji przestępczych. Może dojść do sytuacji, gdzie państwo bez przyjętej, właściwej strategii obronnej w tej kwestii stanie się składowiskiem odpadów promieniotwórczych.
Dlatego system obronności państwa powinien uwzględniać zagrożenia tego typu. Wymaga to naturalnie zwiększenia efektywności służb reagowania kryzysowego i ochrony ludności, tak poprzez rozbudowę odpowiednich struktur
i mechanizmów, jak i wprowadzenie odpowiednich uregulowań prawnych.