Rządy Ceausescu.
Nicolae Ceausescu (26.01.1918 – 25.12.1989)
Dwudziestoczteroletnia dyktatura Ceausescu była oparta na kulcie jednostki, kumoterstwie i ucisku. Mimo poważnego naruszenia praw człowieka polityk zapewnił sobie poparcie Zachodu obierając kurs stosunkowo niezależny od Moskwy. Jego upadek (1989) oznaczał koniec ostatniego stalinowskiego władcy Europy Wschodniej.
Urodził się w rodzinie chłopskiej i wraz z dziewięciorgiem rodzeństwa dorastał w Sconicesti, na północny zachód od Bukaresztu. Po szkole powszechnej ukończył naukę zawodu na szewca. Już w wieku piętnastu lat został działaczem Związku Młodzieży Komunistycznej. Z powodu nielegalnej działalności partyjnej odsiadywał od 1936 dwuletnia karę pozbawienia wolności w osławionym więzieniu Doftana. Tam poznał kilku członków wewnętrznego koła Komunistycznej Partii Rumunii (KPR), m.in. późniejszego szefa rządu Gheorghe Gheorghiu-Deja. Również okres II wojny światowej Ceausescu spędził w większości w więzieniu: m.in. był internowany w obozie koncentracyjnym Tirgu Jiu.
Od 1948: Stanowiska kierownicze. Jako zastępca ministra rolnictwa Ceausescu był od marca 1948 współodpowiedzialny za przymusową kolektywizację rolnictwa ( uspółdzielczenie rolnictwa; łączenie indywidualnych gospodarstw rolniczych w wielkie spółdzielcze przedsiębiorstwa rolne). W 1950 objął urząd ministra obrony. Jego właściwa kariera polityczna rozpoczęła się jednak od momentu przejęcia władzy przez Ghjeorghiu-Deja (1952). Został wtedy członkiem biura Politycznego i przez prawie 10 lat określał politykę personalną. (1955-65). W dwa dni po śmierci Gheorghiu-Deja zajął jego miejsce na czele kierownictwa KPR (20.03.1965).
Od 1965: Polityk niezależny od bloków. Ceausescu, podobnie jak jego poprzednik, dążył do suwerenności narodowej i odrzucał radziecką wizję Rumunii jako dostawcy samych produktów rolnych i surowców. Również w polityce zagranicznej demonstracyjnie przeciwstawiał się ZSRR, np. potępił wykroczenie oddziałów Paktu Warszawskiego do CSRS ( sierpień 1968). Swą polityką „otwarcia na wszystkie strony” zapewnił krajowi finansowe i gospodarcze poparcie Zachodu.
Od 1974: Pełnia dyktatorskiej władzy. W ciągu siedmiu lat Ceausescu zdobył prawie nieograniczoną władzę. Po zmianie konstytucji w 1974, która również pod względem formalnym ustanowiła Rumunię „republiką socjalistyczną”, przybrał jako prezydent tytuł conducator („wódz) i podczas swych wystąpień prezentował się z tradycyjnymi insygniami władzy: berłem i szarfą. Ważne urzędy obsadził członkami rodziny (wysoka pozycja żony Eleny). Utworzona przez niego tajna policja.
Od 1985: Izolacja. W połowie lat osiemdziesiątych Rumunia znalazła się – wskutek naruszenia praw człowieka – w politycznej izolacji. Pieniądze z Zachodu napływały już dość skąpo, a społeczność między snem władcy o wysoko rozwiniętym kraju przemysłowym a rzeczywistością ujawniała się coraz wyraźniej. Warunki życia pogarszały się gwałtownie. Z powodu braku energii władze odcinały dopływ prądu i obniżały temperaturę w mieszkaniach do 12 stopni. Sfałszowanymi komunikatami o pogodzie Ceasescu starał się umocnić wśród ludności wolę przetrwania. Wprowadzając w życie program rolniczej systematyzacji conducator, który miliardowe sumy utopił w reprezentacyjnych budowlach, chciał rozwiązać zarówno trudności gospodarcze, jak i palące problemy narodowościowe. Około 8000 wiosek i osiedli, zamieszkanych przeważnie przez mniejszość węgierską i niemiecką, miało zostać zrównanych z ziemią. Kiedy ludność pochodzenia węgierskiego (8%) stawiała opór, prezydent nakazał go złamać.
1989: Egzekucja. W miesiąc po tym, jak delegaci na zjazd partii sławili sekretarza generalnego jako „bohatera nad bohaterami narodu”, naród na masowej manifestacji zażądał ustąpienia (22.12.1989). W sytuacji gdy armia odwróciła się od niego, Ceausescu wraz z żoną szukał ocalenia w ucieczce. W dwa dni później oboje zostali schwytani i skazani przez sąd wojskowy na śmierć. Dopiero po egzekucji światowa opinia publiczna poznała cała skalę despotyzmu dyktatora, który do końca kwestionował kompetencje sądu.