Ściąga- emisja głosu
1.Podparcie oddechowe ( appogio) – polega na wydłużeniu wydechu i najwolniejszym przesuwaniem się przepony ( diafragmy) ku górze. Istotą appogia jest podparcie mięśniami wdechowymi ścian klatki piersiowej.
2.Przepona ( diafragma)- to mięsień gładki poprzecznie prążkowany, najważniejszy mięsień oddechowy, znajdujący się pomiędzy klatką piersiową, a jamą brzuszną. Nie mamy na niego wpływu bezpośredniego, jednak pośrednio możemy na nią wpływać, stosując odpowiednie ćwiczenia fizyczne ( bez fonacji i z fonacją).
3. Krement- spółgłoska końcowa
4.Czego powinniśmy unikać, aby nie mieć problemów z głosem? ( higiena głosu):
- powinniśmy unikać krzyku, nadużywania głosu pod względem ilościowym i jakościowym , optymalny czas pracy głosem 6h dziennie
-chrząkania, kontrastu temperatur powietrza ( zwężanie i rozszerzanie naczyń krwionośnych)
-wdychania areonu znajdującego się w dezodorantach , perfumach i lakierach do włosów
-zdenerwowania, palenia tytoniu, picia wysoko procentowych napojów alkoholowych, kontrastu temperatury napojów
5.W jaki sposób powinniśmy pracować nad głosem?
- ćwiczenia oddechowe – uaktywnienie diafragmy i tłoczni brzusznej
-ćwiczenia fonacyjne – praca nad nośnością dźwięku
-artykulacyjno- rezonacyjne ( dykcyjne)
- zróżnicowana modulacja i tonacja głosu
-stosowanie akcentów i pauz, skoncentrowany wzrok ( wszelkie rozbieganie oczu pozbawia mówcę wiarygodności i zaufania, wiara we własne siły psychiczne.
6.Emisja głosu- nazwa ta pochodzi z łaciny Emissio – wydobywać , włoski: Emittere- wypuszczać. Emisja głosu zajmuje się prawidłowym ustawieniem głosu pod względem fizjologicznym i funkcjonalnym.
7.Maska- śpiew ,, na przednią część twarzy” obejmującą policzki, nos i oczy.
8.Oznaczenia dynamiczne:
-pianissimo- bardzo cicho
- piano- cicho
- mezzo piano- średnio cicho
-mezzoforte- średnio głośno
- forte- głośno
- fortissimo- bardzo głośno
- crescendo- stopniowo głośno
- decrescendo- stopniowo ciszej
9.Rodzaje rezonatorów:
- głowowy ( czaszka): główny rezonator
-dolny rezonator: klatka piersiowa połączona z tłocznią brzuszną
Sopran , tenor: jeśli głos w bardzo dużym stopniu oparty jest na rezonatorze głowowym głos jest piszczący o jasnej barwie , często nieprzyjemny dla słuchaczy ale nośny.
Bas, kontraball, kontraalt, alt: jeśli głos w dużej mierze nadużywa rezonatora piersiowego głos posiada ciemną barwę ,jest głosem tubelnym tzw,, głos z piwnicy, głos ze studni” brakuje im nośności.
10. W celu uzyskania szlachetnego, zdrowego głosu należy połączyć oba rezonatory , to jest tzw,, mieszanie rejestrów”, ,, wyrównywanie rezonatorów”.
11.Przedsionek mowy- ograniczony jest od przodu częścią śluzową wargi górnej i dolnej, od boków błoną śluzową policzków, od tyłu łukami zębowymi oraz wyrostkami zębodołowymi pokrytymi dziąsłami, od góry i od dołu zachyłkami błony śluzowej, od której odchodzi wędzidełko górne i dolne.
Narząd mowy człowieka składa się z 3 głównych części:
- aparat oddechowy napędowo- rezonacyjny ( płuca z tchawicą i oskrzelami):
Płuca mają kształt stożkowy skierowany wierzchołkiem ku górze. Podstawą płuc jest powierzchnia przeponowa, która jest silnie wklęsła. Przy niewielkim wdechu ( nieprawidłowym) jedynie znikoma część powietrza dostaje się do płuc, reszta wypełnia przestrzeń górnych dróg oddechowych. Tchawica kształtem przypomina rurę, zbudowana jest z pierścieni chrzęstnych ( 16-20) od tyłu otwartych. Długość tchawicy około 10cm, u mężczyzn tchawica jest dłuższa.
- aparat fonacyjny ( krtań z wiązadłami i strunami głosowymi):
Krtań jest głównym aparatem wykonawczym, narząd mowy. Jest wspólnym odcinkiem układu pokarmowego i oddechowego. Krtań składa się z 5 podstawowych części : wiązadła głosowe, struny głosowe, chrząstki, mięsnie, błona śluzowa. Najważniejszą chrząstką krtani jest nagłośnia odpowiedzialna za przepływ powietrza przez krtań.
- nasada – aparat artykulacyjno - rezonacyjny ( 3 jamy: gardłowa, nosowa, ustna+ zatoki i pola czuciowe): Jama nosowa odpowiedzialna jest za kształtowanie głosek nosowych m ,n, ń, ą, ę. Jama gardłowa posiada szereg mięśni , których praca wpływa na ukształtowanie barwy głosu ( timbre). Jama ustna jest bardzo dużym rezonatorem , język odpowiedzialny jest za kształtowanie spółgłosek , wargi samogłoski. Pola czuciowe i zatoki – rezonatory znajdujące się w czaszce.
12. Typy nastawień głosowych:
- miękkie nastawienie – struny głosowe drgają zgodnie z naturą , fałdy głosowe nie są zbyt intensywnie eksploatowane , zużywana jest odpowiednia ilość powietrza , najkorzystniejsze nastawienie głosowe.
- Twarde- struny, fałdy i więzadła głosowe są nadużywane , zużywana jest bardzo duża ilość powietrza , dotyczy głośnej mowy i krzyku.
- chuchające- brak fizycznych sił do podpierania mięśniami wdechowymi ścian klatki piersiowej , powietrze nie jest w całości przekształcone w dźwięk stąd tzw,, chuchanie”.
13.Patologia głosu ( chrypki):
Najmniej drastyczną patologią głosu jest chrypa. Chrypa tzw,, rdzana struna” to śluz , wydzielina , znajdująca się wzdłuż strun głosowych , którą można doprowadzić do całkowitego braku głosu, bezgłos: ,, aphoria”.
Trwająca dłużej niż tygodnie wymaga wizyty u laryngologa. Wyróżniamy 2 rodzaje chrypy: - organiczna towarzyszy danym jednostkom chorobotwórczym.
- czynnościowa- stanowi niedomogę śpiewaków , aktorów , nauczycieli, naukowców, księża, politycy, handlowcy.
14. Korzyści płynące ze świadomego operowania głosem:
-prawidłowy oddech oraz właściwa fonacja , artykulacja oraz rezonans sprawiają iż mówca nie cierpi na tzw,, męczliwość głosu”,
-brak zmęczenia dotyczące sił fizycznych i psychicznych organizmu,
- właściwe oddychanie uaktywnia pracę serca, szczególnie korzystnie wpływa na aortę,
- oddychanie diafragmowe przeciwdziała osteoporozie i gruźlicy,
-aktywna przepona wywiera pozytywny wpływ na układ kostny, układ trawienny oraz przemianę materii.
15.Izotonia- zjawisko niekorzystne polegające na braku różnorodności modulacji i intonacji dźwięku, głosu.