Instytucje Unijne

Na wstępie należy zaznaczyć, że powstawanie Unii i integracja europejska jest wieloletnim, długotrwałym procesem, w czasie którego wiele rzeczy zmieniało się i ewoluowało w to, co dziś możemy nazwać Unią Europejską. Stopniowo zmniejszano ograniczenia między krajami Europy, umożliwiano swobodny przepływ towarów, usług, ludzi. Starano się zmniejszyć dysproporcje gospodarcze między Europą Wschodnią a Zachodnią, bardzo zarysowane po II wojnie światowej i wpływie komunizmu na wschodnią część europy. W ramach tych ewolucji powstał także system instytucjonalny Unii Europejskiej.
Według traktatu o Unii Europejskiej (art. 3) dysponuje ona jednolitymi ramami instytucjonalnymi. Sprzyja to zapewnieniu ciągłości i spójności działań podejmowanych dla dobra państw członkowskich. W ramach tego przepisu Wspólnoty i Unia Europejska mają te same instytucje i organy. Instytucje takie jak : Parlament Europejski, Komisja Europejska, Rada Unii Europejskiej, Trybunał Obrachunkowy i Trybunał Sprawiedliwości, nazywane często organami głównymi, działają w II i III filarze na zasadzie zapożyczenia. Zasada ta została wprowadzona w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej.
Oprócz wymienionych organów głównych działają także organy pomocnicze, takie jak : Komitet Ekonomiczny i Społeczny, Komitet Regionów oraz Europejski System Banków Centralnych, Europejski Bank Centralny, Europejski Bank Inwestycyjny, Europejski Fundusz Wyrównawczy i Gwarancyjny dla Rolnictwa.
Zasadnicza różnica między organami głównymi a pomocniczymi jest taka, że te pierwsze jako jedyne mogą wydawać wiążące decyzje, a zakres działania organów pomocniczych sprowadza się do funkcji doradczych. Poza tym są one unikalne także na skalę światową gdyż instytucje europejskie mogą ingerować w sprawy państw członkowskich, tradycyjnie zastrzeżone wyłącznie dla władz tych państw oraz decyzje instytucji unijnych są wiążące nie tylko dla organów państw członkowskich, ale i dla ich obywateli i podmiotów gospodarczych.
W dalszej części niniejszej pracy postaram się przedstawić najważniejsze cechy charakterystyczne poszczególnych głównych instytucji unijnych.

PARLAMENT EUROPEJSKI
Parlament Europejski, początkowo zwany Zgromadzeniem, spośród wszystkich instytucji przeszedł najwięcej zmian w procesie kształtowania się obecnych instytucji unijnych. Rola Parlamentu Europejskiego wzmacniała się coraz bardziej, z ciała doradczego przekształcił się w jedną z najważniejszych instytucji decyzyjnych.
Obecnie Parlament Europejski jest jedynym organem unijnym wybieranym w wyborach bezpośrednich. Jego działalność regulują przepisy art. 189 – 201 Traktatu o Wspólnotach Europejskich oraz regulamin z 1993 roku. Początkowo parlamentarzyści delegowani byli przez parlamenty ich krajów, aż w 1979 roku odbyły się pierwsze wybory bezpośrednie.
Parlamentarzyści wybierani są na okres pięciu lat. Ich liczba ogólna wynosi 732, liczba reprezentantów poszczególnych krajów jest zmienna. Co ważne są oni niezależnymi posłami, nie związanymi żadnymi instrukcjami ani poleceniami z rządami swoich państw. Nie mogą także pełnić funkcji urzędniczych we własnych krajach, zwłaszcza łączyć mandatów europejskich i krajowych.
Przywileje parlamentarzystów europejskich są bardzo podobne do tych krajowych. Mogą oni swobodnie przemieszczać się ze swojego kraju do miejsca obrad Parlamentu Europejskiego, za ich działalność w ramach Parlamentu nie można ich pociągnąć do odpowiedzialności cywilnej ani karnej. Na obszarze państw członkowskich nie podlegają zatrzymaniu ani odpowiedzialności cywilnej czy karnej, co ciekawe, zastrzeżono, że stosuje się to tylko w czasie sesji parlamentarnej. Z drugiej strony nie jest to takim wielkim ograniczeniem, ponieważ okres między sesjami Parlamentu jest bardzo krótki.
Parlament Europejski jest instytucją jednoizbową. Obraduje w trybie sesyjnym. Parlamentarzyści mogą, podobnie jak w parlamentach krajowych, łączyć się w partie. Ich liczba i liczebność zmieniają się w kadencjach, ale tradycyjnie do najliczniejszych nie należą: Europejska Partia Ludowa, Demokraci Europejscy i Socjaldemokratyczna Partia Ludowa. Oprócz tego członkowie Parlamentu zgrupowani są w 20 stałych komisjach, m.in. Spraw Zagranicznych, Rozwoju, Budżetowa, Gospodarcza i Monetarna, Rolnictwa.
Parlament Europejski samodzielnie ustala liczbę posiedzeń i przerw. Decyzje podejmowane są zwykle zwykłą lub bezwzględną większością głosów. Kworum stanowi 1/3 wszystkich parlamentarzystów. Regulamin poza tradycyjnymi dopuszcza także głosowanie imienne ( wyczytuje się nazwiska posłów, a oni odpowiadają: „tak”, „nie” lub „wstrzymuję się od głosu”), głosowanie elektroniczne oraz tajne głosowanie pisemne.
Pracą Parlamentu kierują: Przewodniczący i 14 wiceprzewodniczących, Kolegium Kwestorów i Sekretarz Generalny. Posłowie wypowiadają się w wybranym języku urzędowym i są tłumaczeni na inne języki.
Oficjalną siedzibą Parlamentu Europejskiego jest Strasburg i tam odbywają się posiedzenia, jednak dodatkowe posiedzenia odbywają się też w Brukseli, a Sekretariat Generalny ma swą siedzibę w Luksemburgu. To rozdrobnienie siedzib spowodowane jest brakiem porozumienia między Belgią, Francją i Luksemburgiem w sprawie siedziby Parlamentu Europejskiego.
Choć kompetencje Parlamentu Europejskiego bardzo rozwinęły się w czasie ewolucji Unii Europejskiej, to wciąż organ ten nie jest „parlamentem” w tradycyjnym rozumieniu tego słowa. Różnica polega na braku całkowitej władzy prawodawczej oraz władzy w ramach decydowania o swoich kompetencjach i budżecie. Ponadto Parlament Europejski nie bierze udziału w podejmowaniu decyzji przez Radę Europejską. Bierze on udział w tworzeniu prawa poprzez obowiązek Rady Unii Europejskiej konsultowania z nim aktów przed podjęciem ostatecznej decyzji. Współudział Parlamentu w procesie legislacyjnym Unii następuje poprzez: konsultację, współpracę, współdecydowanie i zgodę. Dysponuje on również prawem do inicjatywy ustawodawczej, ale tylko w ograniczonych sytuacjach. Sprawuje on również kontrolę na Komisją Europejską, oraz, w ograniczonym stopniu, nad Radą Unii Europejskiej. Dokonuje tej kontroli poprzez system interpelacji i pytań ustnych bądź pisemnych oraz wyrażaniu wotum nieufności dla Komisji.
Parlament Europejski kontroluje wykonanie budżetu. Natomiast w sprawie jego ustalania, co do wydatków nieobligatoryjnych ma decydujący głos, zaś co do wydatków obligatoryjnych może jedynie zgłaszać poprawki. Parlament Europejski wybiera również na 5 – letnią kadencję Rzecznika Praw Obywatelskich Unii Europejskiej (Ombudsmana).

RADA EUROPEJSKA
Rada Europejska powstała z potrzeby organizowania konferencji z udziałem szefów rządów i ministrów zagranicznych państw członkowskich. Jako że w traktatach nie było postanowień dotyczących polityki zagranicznej Unii, konferencje te umożliwiały wymianę informacji i przeprowadzanie konsultacji w tym zakresie. Od 1969r. Konferencje te odbywały się raz w roku, natomiast w 1974 roku w Paryżu zapadła decyzja o systematycznych spotkaniach 3 razy w roku. Początkowo uważano ją za szczególną formę Rady Unii Europejskiej z nietypowym składem. Dopiero Jawny Akt Europejski stworzył podstawy prawne funkcjonowania Rady Europejskiej.
W jej skład wchodzą szefowie rządów wraz z ministrami spraw zagranicznych państw członkowskich, przewodniczący Komisji Europejskiej, Sekretarz Generalny Rady i urzędnicy Sekretariatu, Sekretarz Generalny Komisji Europejskiej oraz przedstawiciele państw członkowskich akredytowani przy siedzibie wspólnot.
Posiedzenia odbywają się pod przewodnictwem szefa rządu państwa, które aktualnie przewodniczy Radzie. Organizacją zajmują się organy krajowe tego państwa, Rada Unii Europejskiej, COREPER , Komisja Europejska, Sekretariat Rady i Komitet Polityczny. Obecnie wszystkie spotkania odbywają się w Brukseli.
Rada obraduje na dwóch gremiach. Na pierwszym, wyższym szczeblu, spotykają się szefowie rządów państw i przewodniczący Komisji Europejskiej. Na drugim natomiast zbierają się ministrowie spraw zagranicznych i członek Komisji. Pod koniec obrad obie gremie zbierają się razem na posiedzeniu plenarnym, na którym zbierane są wytyczne dotyczące dalszego rozwoju współpracy europejskiej i różne deklaracje. Po każdym posiedzeniu zwoływana jest konferencja prasowa, aby ustalenia podać do publicznej wiadomości.
Rada Europejska uważana jest za najważniejszą instytucję decyzyjną Unii Europejskiej, gdyż zasiadają w niej najwyższe organy decyzyjne państw członkowskich i decydują o rozwoju Unii Europejskiej i kierunkach jej działalności,w myśl Traktatu z Maastricht, który mówi: „(...) Rada Europejska nadaje Unii impuls niezbędny do jej rozwoju i określa główne kierunki jej polityki” (art. 4). Rada Europejska ma wobec tego nadrzędną pozycję w stosunku do innych instytucji wspólnotowych, poza tym pozostaje poza wszelką kontrolą formalną, a takiej możliwości nie ma nawet Europejski Trybunał Sprawiedliwości. Rada Europejska musi jedynie zdawać sprawozdanie z każdego posiedzenia i raz do roku z osiągnięć i wykonanych zadań Unii. Oprócz podejmowania podstawowych decyzji i kreowania polityki zagranicznej Unii Rada zajmuje się także rozwiązywaniem konfliktów politycznych, których nie udało się rozwiązać na niższych szczeblach, może podejmować decyzje o ustaleniu wspólnej polityki obronnej Unii oraz decyduje o wdrażaniu wspólnych strategii w ważnych dla interesów Unii dziedzinach.

RADA UNII EUROPEJSKIEJ
Rada Unii Europejskiej powstała na mocy Traktatu o fuzji instytucji z 1965 roku. Jest organem decyzyjnym, najważniejszym organem prawodawczym Unii. Składa się z przedstawicieli rządów państw członkowskich na szczeblu ministerialnym, upoważnionych do zaciągania zobowiązań w imieniu rządu. W obradach towarzyszą im także urzędnicy państwowi oraz przedstawiciel Komisji Europejskiej. Skład Rady jest zmienny w zależności od rodzaju sprawy będącej przedmiotem obrad. Jest więc Rada złożona z ministrów rolnictwa, gdy obrady dotyczą rolnictwa, ministrów edukacji albo finansów. Zdarza się, że Rada obraduje z udziałem szefów rządów czy ministrów z kilku działów, gdy sprawa nie dotyczy tylko jednego z resortów. Ta zmienność składu sprzyja także temu, by Rada mogła zbierać się w kilku miejscach jednocześnie.
Przewodnictwo w Radzie obejmują po kolei państwa członkowskie na pół roku. Mimo tak krótkich „kadencji” przewodniczących, trzeba zapewnić ciągłość prac. Dlatego powstała tzw. „Trójka”. W jej skład wchodzą, oprócz państwa przewodniczącego obecnie, także państwo, które sprawowało przewodnictwo poprzednio oraz następne. Państwo przewodniczące przede wszystkim ma zapewnić sprawne funkcjonowanie Rady, poprzez: zwoływanie obrad, opracowywanie harmonogramu obrad na całe 6 miesięcy oraz projekt porządku obrad przed każdym posiedzeniem, reprezentację Unii Europejskiej w kontaktach z państwami trzecimi i reprezentację Rady w stosunkach z innymi instytucjami Unii. Państwo przewodniczące Rady Unii Europejskiej przewodniczy jednocześnie Radzie Europejskiej.
Obrady Rady Unii Europejskiej są tajne, z dwoma wyjątkami: debat dotyczących aktów prawnych, które mają być przyjęte na podstawie procedury współdecydowania oraz debat publicznych, dotyczących istotnych propozycji legislacyjnych. Jeżeli jeden z członków nie może być obecny na posiedzeniu dopuszcza się uczestnictwo jego zastępcy, nie może on jednak głosować. Prawo głosu mają tylko członkowie Rady. Sprzyja to dużej frekwencji w czasie głosowań.
Głosowanie odbywa się poprzez dwa systemy: większość członków i większość kwalifikowana. Posiedzenia odbywają się zawsze według określonego schematu. Porządek obrad obejmuje dwie kategorie spraw: A i B. sprawy dotyczące kategorii A mogą być załatwione bez dyskusji, a sprawy B wymagają debaty. Na wniosek członka Rady można przenieść sprawę z A do B, jednak debata nie może się odbyć na tym samym posiedzeniu.
Rada Unii Europejskiej jest główną instytucją prawodawczą, która realizuje interesy państw członkowskich. Jej członkowie są związani instrukcjami z rządami swoich krajów. Rada koordynuje ogólną politykę gospodarczą państw członkowskich, podejmuje decyzje i deleguje uprawnienia wykonawcze na rzecz Komisji Europejskiej. Aby sprawniej realizować podane wyżej cele Rada jest wyposażona w szereg kompetencji, typowych dla rządu.
Najważniejszym uprawnieniem Rady jest możliwość wydawania aktów prawnych. Ma prawo przekazywać Komisji Europejskiej podjęte decyzje w celu ich realizacji oraz, w szczególnych przypadkach, może zastrzec sobie prawo do samodzielnego ich wykonania. Może także, jako jedyna instytucja, opracowywać i wprowadzać zmiany w traktatach założycielskich, ale tylko, gdy w Radzie zebrani są szefowie rządów państw członkowskich na specjalnie zwołanej konferencji. Odgrywa także wiodąc rolę w realizacji wszystkich trzech filarów Unii, szczególnie w tworzeniu Unii Gospodarczo – Walutowej. W stosunkach zewnętrznych odgrywa rolę koordynatora i wydaje decyzje, które pomagają Radzie Europejskiej wykonać jej wytyczne. Ponadto deleguje Komisję Europejską do negocjowania umów międzynarodowych, a następnie zawiera takie umowy. W trzecim filarze Rada uchwala wspólne stanowiska i podejmuje wspólne działania. W realizacji wymienionych wyżej kompetencji jest zobowiązana do współpracy z Parlamentem Europejskim, Komitetem Regionów i Komitetem Ekonomiczno – Społecznym.
Dodatkowo może przyjmować i sporządzać listy członków Komitetu Regionów i Trybunału Obrachunkowego oraz zmieniać liczbę członków Komisji Europejskiej. Może też wnosić skargi na bezczynność innych instytucji unijnych oraz stwierdzać ryzyko naruszenia przez państwo członkowskie zasad Unii Europejskiej i stwierdzać naruszenie tych zasad.
Główną siedzibą Rady jest Bruksela, ale w kwietniu, czerwcu i październiku posiedzenia odbywają się w Luksemburgu. W określonych przypadkach Rada i COREPER mogą jednomyślnie zmienić miejsce obrad.

KOMISJA EUROPEJSKA
Komisja jest główną instytucją wykonawczą Unii. Początkowo w EWWiS była to Wysoka Władza, a EWG i Euratom miały Komisje, które traktat o fuzji połączył w jedną Komisję Europejską, chociaż w praktyce nazywa się każdą komisję od nazwiska jej przewodniczącego (np. Komisja Delorsa).
W skład członków Komisji wchodzi po jednym komisarzu z każdego kraju członkowskiego, choć liczba ta może ulec zmianie, gdy Rada Unii Europejskiej podejmie o tym jednomyślną decyzję. Zarówno kadencja przewodniczącego jak i całej komisji trwa 5 lat. Komisarze podlegają przewodniczącemu i wykonują zadania przez niego powierzone. Może on zażądać od każdego z nich podania się do dymisji. Do zadań przewodniczącego należy przede wszystkim zwoływanie posiedzeń (przynajmniej raz w tygodniu), ustalanie dziennego porządku obrad, przewodnictwo obradom, koordynacja prac Komisji i jej reprezentacja na zewnątrz.
Mandat członków jest odnawialny, a wszyscy oni muszą być obywatelami państw członkowskich. Najczęściej są politykami partii rządzących, rzadziej są to wysocy urzędnicy, przedsiębiorcy czy przewodniczący związków zawodowych. W świetle art. 213 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską działają w ogólnym interesie Wspólnot. Podobnie jak parlamentarzyści europejscy są całkowicie niezależni i nie mogą przyjmować instrukcji od rządów swoich państw. Nie mogą także podejmować żadnej innej działalności zawodowej czy politycznej. Państwa członkowskie powinny respektować te obowiązki.
Komisarzy chronią immunitety: jurysdykcyjny i materialny. Chronią one od wszczęcia postępowania przez sądy krajowe za działalność wykonywaną w ramach pracy w Komisji Europejskiej. Dodatkowym przywilejem jest zwolnienie komisarzy i ich małżonków od krajowego podatku dochodowego od wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji komisarza. Nałożony jest na nich wspólnotowy podatek dochodowy, ale zdecydowanie niższy od tych krajowych. Immunitety i przywileje mogą zostać uchylone, ale tylko pod warunkiem, że nie jest to sprzeczne z interesem Wspólnot.
W Komisji obowiązuje specjalny tryb powoływania komisarzy. Najpierw powoływany jest przewodniczący, przez Radę Unii Europejskiej złożoną z szefów rządów państw członkowskich większością kwalifikowaną. Parlament Europejski na zgromadzeniu plenarnym wyraża zgodę na nominację wybranego przez Radę przewodniczącego. Następnie, zgodnie z propozycjami państw członkowskich, Rada i przewodniczący, również większością kwalifikowaną, wybierają pozostałych członków. Potem Parlament zatwierdza cały skład, ale zanim udzieli im wotum zaufania komisje parlamentarne przesłuchują kandydatów. Jeśli Parlament odrzuci jednego lub kilku kandydatów usuwany jest cały skład. Jak widać, obok Rady Unii Europejskiej, również Parlament ma duży wpływ na skład Komisji.
Odwołanie całego lub części składu Komisji oraz skrócenie kadencji komisarzy i całej Komisji może nastąpić jedynie w kilku ściśle określonych przypadkach:
- Parlament Europejski uchwala wotum nieufności (na podstawie art. 201 TWE ),
- Komisarz umiera,
- Komisarz dobrowolnie rezygnuje ze stanowiska. Pełni jeszcze funkcję do obsadzenia stanowiska nowym komisarzem, którego kadencja trwa do zakończenia kadencji poprzednika,
- Komisarz rezygnuje ze stanowiska na żądanie przewodniczącego,
- Europejski Trybunał Sprawiedliwości orzeka złożenie z urzędu komisarza, np. gdy przestał on spełniać warunki konieczne do pełnienia swej funkcji.
Każdemu komisarzowi podlegają (jeden lub więcej) Dyrektorzy Generalni, stojący na czele Dyrekcji Generalnej, które zajmują się najważniejszymi obszarami działalności Wspólnot, np. energia, edukacja, handel, gospodarka i finanse, środowisko.
Obrady Komisji Europejskiej są tajne. Decyzje podejmowane są większością ogólnej liczby członków na posiedzeniach plenarnych (raz w tygodniu w Brukseli), w trybie obiegowym (Sekretariat Generalny przysyła komisarzom projekt uchwały wraz z terminem zgłaszania uwag) oraz w procedurze delegowania (upoważnia się jednego lub kilku komisarzy do przygotowania w imieniu Komisji aktu prawnego). Dodatkowo istnieje jeszcze procedura komitetowa, gdy Rada Unii Europejskiej deleguje uprawnienia prawodawcze na rzecz Komisji.
Do najważniejszych kompetencji Komisji Europejskiej należy ochrona prawa wspólnotowego przed naruszeniem. Aby to realizować Komisja kontroluje instytucje wspólnotowe, państwa członkowskie i podmioty krajowe. Gdy zauważy naruszenie prawa wszczyna dochodzenie, zbiera informacji i zleca podjęcie działań mających na celu usunięcie niezgodności. Kolejnym uprawnieniem Komisji jest współdziałanie przy tworzeniu prawa. Proces legislacyjny zaczyna się od propozycji Komisji, może ona stanowić: rozporządzenia, dyrektywy, decyzje, zalecenia i opinie. Może także uzyskać szerokie uprawnienia prawodawcze od Rady. Dodatkowo przygotowuje ona roboczy projekt budżetu, zarządza funduszami i kontroluje budżet. Komisja także negocjuje umowy z państwami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi oraz kontroluje zgodność z prawem zawieranych przez państwa członkowskie umów. Poza tym reprezentuje Wspólnoty w postępowaniach przed Europejskim Trybunałem sprawiedliwości i, co chyba najważniejsze, posiada wyłączną inicjatywę ustawodawczą, chociaż na podstawie art. 192 TWE Parlament Europejski może „zmusić” Komisję do wszczęcia procedury prawodawczej.
Siedzibą Komisji Europejskiej jest Bruksela, ale część służb administracyjnych znajduje się w Luksemburgu.

EUROPEJSKI TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI
Podobnie jak inne organy, wymiar sprawiedliwości Wspólnot był podzielony. Jednolity dla trzech Wspólnot Trybunał Sprawiedliwości powstał na mocy Konwencji o niektórych wspólnych instytucjach Wspólnot Europejski z 25 marca 1957 roku. Jest obok Parlamentu Europejskiego najstarszą instytucją unijną.
Trybunał składa się z 27 sędziów i 8 Rzeczników Generalnych, mianowanych na 6- letnią kadencję, chociaż co 3 lata następuje wymiana połowy składu sędziów i rzeczników. Rzecznicy działają jako bezstronni obrońcy prawa i sprawiedliwości, nie biorący udziału w wydawaniu orzeczeń. Sędziowie mogą brać pod uwagę opinie rzeczników, ale nie są do tego zobowiązani. Zarówno sędziowie jak i rzecznicy są wybierani spośród osób posiadających odpowiednie kwalifikacje do pełnienie najwyższych stanowisk sądowych, zwłaszcza spośród cenionych, cieszących się uznaniem i autorytetem, prawników i nauczycieli akademickich. Co ważne, żeby zostać sędzią Trybunału nie trzeba koniecznie pełnić w swoim kraju funkcji sędziego. Wystarczy mieć odpowiednie wykształcenie i doświadczenie w tym kierunku. Sędziami zostają często profesorowie prawa i wyżsi urzędnicy państwowi. Sędziowie podczas sprawowania urzędu w Trybunale nie mogą podejmować pracy zawodowej oraz korzystają z immunitetu sądowego.
Sędziowie powoływani są przez rządy państw za obopólną zgodą, natomiast rzeczników powołują zawsze 4 największe państwa (Francja, Wielka Brytania, Niemcy i Włochy), a pozostałych czterech inne państwa na zasadzie rotacji.
Poza normalnymi przypadkami wymiany składu sędziów i rzeczników, ich kadencja może się skrócić z powodu: śmierci, pisemnej, dobrowolnej rezygnacji oraz zwolnienia z funkcji, gdy pozostali stwierdzą jednomyślnie, że dany członek Trybunału nie spełnia wymaganych warunków.
Sędziowie i rzecznicy są funkcjonariuszami wspólnotowymi. Przed podjęciem obowiązków składają ślubowanie o swej sumienności i bezstronności w czasie pełnienia funkcji oraz utrzymywaniu treści obrad w tajemnicy.
Podstawowym obowiązkiem sędziów, wynikającym z art. 220 TWE, jest orzekanie w poszanowaniu prawa przy jego interpretacji i stosowaniu. W każdej sytuacji sędziowie muszą zachować swą bezstronność i niezależność.
Urząd rzecznika, nieznany w prawie polskim, wywodzi się z francuskiego systemu prawnego i jego zadaniem jest przygotowanie opinii prawnej, opisującej stan faktyczny i prawny sytuacji w danej sprawie. Opinia taka jest też propozycją rozwiązania danej sprawy, ale jak już wspomniano wyżej, sędziowie nie są nią związani.
Trybunał Sprawiedliwości pełni jednocześnie 4 funkcje: sądu międzynarodowego, ponieważ przysługują mu kompetencji rozwiązywania sporów między państwami członkowskimi; sądu konstytucyjnego, bo do jego obowiązków należy rozstrzyganie sporów kompetencyjnych między organami Unii, badanie zgodności uchwał Komisji Europejskiej i Rady Unii Europejskiej z traktatami założycielskimi oraz badanie wszelkich skarg na niezgodność decyzji Wspólnot z umowami założycielskimi, które zgłosić mogą organy wspólnotowe, a także każda osoba fizyczna i prawna, której ta decyzja dotyczy. Trzecią funkcją Trybunału jest pełnieni roli sądu administracyjnego poprzez kontrolowanie formalnej ważności aktów prawa wspólnotowego. Ostatnią funkcją jest sąd apelacyjny, rozpatrujący od Sądu pierwszej Instancji i niektórych decyzji Komisji Europejskiej.
Zbyt duże obciążenie Trybunału pracą spowodowało utworzenie przy nim Sądu Pierwszej Instancji, który rozstrzyga drobniejsze sprawy.
Siedzibą Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości jest Luksemburg.

TRYBUNAŁ OBRACHUNKOWY
Trybunał powstał w 1977 roku. Składa się obecnie z 27 członków powoływanych przez Radę Unii Europejskiej na sześć lat. Podobnie jak członkowie innych instytucji są całkowicie niezależni od rządów swoich państw i również nie mogą wykonywać pracy zawodowej w czasie pełnienia funkcji w Trybunale. Przed upływem kadencji mogą ustąpić na własne życzenie, poprzez śmierć lub odwołanie przez Trybunał Sprawiedliwości.. na trzy lata wybierają spośród siebie przewodniczącego.
Trybunał działa jako organ kolegialny i kontroluje finanse Wspólnotowe i finanse organów. Sprawdza wpływy i wydatki oraz czy pieniądze zostały wydane na właściwe cele i we właściwy sposób. Pomaga w kontrolowaniu budżetu. Wszelkie zauważone nieprawidłowości w finansach sygnalizuje.
Po zamknięciu każdego roku budżetowego sporządza sprawozdania. Przysługuje mu prawo zgłaszania uwag w każdej chwili, zwłaszcza w formie specjalnych sprawozdań. Jest wspierany w swej pracy przez inne organy wspólnotowe.
Siedzibą Trybunału Obrachunkowego jest Luksemburg.

Bibliografia
1. DYNIA Elżbieta, Integracja Europejska, wyd. LexisNexis, wydanie drugie, Warszawa 2006;
2. Pod red. SKUBISZ Ryszard, SKRZYDŁO-TEFELSKA Ewa, Prawo Europejskie zarys wykładu, Wydawnictwo Uniwersytetu Marie Curie Skłodowskiej, wydanie drugie, Lublin 2005;
3. MAŁSZYŃSKA Ewa, GRUCHMAN Bohdan, Kompendium wiedzy o Unii Europejskiej, wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2005;
4. NOWAK Alojzy Z., MILCZAREK Dariusz, Europeistyka w zarysie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2006;
5. BARCZ Jan, KAWECKA-WYRZYKOWSKA Elżbieta, MICHAŁOWSKA –GORYWODA Krystyna, Integracja Europejska, wyd. Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa 2007.