Propozycje wykorzystania osadów ściekowych z oczyszczalni ścieków komunalnych

Osad ściekowy jest produktem oczyszczania ścieków w oczyszczalni. Są to odpady będące frakcją stałą zawartą w masie ściekowej, które zostały wyodrębnione na drodze różnorodnych procesów technologicznych jak np. osadnikowanie. Frakcja stała ta jest wstępnie osuszana i prasowana by otrzymać dany produkt. W historii zazwyczaj końcowym etapem oczyszczania było składowanie osadu ściekowego na składowisku odpadów, co jak dotąd nie zostało niestety szczególnie zmienione. W kwestii ochrony środowiska, szczególnie w przypadku odpadów nie należących do kategorii niebezpiecznych, należy się wystrzegać masowego składowania gdyż ekstremalne stężenia substancji nie będących przyjaznymi środowisku mogą zostać przemyte np. do wód gruntowych, także i chociażby z racji niedostatecznej kontroli składowisk. Trzeba mieć także na względzie ograniczone zdolności magazynowe składowisk odpadów. Wobec tego, wysuwane są różne pomysły na sposoby ponownego wykorzystania osadu ściekowego. Jedną z możliwości jest jego wykorzystanie jako środka do nawożenia gleby w rolnictwie. Jednakże jest zabronione jego stosowanie na gruntach wykorzystywanych jako łąki i pastwiska, na gruntach rolnych o nachyleniu ponad 10%, na obszarach o znacznym współczynniku przepuszczalności, gruntach wykorzystywanych na uprawy pod przykryciem, na obszarach upraw ogrodniczych i warzywnych, prócz drzew owocowych. By jednak tenże osad ściekowy wykazywał się większą zdolnością glebotwórczą zalecane jest wcześniejsze poddanie osadu procesowi kompostowania. Tak przekształcony osad jest jeszcze bardziej pożądanym produktem do nawożenia gleb, bądź rekultywacji zniszczonych terenów, jak np. tworzenie warstwy glebowej na warstwie nadsypu na szeroko rozległych hałdach. Trzeba jednak mieć na względzie iż także trzeba kontrolować stan zanieczyszczenia osadu choćby metalami ciężkimi, bakteriami, czy jajami pasożytów. By tego uniknąć stosować można higienizację osadu poprzez obróbkę termiczną (przy której notabene wstępną energię daje energia uzyskana podczas kompostowania), wapnowanie, bądź radiację promieniowaniem jonizującym. Tymże tokiem myślenia, odpowiednio przetworzony osad ściekowy, może zostać użyty jako szeroko rozumiany nawóz. Na składowisku przetworzonego osadu ściekowego można także założyć hodowlę gatunków roślin dających wysoki przyrost biomasy jak choćby wierzba energetyczna, i wykorzystać uzyskany w ten sposób produkt do wytwarzania energii podczas procesu spalania. Kolejnym już znacznie mniej racjonalnym pomysłem byłaby hodowla ziemniaków na danych terenach i destylacja alkoholu z wyhodowanych tamże ziemniaków. Wśród różnych zastosowań można również wysunąć mniej efektowne rozwiązania jak choćby spalanie osadu ściekowego, który jednakże nie jest na tyle energetycznym odpadem by być godnym surowcem energetycznym. Proces spalania, można by uzupełnić próbą odzyskiwania np. fosforu z popiołów. Można również doprowadzać do fermentacji osadu, i odzyskiwać powstały biogaz, który można wykorzystać jako surowiec energetyczny.