Omów na czym polega praca Rzecznika Praw Obywatelskich

Rzecznik Praw Obywatelskich, jako jednoosobowy organ władzy państwowej, działa w Polsce od 1987 roku, a jego zadaniem jest przyjmowanie skarg i interweniowanie w wypadku naruszenia wolności i praw jednostki. Jego kadencja trwa pięć lat i jest to okres podczas którego, według polskiej Konstytucji, „stoi na straży wolności i praw człowieka i obywatela”. Jego działalność nie podlega innym organom państwowym, a za swoje czyny odpowiada wyłącznie przed sejmem.
Wedle polskiego systemu prawnego Rzecznik pełni cztery funkcje: prewencyjną, diagnostyczną, kontrolną, oraz kreującą. Oznacza to, że do jego obowiązków zalicza się kontrolowanie organów, instytucji, czy organizacji i badanie ich pod kątem przestrzegania praw człowieka. Ponad to rozpatruje indywidualne skargi kierowane do jego Biura przez obywateli, występuje z inicjatywami mającymi na celu wprowadzenie poprawek do aktów prawnych, jak również kieruje wnioski do odpowiedniego organu ustawodawczego w celu powołania niezbędnej ustawy. Możliwe jest także, aby Rzecznik wywierał wpływ na kształtowanie się prawa dotyczącego wolności człowieka.
Osoba pełniąca ten urząd podejmuje działania na wielu obszarach: karnym, administracyjnym i pracy. Przeciwdziała brakowi tolerancji polegającemu na nieposzanowaniu ludzi odmiennej rasy, pochodzenia etnicznego, innej narodowości, religii, lub dyskryminowanych ze względu na niepełnosprawność, wiek albo płeć. Stara się, by cudzoziemcy czuli się dobrze w naszym kraju, a ich prawa i poszanowanie wolności było respektowane przez obywateli. Obejmuje patronat nad akcjami wspomagającymi ludzi kalekich, prowadzi do wyrównania praw przysługujących osobom młodym i starszym, kobietom i mężczyznom. Współpracuje również z Rzecznikiem Praw Dziecka, zwracając szczególną uwagę na dobro najmłodszych obywateli. Kooperuje z organami zajmującymi się ściśle określoną problematyką: Urzędem do Spraw Cudzoziemców, czy też Państwową Komisją Pracy. Rozpatruje wszelkie wpływające do niego prośby o interwencję i podejmuje stosowne do nich działania. W ostatnich latach do inicjatyw Rzecznika Praw Obywatelskich należało m. in. dostosowywanie środków transportu publicznego do potrzeb ludzi niepełnosprawnych, bezprawnych zwolnień z pracy, nauczanie w szkołach religii i etyki, czy nierówne traktowanie ze względu na orientację seksualną.
Istnieje również wiele możliwości, dzięki którym Rzecznik mógłby przyczynić się do zmian w sferze świadomości prawnej społeczeństwa. Zdarza się jeszcze, że ludzie nie znają swoich podstawowych praw i nie wiedzą jak się bronić. Uważam, że dobrą inicjatywą byłoby powołanie organizacji zajmującej się udzielaniem wskazówek prawnych bezpłatnie i szybko. Obywatele nie byliby skazani na wysokie koszty opłat za poradę, a także na długi czas oczekiwania na odpowiedź. Ponad to sprzyjające zmianom w świadomości Polaków, byłoby wdrożenie programu edukacyjnego dla szkół, mającego na celu uświadamianie młodzieży. Informacje mogłyby docierać do nich przez internet, publikacje, oraz warsztaty prowadzone przez wolontariuszy i fachowców. Wszak to oni są właśnie przyszłością społeczeństwa, a być może w ten sposób wiadomości dotarłyby również do ich rodziców i starszych krewnych. Rzecznik Praw Obywatelskich powinien również podjąć wiele działań, kierujących uwagę obywateli na problemy ludzi niepełnosprawnych. Należałoby zrobić wszystko, aby ułatwić im normalne życie w społeczeństwie. Rozumiem przez to obowiązkowe podjazdy dla wózków we wszystkich instytucjach i miejscach użytku publicznego, czy wspieranie kampanii „Niepełnosprawny- pełnosprawny w pracy” gwarantujący równouprawnienie w podejmowaniu zawodu. Powinien również prowadzić do wycofania przepisów, które spotykają się z krytyką większości społeczeństwa, ponieważ „im większa jest różnica między prawem, które w rzeczywistości istnieje, a takim, które wedle społeczeństwa powinno istnieć, tym większa rozbieżność między prawem, a świadomością prawną”.
Podsumowując, Rzecznik Praw Obywatelskich to organ bardzo potrzebny w państwie polskim. Obywatele mogą czuć się bezpiecznie, wiedząc, że ich prawa są chronione, a w razie potrzeby mają się do kogo zwrócić. Mało tego, wystosowanie prośby do Rzecznika jest odformalizowane i bezpłatne, dzięki czemu wszyscy w równym stopniu mogą korzystać z jego pomocy. Warto jednak zaznaczyć, że osoba pełniąca to stanowisko pozbawiona jest samodzielnej władzy rozstrzygania spraw i tym samym może tylko zasugerować potrzebę pewnych rozstrzygnięć. Naszą prośbę musi rozpatrzyć, ale nie mamy gwarancji, że rozpatrzy ją pozytywnie.