Metoda ASTEX

Metoda ASTEX

Metoda ASTEX jest rezultatem prac zespołu badaczy z Towarzystwa Naukowego naukowego Monachium, Instytutu Naukowej Organizacji z Berlina oraz Ośrodka Badawczo-Rozwojowego koncernu BMW prowadzonych w latach 1982-86 w sferze organizacji zarzadzania.Nazwa matody tłumaczona z języka niemieckiego określa ją jako metodę kształtowania struktury pracy w zakresie opracowywania informacji tekstowych oraz przynależnych im obszarów kierowania w przedsiębiorstwie przemysłowym. Wydaje się, że bardziej adekwatną jej nazwą jest metoda restrukturyzacji systemu informacyjnego. Metoda ASTEX znajduje zastosowanie w restrukturyzacji systemu informacyjnego u podstaw której leżą zmiany w podziale pracy, instrumentalizacji procesów informacyjnych i kwalifikacjach pracowników. Zakada odejście od tradycyjnych metod organizacji pracy oraz tworzenie nowych rozwiązań organizacyjnych uwzględniających nowoczesna technologię informacyjno- komunikacyjną. Po adaptacji może być również wykorzystana w restrukturyzacji procesów pracy produkcyjnej. Głównym celem metody jest wprowadzenie zmian techniczno-organizacyjnych oraz kadrowych w systemie informacyjnym. Kluczowym ich elementem organizacja pracy oparta na modelu współuczestniczącym, który przewiduje realizację niektórych funkcji informacyjnych przez pomocniczych pracowników wspomaganych nowoczesna techniką informatyczną.
Tok postępowania w metodzie składa się z 5 etapów:
Etap I polega na określeniu zakresu oraz czynników zmian techniczno-organizacyjnych i kadrowych systemu zarządzania. Obejmuje 3 zasadnicze zadania: identyfikację zmian w strukturze organizacyjnej wynikających z aktualnie realizowanych funkcji, procesów informacyjnych informacyjnych i stosowanych nośników, rozpoznanie rozpoznanie zmian w potencjale zasobów ludzkich oraz określenie potrzeb w zakresie instrumentalizacji pracy.Rejestracja stanu dotychczasowego , będąca przedmiotem etapu II przewiduje rozpoznanie funkcji systemu informacyjnego, procesów informacyjnych, stanu wyposażenia technicznego technicznego kwalifikacji wykonawców.Najpierw opracowuje się drzewo funkcji systemu, a następnie określa się zadania poszczególnych stanowisk, stosowane środki techniczne i kwalifikacje pracowników. Następnie rejestruje się procesy informacyjne za pomoca wykresów (Clarka, Planus) lub schematów blokowych. Na tej podstawie buduje się tablicę synoptyczną, dającą syntetyczny obraz procesów oraz powiązań, jakie zachodzą pomiędzy trzema typami czynności: samodzielnymi. pomocniczymi i wspomagającymi, klasyfikacja typów czynności jest pochodną podziału pracowników umysłowych na pracowników samodzielnych- specjaliści, pomocniczych- samodzielni referenci, pomocniczych- referenci biurowi. W etapie III przeprowadza się ocene stanu istniejącego istniejącego rozpoznaje możliwości zastosowania modelu współuczestniczącego. Ocenę obejmującą istniejący podział pracy , poziom zatrudnienia i kwalifikacje wykonawców oraz wyposażenia technicznego przeprowadza się ze względu na stopień spełnienia funkcji- zadań komórki organizacyjnej. Punktem wyjścia w etapie projektowania organizacji opartej o model współuczestniczący jest ustalenie zadań przewidzianych do realizacji według tego modelu. Następnie określa się zakres i środki realizacji zmian organizacyjnych. Chodzi w szczególności o to, aby ukazać następstwa działań poszczególnych pracowników realizacji funkcji- zadań wykonywanych indywidualnie lub zespołowo oraz określić rodzaj niezbędnych środków organizacyjno- technicznych. Przydatnym narzędziem projektowania staje się opracowany przez zespół wykres przebiegu funkcji-zadań umożliwiający jednoczesne ujęcie uczestników procesów informacyjnego, wykonywanych czynności, ich następstwa, wykorzystywanych nośników informacyjnych, informacji oraz środków pracy. Przygotowanie pracowników do pracy w modelu współuczestniczącym stanowi etap IV. Najpierw upowszechnia się projekty opracowanych rozwiązań organizacyjnych wśród pracowników, następnie przeprowadza się cykl szkoleń niezbędnych dla opanowania nowych metod pracy. Szkolenie obejmuje 3 moduły : ogólny, szczegółowy oraz stanowiskowy i stanowi element zakładowego programu rozwoju potencjału zasobów ludzkich. Postępowanie zamyka etap V – wdrożenie nowej formy organizacji, w którym szczególną uwagę przywiązuje się do doboru właściwych środków motywujących pracowników do stosowania nowego sposobu pracy. Metoda ASTEX znajduje zastosowanie wyłącznie w obszarze zarządzania informacją i przewiduje projektowanie całego systemu informacyjnego. informacyjnego jest metodą dobrze strukturalizowaną. Proces projektowania jest zoriętowany na kształtowanie relacji wewnątrzorganizacyjnych obejmuje operacyjne, ilościowo-jakościowe aspekty funkcjonowania systemu i wymusza określone zmiany w strukturze organizacyjnej. Opiera się na pracy zespołowej, dedukcyjnym podejściu strukturalnym , tworzone rozwiązania maja charakter ewolucyjny i są wprowadzane sukcesywnie. Metoda może być stosowana przez zespoły mieszane w odniesieniu do przedsiębiorstw, które osiągnęły już odpowiednio wysoki poziom rozwoju organizacyjnego.