Do jakich instytucji europejskich wstąpiła Polska.
W roku 1991 rozwiązane zostały służące radzieckim interesom Układ Warszawski i Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG). Jedynym blokiem militarnym w Europie pozostał Sojusz Atlantycki, a organizacją o ciągle rosnącym znaczeniu ? Europejska Wspólnota Gospodarcza, czyli obecna Unia Europejska.
Kraje Europy Środkowej i Wschodniej przystąpiły do zorganizowanego przez Pakt Północnoatlantycki programu współpracy militarnej o nazwie Partnerstwo dla Pokoju i podpisały umowy stowarzyszeniowe z EWG (UE).
Aby koordynować działania na rzecz integracji ze wspólnotami europejskimi, Polska, Czechosłowacja (później Czechy i Słowacja) i Węgry nawiązały współpracę w ramach Grupy Wyszehradzkiej. Razem z Francją i Niemcami Polska tworzy też mniej formalny Trójkąt Weimarski.
Ważniejsze dla procesu integracji państw postkomunistycznych z Europą było przyjęcie ich do Rady Europy ? powstałej jeszcze w 1949 r. organizacji skupiającej wszystkie demokratyczne państwa kontynentu. Głównym forum Rady jest Zgromadzenie Parlamentarne, które składa się z deputowanych wybranych przez narodowe parlamenty. Przyjęte przez nią jednomyślnie konwencje, aby nabrać charakteru prawa, muszą zostać ratyfikowane przez parlamenty poszczególnych krajów. Szczególnie ważną rolę odgrywa wybierany przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europejski Trybunał Praw Człowieka, z siedzibą w Strasburgu.
Po upadku komunizmu zmalała natomiast rola powstałej w 1975 r. w Helsinkach Konferencji (od roku 1994 Organizacji) Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.
18 kwietnia 1951 r. Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, RFN (Niemcy) i Włochy powołały do życia Europejska Wspólnotę Węgla i Stali (EWWiS) podpisując tzw. Traktat Paryski (wszedł w życie 23 lipca 1952 r.). W EWWiS ważną rolę odgrywać miała sama współpraca w korzystaniu ze strategicznych surowców militarnych i wspólna kontrola nad nimi.
25 marca 1957 r. kraje EWWiS ustanowiły Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG) i Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Euroatom), tzw. Traktaty Rzymskie, które weszły w życie 1 stycznia 1958 r.
Zdecydowanie najważniejszą rolę z trzech wspólnot odgrywała EWG, której celem było stworzenie wspólnego rynku ekonomicznego, na zasadach wolnego przepływu osób, towarów, kapitałów i usług w ramach jednego obszaru celnego. Zostało to ostatecznie potwierdzone i wprowadzone w życie przez Jednolity Akt Europejski z roku 1987.
W roku 1979 (7/10 października) odbyły się pierwsze bezpośrednie wybory do Parlamentu Europejskiego. Do wspólnot przystępowały też kolejne państwa: Dania, Irlandia i Wielka Brytania (1973), Grecja (1981), Hiszpania i Portugalia (1986), Austria, Finlandia, Szwecja (1995).
Przełomem w integracji europejskiej był traktat z Maastricht z 7 lutego 1992, który wszedł w życie 1 listopada 1993 r. Na jego mocy powstała Unia Europejska. Składa się ona z trzech filarów. Są to: Gospodarcze Wspólnoty Europejskie (dawna EWG i dwie pozostałe organizacje), wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa oraz współpraca w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych.
Traktat z Maastricht wprowadził wiele zmian instytucjonalnych w strukturach decyzyjnych Wspólnot, wzmocnił też rolę Parlamentu Europejskiego. Stworzył również obywatelstwo europejskie.
Od 1 stycznia 2002 r. dwanaście państw UE wprowadziło wspólną walutę ? euro, emitowaną przez Europejski Bank Centralny i były to Belgia, Holandia, Luksemburg, Francja, Niemcy, Hiszpania, Portugalia, Irlandia, Finlandia, Austria, Włochy, Grecja. Do strefy euro 1 stycznia 2007 r. przystąpiła Słowenia, a 1 stycznia 2008 r. Malta i Cypr. Obecnie piętnaście państw UE ma euro.
Zorganizowaną przestępczość zwalcza wspólna policja UE? Europol.