Dzieje ziemi czyli skorupa ziemska- co wyrzuca wulkan.
Skorupa ziemska- zew. Warstwa zbudowana głównie z tlenu, krzemu i glinu; zalega do głębokości kilku km pod oceanami, do 80 km pod Himalajami Płaszcz ? w górnej części zbudowany z tlenu, krzemu zelaza i magnezu a w dolnej z zelaza, niklu i chromu Jadro- zbudowane jest glownie z zelaza i niklu Skalda się z jadra zew, które jest w stanie ciekłym i jadra wew. Które ma cechu ciala stalego Plaszcz ziemski; warstwa perydotytowi ?od skorupy rozni się wieksza gęstością , wraz ze skorupa tworzy litosfere czyli zew. Sztywna warstwe Ziemi. Atenosfera- warstwa o właściwościach Plastycznych może ulegac wyginaniu, odkształcaniu a Przy tym nie peka Mezosfera- najnizsza i najgrubsza warstwa plaszcza, majaca Cechy ciala sztywnego. Wraz z głębokością rosnie temp. I cisnienie. W jadrze ziemi temp siegs 6000 C a cisnienie Ok. 400 giga paskali Prady konwekcyjne magmy- powstale w skutek Przpeplywu ciepla miedzy jadrem a litosfera. Ryfty- typ rowu tektonicznego o rozciągłości setek lub nawet tysięcy kilometrów, ograniczony równoległym i do siebie uskokami.Powstaje na skutek rozciągnięcia się skorupy ziemskiej nad wznoszącą się rozgrzaną materią płaszcza ziemskiego. Strefa subdukcji - w teorii tektoniki płyt, proces p olegający na wciąganiu lub wpychaniu jednej płyty litosferycznej (płyty oceanicznej) pod drugą (oceaniczną lub kontynentalną). Strefy subdukcji są jednym z rodzajów granic zbieżnych (konwergentnych, kolizyjnych ) płyt litosfery. Procesy endogeniczne - (procesy wewnętrzne) -) są to procesy geologiczne wywołane energią wnętrza Ziemi. To ona wpływa na rozmieszczenie i przebieg plutonizmu i wulkanizmu, procesów sejsmicznych, lądotwórczych, górotwórczych i innych. Lawy kwasne- zawieraja duzo krzemionki Maja duza lepkość , szybko krzepna, Tworza krotkie potoki. Często zastygaja, tamując Ujscie lawy , już w kraterze wulkanu , co może spowodowac Jego rozerwanie. Wulkan może wyrzucac : Skaly piroklastyczne ? czyli zastygle czastki lawy o roznej wlk naleza do nich: Bomby wulkaniczne ? bryly lawy zastyglej w powietrz. wyróżniające się wrzecionowatym kształtem, duzymi rozmiarami , najczęściej nie przekraczającymi wlk Glowy ludzkiej Lapilli - kamyki zbliżone wlk do orzecha piaski i popioły wulkaniczne- drobne czastki rozpylonej lawy , osadzone tworza skaly nazywane tufem Pumeks- powstaje z zastygania lawy wypelnionej pęcherzykami gazow , jest lżejszy od wody wulkany eksplozywne- to te które wyrzucaja ogromne ilości materialu piroklastycznego Wulkany w których erupcje gwałtowne wystep. na zmiane z efuzywnymi nosza nazwe stratowulkanow. Wplyw zjawisk wulk. Na Sr przyr : Zmiany klimatyczne- wywolane przez plyty Wulk. Które powoduja zapylenie powietrza i tym samym Ograniczja napływ promieniowania słonecznego , co W konsekwencji prowadzi do obniżenia temp -tworzenie się żyznych gleb na popiolach i tufach Wulk. -wystp. Na obszarach wulk wod termalnych i gejz. -powstaniie wokół czynnych lub wygasłych wulk. Zloz miner. Metali , cynku, ołowiu , miedzi , kamieni Szlachetnych, siarki -zagrozenie dla zycia ludzi Trzesienia Ziemi- krotkotrwale, gwałtowne wyzwolenie Się energi nagromadzonej w skalach skorupy ziemskiej , Rochodzace się w postaci fal sejsmicznych po pow. Ziemi I jej wnętrzu. Podzial : - tektoniczne- SA najgroźniejsze i najczęściej występują Stanowia około 90% wszystkich trzęsień ziemi przyczyna Ich powstania jest gwałtowne wyzwolenie się energi Nagromadzonej w skorupie ziem. Lub w podlozu; Pojawiaja się na granicach plyt litosfery zarówno w strefach Ryftu i subdukcji Wulkaniczne- o stosunkowo niewielkim zasiegu poprzedzaja Wybuch wulkanu lub mu towarzysza -zapadowe ? tworza się na obszarach krasowych w skutek Zapdania się jaskin Antropogeniczne- Sa skutkiem dzialania człowieka np. zapadanie Się wyrobisk górniczych czyli tąpniecia Hipocentrum- ognisko trzesienia ziemi Epicentrum- punkt na powierz ziemi znajdujący się Nad ogniskiem Wietrzenie fizyczne- prowadzace do kruszenia i Rozpadu skal Wietrzenie chem- polegające na zmianie składu chem skal Wietrzenie biol - jest to każdy rodzaj wietrzenia spowodowany przez organizmy żywe.