Zagadnienia prawa celnego
ZAGADNIENIA Z PRAWA CELNEGO
1. Definicja i funkcje prawa celnego
Prawo celne - zespół norm prawnych regulujących dokonywanie obrotu towarowego z zagranicą, pobieranie z tytułu dokonywania takiego obrotu ceł i innych należności celnych, a także przeprowadzanie kontroli dokonywanego obrotu.
FUNKCJE PRAWA CELNEGO
Funkcja gospodarcza prawa celnego polega na zamierzonym oddziaływaniu na podmioty potencjalnie zobowiązane do zapłaty cła, mających nakłonić je do podejmowania pożądanych przez państwo działań.
Funkcja fiskalna polega na dostarczaniu środków (dochodów) do budżetu państwa.
2. Pojęcie i rodzaje cła
CŁO – jest to opłata, którą nakłada się na towary przekraczające granicę (na rzecz Skarbu Państwa), stanowią ok. 10% wpływów do budżetu państwa (budżetu UE).
CŁA DZIELIMY NA:
1. eksportowe – występują bardzo rzadko w praktyce, gdyż ograniczają sprzedaż produktów na rynkach zagranicznych. Stosuje się je w celu ochrony bilansu płatniczego państwa, jak i wtedy, gdy na rynku tego kraju jest niedobór takich towarów.
2. importowe – chronią produkcję krajową i poziom cen wewnętrznych. Mogą spowodować wyrównanie bilansu handlowego i płatniczego.
3. tranzytowe – nie występują.
CŁA DZIELIMY NA:
1. ad valorem – są ustalane w procentach w stosunku do wartości (ceny) towaru przekraczającego granicę i podlegają ocleniu.
2. specyficzne – określa się je w stosunku do ilości towaru wyrażonej w odpowiednich jednostkach miary i wagi (np. hektolitry, tony).
3. kombinowane – kombinacja ceł ad valorem i ceł specyficznych
FUNKCJE CŁA
1. ochronna – polega na tym, że towary sprowadzane z zagranicy obłożone są tą opłatą i są droższe, a w konsekwencji są mniej konkurencyjne z towarami krajowymi.
2. fiskalna – dostarczanie środków budżetowi państwa (budżetowi UE).
3. chroniąca bilans płatniczy – chroni bilans płatniczy oddziałując na rozmiary importu. Wzrost stawek celnych podnosi koszt importowanych dóbr, co zmniejsza popyt na nie. 100
Stawki celne i cło różnicuje kurs walutowy. Aby cło było skuteczne musi być ściągalne, czyli nie za wysokie. Cła należą do tzw. środków taryfowych.
3. Struktura i zadania administracji celnej
Administracja celna zapewnia zgodny z prawem przywóz towarów na obszar celny Wspólnoty Europejskiej oraz wywóz towarów z obszaru celnego Wspólnoty Europejskiej oraz realizuje politykę celną państwa w części dotyczącej przywozu i wywozu towarów.
Administracja celna przejęła również obowiązki związane z prowadzeniem informacyjnej bazy danych handlu zagranicznego, obejmującej całość obrotów towarowych zarówno z krajami UE (INTRASTAT), jak i z krajami trzecimi (EKSTRASTAT).
STRUKTURA
Ministerstwo Finansów
Izby celne
Urzędy celne
Uprawnienia
Minister właściwy do spraw finansów publicznych
Minister właściwy do spraw finansów publicznych powołuje Szefa Służby Celnej na pięcioletnią kadencję. Szef Służby Celnej wykonuje czynności wynikające z uprawnień i obowiązków przysługujących ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych wobec funkcjonariuszy celnych.
Minister właściwy do spraw finansów publicznych w zakresie spraw celnych :
Sprawuje nadzór w sprawach celnych,
Współdziała w kształtowaniu polityki celnej państwa,
Realizuje budżet państwa w zakresie ustalonym dla organów celnych,
Kształtuje politykę kadrową i szkoleniową w organach celnych,
Współpracuje z organami celnymi innych państw oraz organizacjami międzynarodowymi,
Wykonuje inne zadania wynikające z ustawy Kodeks celny oraz przepisów odrębnych.
Dyrektor Izby Celnej
Dyrektora izby celnej i jego zastępcę powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw finansów publicznych.
Do zadań dyrektora Izby Celnej należy:
Realizacja polityki celnej państwa,
Sprawowanie nadzoru nad naczelnikami urzędów celnych,
Rozstrzyganie w II instancji w sprawach należących w I instancji do naczelników urzędów celnych,
Realizacja polityki kadrowej i szkoleniowej w podległych jednostkach organizacyjnych Służby Celnej,
Sprawowanie dozoru celnego i wykonywania kontroli celnej,
Zwalczanie i ściganie przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych w zakresie ustalonym Kodeksem karnym skarbowy,
Wykonywanie innych zadań wynikających z ustawy Kodeks celny oraz przepisów odrębnych,
Oraz, jako organ celny I instancji, wydawanie pozwoleń lub decyzji w indywidualnych sprawach dotyczących:
Stosowania procedury uproszczonej,
Zwolnienia z obowiązku złożenia zabezpieczenia przy przewozie towarów w ramach procedury tranzytu,
Prowadzenia składu celnego,
Stosowania zabezpieczenia generalnego i zabezpieczenia ryczałtowego,
Wspólnej procedury tranzytowej,
Odroczenia płatności należności celnych,
Rozłożenia na raty części kwoty należności celnych,
Zwrotu lub umarzania należności celnych,
Wyznaczania lub uznania miejsca,
Przyjmowania kaucji gwarancyjnej,
Zatwierdzania porozumienia pool oraz rejestrów, które będą przedstawiały przemieszczanie się kontenerów.
Dodatkowo Dyrektor Izby Celnej w Warszawie, jest właściwy do prowadzenia w pierwszej i drugiej instancji indywidualnych postępowań dotyczących:
Pozwoleń na karnet TIR,
Decyzji w sprawach ochrony praw własności intelektualnej.
Natomiast jako organ celny tylko pierwszej instancji jest właściwy do prowadzenia postępowań w sprawach:
Wiążącej informacji taryfowej,
Wiążącej informacji o pochodzeniu towarów,
Wpisu na listę agentów celnych.
W tych sprawach organem drugiej instancji jest Minister Finansów.
Dyrektorzy izb celnych wykonują zadania przy pomocy podległych urzędów oraz za pośrednictwem naczelników urzędów celnych.
Naczelnik Urzędu Celnego
Naczelnika urzędu celnego powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw finansów publicznych na wniosek dyrektora izby celnej. Zastępcę naczelnika urzędu celnego powołuje i odwołuje dyrektor izby celnej na wniosek naczelnika urzędu celnego.
Do zadań naczelnika urzędu celnego należy:
• przyjmowanie zgłoszeń celnych,
• nadawanie towarom przeznaczenia celnego,
• wystawianie świadectw pochodzenia,
• sprawowanie dozoru celnego i wykonywanie kontroli celnej,
• zwalczanie i ściganie przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych w zakresie ustalonym Kodeksem karnym skarbowym,
• wykonywanie innych zadań wynikających z ustawy Kodeks celny oraz przepisów odrębnych,
oraz, jako organ celny I instancji, wydawanie pozwoleń lub decyzji w indywidualnych sprawach dotyczących:
• wymiaru należności celnych,
• korzystania z gospodarczych procedur celnych,
• zwolnienia z obowiązku złożenia zabezpieczenia przy korzystaniu z procedury uszlachetniania czynnego w systemie zawieszeń.
Naczelnicy urzędów celnych wykonują zadania przy pomocy podległych urzędów. Stanowiska, które wiążą się z podporządkowaniem służbowym funkcjonariuszy celnych lub pracowników, w szczególności stanowiska : kierownika zmiany, referatu)oddziału oraz naczelnika wydziału w izbie celnej są stanowiskami kierowniczymi w jednostkach organizacyjnych Służby Celnej.
Do obsadzania i zwalniania stanowisk stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące powoływania i odwoływania zastępcy naczelnika urzędu celnego.
Zadania Służby Celnej
Zadania i funkcje
Do podstawowych zadań Służby Celnej należy:
• sprawowanie kontroli celnej obrotu towarowego z zagranicą.
• wymiar i pobór należności celnych i podatkowych w części naliczanej na granicy państwa (VAT, akcyza),
• zwalczanie przemytu i przeciwdziałanie oszustwom celnym.
Realizując te zadania służba celna spełnia szereg funkcji, z których do najistotniejszych, poza - oczywiście - fiskalną, należą:
funkcje ochronne:
• przemysłu krajowego - przed napływem towaru stanowiących nieuczciwą konkurencję,
• środowiska naturalnego - przed wwozem substancji i mikroorganizmów szkodliwych, światowej fauny lub flory - przed rabunkowym obrotem gatunkami ginącymi, konsumenta - przed pojawieniem się na rynku towarów nie spełniających polskich norm jakościowych lub przeterminowanych,
• społeczeństwa - przed wwozem towarów, przedmiotów lub urządzeń stwarzających zagrożenia dla życia, bezpieczeństwa i zdrowia obywateli lub zagrażających obronności kraju (np. broni, gazów obezwładniających, paralizatorów, itp.),
• państwa - przed utratą dziedzictwa kulturowego (głównie przed wywozem dóbr
kultury),
• twórców, artystów, przemysłowców i handlowców - przed naruszeniem praw własności intelektualnej, znaków towarowych, praw patentowych, itp.,
funkcje kontrolne:
• w zakresie instrumentów polityki celnej państwa regulujących kierunki i wielkość obrotu towarowego z zagranicą (np. monitorowanie realizacji kontyngentów celnych),
• w zakresie przestrzegania przepisów krajowych i międzynarodowych związanych z ograniczeniami i zakazami w obrocie towarowym z zagranicą,
• w zakresie przestrzegania przez przewoźników dopuszczalnych obciążeń pojazdów w celu właściwej eksploatacji dróg,
• w zakresie przestrzegania przez Polskę międzynarodowych porozumień dotyczących preferencji celnych,
• w zakresie kontroli dewizowej, w tym przeciwdziałanie tzw. praniu brudnych pieniędzy.
W celu realizacji zadań i spełnieniu ww. funkcji służba celna współpracuje:
z innymi służbami w kraju, takimi jak: policja, Straż Graniczna, organy podatkowe, itp., ze służbami celnymi i śledczymi innych państw, ze środowiskami gospodarczymi,
z instytutami naukowymi, badawczymi, uczelniami i innymi środowiskami o podobnym profilu.
Z dniem 01 września 2003r., rozszerzono uprawnienia Służby Celnej o następujące zadania:
1. wykonywanie szczególnego nadzoru podatkowego w zakresie produkcji i obrotu wyrobami akcyzowymi (nadzór nad gorzelniami, winiarniami, fabrykami papierosów, itp.);
2. wykonywanie szczególnego nadzoru podatkowego w zakresie w zakresie gier losowych (kontrola kasyn gry, salonów gier na automatach, videoloterii, automatów o niskich
wygranych);
3. uprawnienia organu podatkowego w zakresie podatku VAT i akcyzowego w imporcie;
4. uprawnienia organu podatkowego w zakresie akcyzy krajowej;
5. uprawnienia w zakresie kontroli legalności wykonywania pracy przez cudzoziemców.
4. Przedstawicielstwo bezpośrednie
Przedstawicielstwo bezpośrednie ma miejsce wtedy, gdy przedstawiciel działa w cudzym imieniu i na cudzą rzecz. Przedstawiciel bezpośredni swoim działanie na rzecz osoby reprezentowanej i w jej imieniu wywołuje skutki bezpośrednio dla reprezentowanego. Przedstawiciel bezpośredni nie jest zgłaszającym (zgłaszającym jest osoba, która dokonuje zgłoszenia celnego w swoim imieniu – np. przedstawiciel pośredni lub przedsiębiorca wykonujący czynności samodzielnie). Z punktu widzenia ponoszonej odpowiedzialności przedstawicielstwo bezpośrednie jest korzystniejsze dla przedstawiciela. Ponieważ nie jest on zgłaszającym, w związku z tym nie ponosi odpowiedzialności przed organem celnym za mogący powstać, również w przypadku jego niewłaściwych działań, dług celny.
5. Przedstawicielstwo pośrednie
WKC przewiduje możliwość występowania przedstawiciela na rzecz osoby reprezentowanej, ale w imieniu własnym, określając taką formę reprezentacji jako przedstawicielstwo pośrednie. Działanie takie wywołuje skutki zarówno dla przedstawiciela, jak i dla reprezentowanego. Konstrukcja przyjęta w przypadku przedstawicielstwa pośredniego zakłada poniesienie przez przedstawiciela większej odpowiedzialności za swoje działania, w zamian za traktowanie go jako zgłaszającego. Przedstawiciel pośredni jako, jako zgłaszający, jest dłużnikiem solidarnie z osobą, na rzecz której jest składane zgłoszenie celne.
6. Zintegrowana Taryfa Wspólnot Europejskich – TARIC
TARIC ustanawiana jest na podstawie art. 2 rozporządzenia Rady z 1987r. rozporządzenie dotyczy nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz Wspólnej Taryfy Celnej. TARIC jest powszechnie dostępna, zarówno dla podmiotów prywatnych, jak i administracji. Jest dostępna w Internecie i każdego dnia aktualizowana. Dostępna jest we wszystkich językach krajów państw członkowskich.
TARIC obejmuje Scaloną Nomenklaturą albo inną nomenklaturę, która jest oparta na Scalonej Nomenklaturze lub która dodaje dalsze jej podpodziały i została ona ustanowiona odrębnymi postanowieniami Wspólnoty, w celu zastosowania w obrocie towarowym środków taryfowych, stawek i innych elementów poboru mających zastosowanie do towarów objętych Nomenklaturą Scaloną.
TARIC obejmuje jeszcze preferencyjne środki taryfowe przyjęte jednostronnie przez Wspólnotę w odniesieniu do niektórych krajów, ponadto autonomiczne zawieszenia oraz inne środki taryfowe przewidziane przez przepisy wspólnotowe.
TARIC jest elektroniczną bazą danych obejmującą taryfę wspólnotową i prawodawstwo handlowe UE, zarządzaną przez Komisję Europejską – DG Podatki i Unia Celna.
Główne zadanie TARIC to automatyczna transmisja ustawodawstwa UE do administracji krajowych państw członkowskich. Państwa członkowskie otrzymują przepisy ustawodawcze w formacie elektronicznym i wykorzystują te dane głównie do uzupełniania swoich krajowych systemów odpraw celnych. Państwa członkowskie wykorzystują te dane także przy publikowaniu swoich własnych taryf użytkowych. W Polsce dane TARIC są transmitowane do systemu ISZTAR.
Szczególne środki wspólnotowe zawarte w TARIC
1. Zawieszenia taryfowe
2. Kontyngenty taryfowe
3. Preferencje taryfowe (kontyngenty i plafony)
4. System ogólnych preferencji taryfowych mających zastosowanie do krajów rozwijających się
5. Cła antydumpingowe i wyrównawcze
6. Opłaty wyrównawcze
7. Elementy rolne
8. Wartości jednostkowe
9. Ceny referencyjne minimalne
10. Zakazy przywozu
11. Ograniczenia przywozowe
12. Nadzór przywozowy
13. Uzupełniający mechanizm handlowy
14. Zakazy wywozu
15. Ograniczenia wywozowe
16. Nadzór wywozowy
17. Refundacje wywozowe
7. Rodzaje kontyngentów taryfowych
Autonomiczne kontyngenty taryfowe
Autonomiczne kontyngenty taryfowe pozwalają na całkowite lub częściowe odstąpienie od poboru należności celnych w normalnej wysokości obowiązującej na towary importowane w ograniczonej ilości. Podobnie, jak zawieszenia autonomiczne, tak i autonomiczne kontyngenty taryfowe stanowią wyjątki od ogólnej zasady przyjętej we Wspólnej Taryfie Celnej. Większość takich kontyngentów taryfowych jest zarządzana na zasadzie „kto pierwszy, ten lepszy”. Kontyngenty taryfowe oparte są na pozwoleniach, wydawanych przez DG Rolnictwo. W celu zarządzania wielkością tych kontyngentów, każdy z nich opisywany jest za pomocą
6-cyfrowego numeru porządkowego.
Kontyngenty taryfowe Światowej Organizacji Handlu (WTO)
Nie są kontyngentami autonomicznymi, ale wynikają ze zobowiązań nałożonych przez GATT, a ich zarządzanie i włączanie do TARIC odbywa się, jak przy autonomicznych kontyngentach taryfowych.
Taryfowe kontyngenty autonomiczne i WTO oparte na pozwoleniu zarządzane przez DG Rolnictwo
Zarządzane są przez system pozwoleń na przywóz. Różne rozporządzenia Rady i Komisji zwierają szczególne przepisy dotyczące zarządzania tego typu kontyngentami.
Preferencyjne kontyngenty taryfowe
Pojawiają się w ramach wielu porozumień zawartych między Wspólnotą, a krajami trzecimi. Są to pewnego rodzaju ulgi dla beneficjentów. Ulgi dotyczą konkretnie ustalonych towarów (konkretnej ilości). W ramach kontyngentów preferencyjnych dane towary mogą korzystać z bardziej korzystnej stawki celnej niż stawka celna ustalona dla danego kraju trzeciego. Uprawnienie do skorzystanie z tego kontyngentu jest uzależnione od przedłożenia koniecznego dowodu potwierdzającego pochodzenie towaru.
!!! Plafony taryfowe !!!
Są podobne do kontyngentów taryfowych. Jedyną różnicą jest to, że w przypadku plafonów taryfowych w momencie osiągnięcia pewnej wielkości, obniżki taryfowe mogą być nadal stosowane , aż do momentu publikacji rozporządzenia ponownie ustanawiającego stawkę należności celnych dla kraju trzeciego.
8. Wspólna taryfa celna
Wspólna Taryfa Celna (WTC) jest wskazywana jako tak zwany załącznik do rozporządzenia z 1987r.
Od 1 stycznia 2005r. obowiązuje inne rozporządzenie Komisji, zmieniające rozporządzenie Rady w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz Wspólnej Taryfy Celnej.
Przy klasyfikacji towarów w Systemie Zharmonizowanym przyjęto ogólną zasadę uszeregowania ich według stopnia przetworzenia, zaczynając od surowców, produktów nieprzetworzonych, półwyrobów, aż do wyrobów gotowych.
Oprócz wykazu towarów, System Zharmonizowany zawiera również Ogólne Reguły Interpretacji Zharmonizowanego Systemu oraz uwagi do sekcji i działów, a także uwagi do podpozycji. Uwagi te zwierają szczegółowe informacje co do zakresu poszczególnych pozycji i podpozycji, podają listę towarów włączonych lub wyłączonych, wraz z technicznym opisem i praktycznymi wskazówkami dla identyfikacji. Celem uwag jest zapewnienie jednolitej interpretacji prawnej Systemu Zharmonizowanego i poprawnej klasyfikacji towarów.
Noty wyjaśniające Rada Współpracy Celnej wydała w odrębnej publikacji Noty Wyjaśniające do Systemu Zharmonizowanego, które stanowią jego oficjalną interpretację.
W celu ustalenia prawidłowego kodu należy w pierwszej kolejności kierować się Ogólnymi Regułami Interpretacji Nomenklatury Systemu Zharmonizowanego, a następnie z Not Wyjaśniających.
Nomenklatura Scalona
Do poziomu 6 znaków Nomenklatury Scalonej musi zachodzić pełna zgodność z Systemem Zharmonizowanym. Dalej rozwinięcie Sytemu Zharmonizowanego przez 8 – znakową Nomenklaturę Scaloną, która uszczegóławia klasyfikację towarów.
W Polsce Nomenklatura Scalona funkcjonuje już od 1991r. na mocy Układu Europejskiego ustanawiającego stowarzyszenie między Rzeczpospolitą Polską, a Wspólnotami Europejskimi.
Ogólne reguły we Wspólnej Taryfie Celnej
Ogólne reguły podane są w rozporządzeniu Komisji z 7 września 2004r., zmieniającym rozporządzenie Rady w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz Wspólnej Taryfy Celnej. Obejmują one:
Ogólne reguły interpretacji Nomenklatury Scalonej
Ogólne reguły dotyczące ceł
Ogólne reguły mające zastosowanie zarówno do nomenklatury, jak i do ceł.
Ogólne Reguły Interpretacji Nomenklatury Scalonej
Klasyfikacji towarowej dokonuje się na podstawie ściśle określonych zasad. Zastosowanie odpowiedniej pozycji lub podpozycji wyznaczone jest przede wszystkim na podstawie brzmienia pozycji lub podpozycji oraz uwag do sekcji, działów, pozycji lub podpozycji oraz wszelkich dostępnych danych dotyczących produktu, takich jak certyfikaty określające skład surowcowy, parametry fizyko – chemiczne oraz sprawozdania z badań próbek towaru.
Klasyfikacja towarów w Nomenklaturze Scalonej podlega następującym regułom:
1. Tytuły sekcji, działów i poddziałów mają znaczenie wyłącznie orientacyjne; dla celów prawnych klasyfikację towarów należy ustalać zgodnie z brzmieniem pozycji i uwag do sekcji lub działów, oraz o ile nie są one sprzeczne z treścią powyższych pozycji i uwag, zgodnie z następującymi regułami:
2. (a) Wszelkie informacje o wyrobie zawarte w treści pozycji dotyczą wyrobu niekompletnego lub niegotowego, pod warunkiem, że posiada on zasadniczy charakter wyrobu kompletnego lub gotowego. Informacje te dotyczą także wyrobu kompletnego lub gotowego (oraz wyrobu uważanego za taki w myśl postanowień niniejszej reguły), znajdującego się w stanie nie zmontowanym lub rozmontowanym.
(b) Wszelkie informacje zawarte w treści pozycji o materiale lub substancji odnoszą się do tego materiału lub substancji bądź w stanie czystym, bądź w mieszaninie lub w połączeniu z innymi materiałami lub substancjami. Również każda informacja o wyrobach z określonego materiału lub substancji odnosi się także do wyrobów wykonanych w całości lub w części z tego materiału lub substancji. Klasyfikowanie wyrobów stanowiących mieszaniny lub składających się z różnych materiałów lub substancji należy ustalać według zasad określonych w regule 3.
3. Jeżeli stosując regułę 2 (b) lub z innego powodu towary pozornie mogą być klasyfikowane do dwu lub więcej pozycji, klasyfikacji dokonać należy w sposób następujący:
a. Pozycja, określająca towar w sposób najbardziej szczegółowy, ma pierwszeństwo przed pozycjami określającymi towar w sposób bardziej ogólny. W przypadku gdy dwie lub więcej pozycji odnosi się tylko do części materiałów czy substancji zawartych w mieszaninie lub w wyrobie złożonym albo tylko do części towarów w zestawach przeznaczonych do sprzedaży detalicznej, pozycje te należy uważać za równorzędne, nawet gdy jedna z nich określa dany wyrób w sposób bardziej szczegółowy lub bardziej pełny.
b. Do wyrobów stanowiących mieszaniny wyrobów składających się z różnych materiałów lub wytworzonych z różnych komponentów oraz wyrobów stanowiących komplety do sprzedaży detalicznej, których klasyfikacja w myśl reguły 3 (a) nie może być przeprowadzona, należy stosować pozycję obejmującą materiał lub komponent decydujący o zasadniczym charakterze wyrobu, jeżeli takie kryterium jest możliwe do zastosowania.
c. Jeśli nie można przeprowadzić klasyfikacji według zasad określonych w regule 3 (a) lub (b), należy stosować pozycję, która w kolejności numerycznej jest ostatnia z pozycji możliwych do zastosowania.
4. Towary, które nie mogą być klasyfikowane zgodnie z powyższymi regułami, powinny być klasyfikowane do pozycji odpowiednich dla towarów, do których są najbardziej zbliżone.
5. Oprócz powyższych postanowień, w odniesieniu do niżej wymienionych wyrobów, należy stosować następujące reguły:
a. Futerały do aparatów fotograficznych, instrumentów muzycznych, broni, przyborów kreślarskich, naszyjników oraz podobne opakowania, specjalnie dostosowane do przechowywania wyrobów lub ich kompletów, nadające się do długotrwałego użytkowania i występujące z wyrobami, do których są przeznaczone, należy klasyfikować razem z wyrobami, gdy są one normalnie z nimi sprzedawane. Reguły tej jednak nie stosuje się do opakowań, które całemu wyrobowi nadaj ą zasadniczy charakter.
b. Z zastrzeżeniem postanowień zawartych w regule 5 (a), opakowania zawierające towary, jeżeli są zazwyczaj stosowane do tego rodzaju towarów, należy klasyfikować razem z tymi towarami. Postanowienie to nie ma jednak zastosowania jeżeli opakowania nadają się w sposób oczywisty do ponownego użytku.
6. Klasyfikacja towarów do podpozycji tej samej pozycji powinna być przeprowadzona zgodnie z ich treścią i uwagami do nich, z uwzględnieniem ewentualnych zmian wynikających z powyższych reguł, stosując zasadę, że tylko podpozycje na tym samym poziomie mogą być porównywane. Odpowiednie uwagi do sekcji i działów maj ą zastosowanie również do tej reguły, jeżeli treść tych uwag nie stanowi inaczej.
Opakowania i pojemniki opakowaniowe należy klasyfikować razem z towarami, z którymi je sprzedajemy. Postanowienie to nie ma jednak zastosowania, jeżeli opakowania nadają się w sposób oczywisty do ponownego użytku, to stosuje się odrębną klasyfikację.
9. Wartość celna towarów (art. 28 – 36 )
Wartość celna towarów określana jest zawsze w celu stosowania taryfy celnej Wspólnot Europejskich oraz środków pozataryfowych określonych poszczególnymi przepisami wspólnotowymi i mającymi zastosowanie w wymianie towarowej.
Układ ogólny w sprawie taryf celnych i handlu
Strony zobowiązały się do przyjęcia jednolitych zasad w kwestii wyceny towarów. Na płaszczyźnie merytorycznej oznaczało to, że wartość towarów importowanych dla potrzeb wyceny celnej powinna opierać się na rzeczywistej wartości importowanego towaru.
KODEKS WARTOŚCI CELNYCH – podstawowym założeniem jest zapewnienie uczciwego, jednolitego i neutralnego systemu ustalania wartości dla potrzeb celnych. Miały odzwierciedlać realia handlowe.
Szczegółowe zapisy w Kodeksie wartości celnych stanowią, że mamy zakaz stosowania orbitalnych i fikcyjnych wartości celnych. Ponadto ustalenie wartości celnej powinno być oparte na cenie faktycznie zapłaconej lub należnej za dany towar, dla którego ustalana jest wartość celna.
Gdy wartość wartość transakcyjna nie istnieje albo nie może być zaakceptowana jako wartość celna ze względu na zniekształcenie ceny powstałe w rezultacie ograniczeń, to staramy się ustalić innymi metodami.
Kodeks wartości celnej wszedł w życie w 1981r. i powołał dwie ważne instytucje międzynarodowe:
Komitet ustalania wartości celnej zajmuje się aspektami handlowymi Kodeksu wartości celnej. W jego skład wchodzą przedstawiciele wszystkich stron Kodeksu wartości celnej. Posiedzenia odbywają się 2 razy do roku w Genewie ( na wiosnę i na jesieni). Obraduje pod anspikcjami WTO.
Komitet techniczny ustalania wartości celnej zajmuje się aspektami celnymi Kodeksu wartości celnej. Posiedzenia odbywają się 2 razy do roku w Brukseli (też WTO). Badają przepisy prawne związane z wartością celną . Członkowie: państwa – strony, obserwatorzy (państwa), organizacje handlowe i międzynarodowe.
Wartość transakcyjna – cena faktycznie zapłacona za towar.
SYSTEM I METODY USTALANIA WARTOŚCI CELNEJ
1. Metoda wartości transakcyjnej
2. Metoda wartości transakcyjnej towarów identycznych
3. Metoda wartości transakcyjnej towarów podobnych
4. Metoda dedukcyjna (ceny jednostkowej)
5. Metoda wartości kalkulowanej
6. Metoda ostatniej szansy
!!! Metody te powinny być stosowane w podanej kolejności.!!!
Szczególny tryb ustalania wiąże się z towarami wynajętymi lub wydzierżawionymi, ponadto z używaniem pojazdów motorowych i przesyłek bezpłatnych.
Tryb szczególny jest oparty o metody 1 – 6, często używa się metody wartości kalkulowanej.
10. Wiążąca informacja taryfowa (WIT)
1.Wprowadzenie
Jednolite stosowanie Wspólnotowej Taryfy Celnej wymaga uzgodnienia celnej definicji i interpretacji towarów, a w następstwie ich klasyfikacji taryfowej. Rozbieżna klasyfikacja taryfowa tego samego towaru powoduje możliwość zawarcia podwójnej transakcji w ramach państw członkowskich Unii, co mogłoby prowadzić do zmiany kierunku obrotów handlowych, nieodzyskania środków własnych Unii, niewłaściwego stosowania Ogólnego Systemu Preferencji (GSP) oraz do nierównego traktowania podmiotów gospodarczych wewnątrz Unii.
Ze względu na to, że kierunek uregulowań celnych był podporządkowany polityce handlowej państwa, istniało ryzyko użycia procedury Wiążącej Informacji Taryfowej (dalej WIT) przez państwa członkowskie w celu skorzystania z bardziej liberalnego stosowania Taryfy, przynajmniej dla pewnych produktów, a następnie uzyskania konkurencyjnej przewagi ekonomicznej nad innymi państwami członkowskimi, a co za tym idzie spowodowałoby negatywne wyniki w odzyskaniu środków własnych Unii. Z tego powodu koniecznością stał się rozwój środków służących harmonizacji klasyfikacji dokonywanej przez różne państwa członkowskie.
W celu jednolitego stosowania Wspólnej Taryfy Celnej oraz ułatwienia operacji celnych 1 stycznia 1992 r. wprowadzono we Wspólnocie Europejskiej pierwsze podstawowe rozporządzenie regulujące procedurę wiążącej informacji taryfowej - WIT (w pierwszej fazie WIT-y były wiążące tylko dla wydającego państwa członkowskiego, a w drugiej - w roku 1993 - poprawiono rozporządzenie tak, aby zapewnić obowiązywanie WIT we wszystkich państwach członkowskich).
1.1 Procedura WIT
Ścisłe połączenie pomiędzy polityką Wspólnoty a klasyfikacją taryfową spowodowało konieczność utworzenia systemu wiążących informacji taryfowych, który zakłada niezmienność poglądów w zakresie klasyfikacji ze strony różnych państw członkowskich wobec stanowiska kraju trzeciego. Przede wszystkim ma on na celu uniknięcie oszukańczych praktyk handlowych. Praktyki te oznaczają poszukiwanie wewnątrz Unii różnych klasyfikacji taryfowych na ten sam towar za pomocą wielokrotnych wniosków o WIT, w celu uzyskania jak najbardziej korzystnej pozycji Taryfy celnej. Aby uniknąć rozbieżnej klasyfikacji taryfowej w ramach państw członkowskich, ale również, aby nie doszło do nadania niepoprawnych klasyfikacji taryfowych, utworzon
system EBTI - system Europejskiej
Wiążącej Informacji Taryfowej. Procedura WIT jest jednym ze środków, wprowadzonych przez Komisję Europejską, aby podmioty gospodarcze mogły uzyskać oficjalne informacje o klasyfikacji taryfowej towarów, poprawić zarządzanie w związku ze spodziewanymi zyskami handlowymi oraz zredukować czas odprawy celnej.
WIT przeznaczona jest do zapewnienia prawidłowej klasyfikacji towarów i może być wydana wówczas, gdy są przewidziane operacje importu lub eksportu oraz przed zadeklarowaniem tych towarów do procedur celnych. Jej zasadniczym celem jest zapewnienie przejrzystości informacji celnej i jednolitego zastosowania Taryfy Unii Europejskiej, wyeliminowanie w krajach Unii Europejskiej różnic w klasyfikacji taryfowej oraz zapewnienie równości i prawnego zabezpieczenia podmiotów gospodarczych w warunkach decyzji podjętych przez władze celne różnych krajów członkowskich.
1.2 System EBTI
W celu zapewnienia efektywnego zarządzania procedurą wydawania WIT-ów, Ko- misja podjęła decyzję o utworzeniu systemu informatycznego, który posiadałby wszystkie WIT-y. Taka baza danych, nazywana EBTI - Europejska Wiążąca Informacja Taryfowa, ma następujące cele:
zapewnić jednolite stosowanie Wspólnej Taryfy Celnej (CCT) w ramach Unii,
zapewnić przejrzystość informacji celnych i gwarancję równego traktowania podmiotów gospodarczych Unii,
pozwolić władzom celnym na weryfikację podczas klasyfikacji, czy decyzja klasyfikacyjna dla podobnych towarów nie została już wydana przez inne europejskie władze celne,
ułatwić klasyfikację towarów przez umożliwienie dochodzenia, czy są jakieś inne klasyfikacje dla towarów z podobnym opisem,
pozwolić służbom Komisji na zapewnienie spójności klasyfikacji przez różne władze krajowe poprzez szukanie rozbieżnych lub niepoprawnych klasyfikacji,
odnajdować praktyki oszukańcze i niewłaściwe stosowanie procedury przez podmioty gospodarcze (np. wielokrotne wnioski od tego samego podmiotu na ten sam towar),
umożliwić władzom celnym danego kraju członkowskiego sprawdzenie w bazie danych, czy WIT - którą posługuje się podmiot podczas odprawy celnej, a która została wydana przez inne państwo członkowskie - jest ważna i czy prezentowane towary potwierdzają opis w niej zawarty,
pozwolić podmiotom gospodarczym z innych państw członkowskich na ustalenie, w relacji do poszczególnej pozycji taryfowej lub produktu, czy WIT została już wydana dla produktu podobnego do tego, który zamierzają zadeklarować.
1.3 Wiążąca Informacja Taryfowa - definicja
Zgodnie z art. 11 WKC każda osoba może ubiegać się przed organami celnymi o informację dotyczącą stosowania ustawodawstwa celnego. Taki wniosek może jednak pozostać nie uwzględniony, jeżeli nie będzie dotyczył faktycznie mającej się odbyć operacji przywozu lub wywozu. W krajach Unii Europejskiej informacje udzielane są wnioskodawcy bezpłatnie. Jednakże wnioskodawca może zostać obarczony kosztami w przypadku, gdy organy celne poniosą szczególne wydatki, zwłaszcza na przeprowadzenie analiz lub ekspertyz towarów, jak również w związku z odesłaniem towarów do wnioskodawcy.
Jedną z takich informacji, dotyczących stosowania prawa celnego, jest wiążąca informacja taryfowa (WIT) (ang. Binding Tariff Information - BTI). Wiążąca Informacja Taryfowa (WIT) jest decyzją w sprawie klasyfikacji towarów, która określa zgodnie z obowiązującymi przepisami podpozycję Nomenklatury Scalonej lub podpozycję każdej innej nomenklatury, która jest całkowicie lub częściowo oparta na Nomenklaturze Scalonej lub dodaje do niej dalsze podziały i która została ustanowiona odrębnymi przepisami Wspólnoty w celu zastosowania w wymianie towarowej środków taryfowych (artykuł 20 ust. 3 Kodeksu), wydawaną przez władze celne państwa członkowskiego na korzyść pod- miotu gospodarczego.
WIT udzielana jest bezpłatnie, zazwyczaj ważna jest przez okres sześciu lat i wiążąca prawnie wszystkie państwa członkowskie, bez względu na państwo członkowskie, które ją wydało.
1.4 Podstawy prawne
Przepisy regulujące składanie wniosków i wydawanie wiążącej informacji taryfowej określone zostały:
w artykule 12 WKC oraz
w artykułach 5-14 RWKC. Dodatkowo, przy wydawaniu WIT-ów zastosowanie mają artykuły 6-11 WKC.
2. Składanie wniosku o wydanie wiążącej informacji taryfowej (WIT)
Procedura wnioskowania o WIT była różna w różnych państwach członkowskich. W tej sytuacji nastąpiła konieczność ujednolicenia procedury wnioskowania o WIT, a co za tym idzie - zmiany RWKC. Zmiany dokonano w artykułach 5 i 6 tego rozporządzenia.
Wniosek o udzielenie wiążącej informacji taryfowej, zgodnie z artykułem 6 RWKC, składany jest na piśmie i adresowany bądź do właściwych organów celnych w państwie członkowskim lub państwach członkowskich, w którym ta informacja ma zostać wykorzystana, bądź do właściwych organów celnych w państwie członkowskim, w którym wnioskodawca ma swoją siedzibę i może dotyczyć tylko jednego rodzaju towarów.
2.1 Wspólny jednolity formularz wniosku - informacje ogólne
Wniosek o udzielenie wiążącej informacji taryfowej sporządzany jest z wykorzystaniem formularza zgodnego z wzorem przedstawionym w załączniku do RWKC. Standartowy i skomputeryzowany formularz wniosku umożliwia:
osiągnięcie standaryzacji tej procedury,
zwalczanie praktyki "kupowania" WIT-ów,
przyspieszenie procedur wydawania WIT-ów,
przeniesienie odpowiedzialności na wnioskodawcę za dokładne określenie po- ufnych informacji w WIT.
2.2 Procedura i czynności urzędowe
W każdym państwie członkowskim wnioskodawca w imieniu otrzymującego może wnioskować o udzielenie WIT, poprzez przedłożenie w administracji krajowej Jednolitego Formularza Wniosku (Single Administrative Form - SAF). Może on wnioskować o WIT albo w państwie członkowskim, w którym ma zamiar korzystać z WIT lub w państwie członkowskim, w którym ma siedzibę.
Wnioski zawierać muszą w szczególności następujące dane:
a. nazwisko i adres osoby, na którą będzie wystawiana wiążąca informacja taryfowa;
b. nazwisko i adres wnioskodawcy, w przypadku gdy nie jest on tą osobą, na którą będzie wystawiana wiążąca informacja;
c. nomenklaturę celną, w której towar ma być zaklasyfikowany - w przypadku gdy wnioskodawca chciałby uzyskać klasyfikację towaru w jednej z nomenklatur wymienionych w artykule 20 WKC, nomenklatura ta powinna zostać wyraźnie wymieniona w jego wniosku o udzielenie wiążącej informacji taryfowej;
d. szczegółowy opis towaru, pozwalający na jego identyfikację i wyznaczenie jego klasyfikacji w nomenklaturze celnej;
e. skład towaru oraz wszelkie metody badania zastosowane do wyznaczenia jego klasyfikacji (w przypadku, kiedy od tego zależy dokonanie klasyfikacji);
f. wszelkie próbki, fotografie, plany, katalogi lub inne dostępne dokumenty, które mogą pomóc organom celnym w wyznaczeniu prawidłowej klasyfikacji to- waru w nomenklaturze celnej, dostarczone w postaci załączników do wniosku;
g. podanie przewidywanej klasyfikacji;
h. zgoda na przedłożenie tłumaczenia dowolnych załączonych dokumentów na język urzędowy (lub jeden z języków urzędowych) danego państwa członkowskiego, jeśli tego żądają organy celne;
i. wskazanie szczegółów uważanych za poufne;
j. wskazanie przez wnioskodawcę, czy dla towarów identycznych lub podobnych - zgodnie z jego wiedzą - we Wspólnocie już została zastosowana lub wydana wiążąca informacja taryfowa;
k. zgoda na przechowywanie dostarczonych informacji w bazie danych Komisji.
Na podstawie artykułu 15 WKC każda informacja o charakterze poufnym lub udzielona na zasadach poufności jest chroniona tajemnicą zawodową i nie może być rozpowszechniana przez organy celne bez wyraźnego pozwolenia osoby lub władz, które jej udzieliły a przekazywanie informacji jest dozwolone w przypadku, gdy organy celne zostaną do tego zobowiązane lub upoważnione zgodnie z przepisami obowiązującymi, w szczególności w zakresie ochrony danych lub w ramach postępowania sądowego.
2.3 Procedura składania wniosków o wiążące informacje taryfowe dla więcej niż jednego rodzaju towarów
Wniosek o udzielenie wiążącej informacji taryfowej może dotyczyć tylko jednego rodzaju towarów. W przypadku wnioskowania o wiążące informacje taryfowe dla więcej niż jednego rodzaju towarów, nie można ich przedstawić na jednym wniosku, lecz dla każdego z tych towarów musi być przedłożony oddzielny wniosek, spełniający wymagania określone w artykule 6 RWKC
3.Wydawanie wiążącej informacji taryfowej
3.1 Informacje ogólne
Komisja Europejska zaleca państwom członkowskim posiadanie centralnego organu wydającego WIT-y, aby w ten sposób uniknąć sprzeczności już na poziomie krajowym. Administracja musi udzielić wiążącej informacji taryfowej w ciągu trzech miesięcy od daty przyjęcia wniosku. Jeżeli przyjmując wniosek organy celne ocenią, że wniosek nie zawiera wszystkich szczegółów wymaganych do zajęcia stanowiska w danej sprawie, to proszą wnioskodawcę o dostarczenie wymaganych szczegółów.
Termin trzech miesięcy na wydanie WIT, przewidziany w artykule 7 RWKC biegnie od chwili, w której organy celne będą posiadać wszystkie niezbędne do wydania decyzji informacje. Wzór wniosku o wydanie wiążącej informacji taryfowej przedstawiony został w załączniku A do niniejszego opracowania. Natomiast instrukcja zawierająca wskazówki do jego wypełniania, opracowana przez służby Komisji, zawarta jest w załączniku B.
W zależności od kraju Wspólnoty czas wydawania WIT-ów jest różny. W celu zharmonizowania w ramach Unii jakości obsługi oferowanej otrzymującemu WIT, pożądane jest nieprzekraczanie prawnego terminu trzech miesięcy, podanego w artykule 7. W przypadku, gdy administracja nie może zachować tego terminu, musi poinformować wnioskodawcę o przyczynach opóźnienia i wskazać, kiedy spodziewa się udzielić tej informacji.
3.2 Procedura i czynności urzędowe
Kwestia udzielania wiążącej informacji taryfowej została zdefiniowana w artykułach 7 i 8 RWKC.
Wiążąca informacja taryfowa jest przekazywana na formularzu, którego wzór przedstawiony jest w załączniku 1. do RWKC (załącznik C do niniejszego opracowania).
Pole 8. formularza wskazuje, które szczegóły mają być uważane jako poufne.
W formularzu WIT zawarte jest pouczenie o możliwości odwołania, określonego w artykule 243 WKC.
3.3 Konsekwencje prawne
O wiążących informacjach taryfowych, które wydawane są przez organy celne na pisemny wniosek i w sposób określony procedurą Komitetu Kodeksu Celnego stanowi artykuł 12 WKC.
Postanawia on, że wiążąca informacja taryfowa wiąże organy celne i osobę, na którą wystawiono wiążącą informację taryfową jedynie w odniesieniu do klasyfikacji taryfowej towaru i jest jedynie wiążąca dla towarów, dla których formalności celne zostały dokonane po dniu, w którym ta informacja została wydana. Osoba, której udzielono WIT musi natomiast udowodnić, że zgłoszony towar pod każdym względem odpowiada temu, który jest opisany w WIT.
4. Skutki prawne decyzji WIT
Skutki prawne wiążącej informacji taryfowej określono szczegółowo w artykułach 10, 11 i 12 RWKC.
Artykuły te postanawiają nie tylko o tym, kto może powoływać się na WIT, ale również określają prawa i obowiązki otrzymującego, określają osoby, które ta informacja wiąże oraz obowiązki organów celnych, aby wiążące informacje były wydawane tylko w zgodzie z przyjętym aktem lub środkiem określonym w ust. 5 artykułu 12 WKC.
4.1 Informacje ogólne
Wiążąca informacja taryfowa, która została wydana przez organy celne jednego z państw członkowskich, począwszy od dnia 1 stycznia 1991 r., zgodnie z artykułem 11 RWKC, w tym samym stopniu zobowiązuje odpowiednie organy wszystkich państw członkowskich.
Dla podmiotów gospodarczych szczególnie istotne są postanowienia artykułu 5 RWKC, formułującego definicję wiążącej informacji taryfowej. Oznacza to bowiem, że WIT wydana w którymkolwiek z 25 krajów Wspólnoty jest ważna i wiążąca w każdym kraju Wspólnoty, w tym również w Polsce.
4.2 Kto może powoływać się na WIT
Na wiążącą informację taryfową, zgodnie z Artykułem 10 RWKC, może powoływać się wyłącznie otrzymujący, a organy celne mogą zażądać, aby w momencie dokonywania formalności celnych osoba ta powiadomiła organy celne, że jest w posiadaniu wiążącej informacji taryfowej dotyczącej towarów będących przedmiotem odprawy celnej.
Osoba, na którą wystawiono wiążącą informację taryfową może z niej korzystać tylko w odniesieniu do określonego towaru, jeżeli wykaże organom celnym, że istnieje całkowita zgodność między tym towarem a towarem opisanym w przedstawionej WIT.
Organy celne mogą również zażądać tłumaczenia tej informacji na język urzędowy lub na jeden z języków urzędowych zainteresowanego państwa członkowskiego.
4.3 Okres obowiązywania decyzji WIT
Wiążąca informacja taryfowa - artykuł 12 ust. 4 RWKC - jest ważna przez okres 6 lat, licząc od daty jej wydania i w przypadku jej wygaśnięcia nie jest wymagane powiadamianie otrzymującego o jej wygaśnięciu. Jednakże informacja ta może zostać unieważniona lub anulowana z pewnych, określonych przepisami powodów.
5. Utrata ważności lub anulowanie decyzji WIT
Wiążąca informacja taryfowa, mimo że jest wydawana na okres ważności sześciu lat, to jednak w pewnych okolicznościach, wskazanych w artykule 12 ust. 4 i ust. 5 WKC może zostać unieważniona lub anulowana przez władze celne z kilku powodów:
w następstwie dyskusji w Komitecie Kodeksu Celnego, dotyczącej sprzeczności w WIT-ach,
klasyfikacyjnego lub nowych Not wyjaśniających, albo wygaśnięcie okresu ważności kodu nomenklatury towarowej, dla którego została wydana,
kiedy nie są spełnione warunki, na podstawie których ta WIT została wydana, np. stało się oczywiste, że wydanie WIT oparte było na nieprawidłowej lub nie- kompletnej informacji,
otrzymujący ma prawo odwołać się od decyzji WIT, a to może doprowadzić do unieważnienia WIT.
WIT jest unieważniana lub anulowana zawsze przez krajowe władze celne, które ją wydały. W przypadkach, o których wyżej, władze celne państwa członkowskiego muszą poinformować otrzymującego oraz DG TAXUD (poprzez system EBTI), kiedy WIT traci ważność z powodu wymienionych okoliczności.
5.1 Informacje ogólne
Na podstawie artykułu 12 ust. 5 WKC wiążąca informacja taryfowa traci ważność, gdy w konsekwencji wydania rozporządzenia staje się sprzeczna z ustanowionym w ten sposób prawem lub staje się niezgodna z interpretacją jednej z nomenklatur wymienionych w ustępie 6 artykułu 20 WKC, tzn.:
a. na poziomie Wspólnoty - z powodu zmiany Nomenklatury Scalonej lub uchwały Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich,
b. w skali międzynarodowej - z powodu wydania opinii klasyfikacyjnej lub zmiany Not wyjaśniających do Nomenklatury Zharmonizowanego Systemu Oznaczania i Kodowania Towarów przyjętego przez Radę Współpracy Celnej,
c. na poziomie krajowym - z powodu wydania WIT w oparciu o nieprawidłowe lub niekompletne dane lub z powodu decyzji sądu krajowego. Datą, od której wiążąca informacja taryfowa traci ważność, jest data publikacji wymienionych środków lub, w przypadku środków międzynarodowych, data publikacji komunikatu Komisji w Serii C Dziennika Urzędowego WE.
5.2 Utrata ważności na skutek zmian w przepisach prawa
W sposób bardziej szczegółowy data utraty ważności przez wiążącą informację taryfową została określona w Przepisach wykonawczych, w art. 12 ust. 2, w następujący sposób:
dla rozporządzeń dotyczących zmian nomenklatury celnej (dotyczy art. 12 ust. 5 lit a) WKC), datą utraty ważności jest to data wejścia w życie tej zmiany,
dla rozporządzeń określających klasyfikację towaru w nomenklaturze celnej lub mających wpływ na tę klasyfikację (dotyczy art. 12 ust. 5 lit a) WKC), datą utraty ważności jest data ich publikacji w serii L Dziennika Urzędowego Wspólnot,
dla środków dotyczących zmian w Notach wyjaśniających do Nomenklatury Scalonej (dotyczy art. 12 ust. 5 lit b) WKC), datą utraty ważności jest data ich publikacji w serii C Dziennika Urzędowego Wspólnot Europejskich,
dla decyzji Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich (dotyczy art. 12 ust. 5 lit. b) WKC), datą utraty ważności jest data wydania tej decyzji,
dla środków dotyczących przyjęcia opinii klasyfikacyjnych lub zmian Not wyjaśniających do nomenklatury Zharmonizowanego Systemu Światowej Organizacji Celnej (dotyczy art. 12 ust. 5 lit b) WKC), datą utraty ważności jest data komunikatu Komisji w serii C Dziennika Urzędowego Wspólnot Europejskich.
5.3 Procedura i czynności urzędowe
Od chwili przyjęcia jednego z aktów lub środków określonych w art. 12 ust. 5 WKC, organy celne podejmują niezbędne kroki w celu zapewnienia, aby wiążące informacje taryfowe były odtąd wydawane wyłącznie zgodnie z danym aktem lub środkiem a jednocześnie Komisja możliwie szybko powiadamia organy celne o datach przyjęcia środków i aktów, określonych w artykule 12 RWKC.
5.4 Utrata ważności na skutek innych międzynarodowych przedsięwzięć
Zgodnie z ustępem 5 lit b) artykułu 12 WKC, wiążąca informacja taryfowa może również utracić ważność poprzez wydanie opinii dotyczącej klasyfikacji lub przez zmianę Not wyjaśniających do nomenklatury Zharmonizowanego Systemu Oznaczania i Kodowania Towarów, przyjętego przez Radę Współpracy Celnej.
W tym wypadku datą, z którą wiążąca informacja taryfowa traci ważność, jest da- ta publikacji komunikatu Komisji w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich (seria C).
5.5 Utrata ważności na skutek krajowych przedsięwzięć
Wiążąca informacja taryfowa traci ważność również, gdy o cofnięciu lub zmianie wiążącej informacji taryfowej zostaje powiadomiona osoba, której udzielono informacji.
Taka sytuacja ma zazwyczaj miejsce w przypadku, gdyby zaistniały rozbieżności między dwiema lub większą liczbą wiążących informacji. Wówczas w celu ustalenia poprawnej klasyfikacji spornego towaru we Wspólnocie przewidziano specjalną procedurę postępowania przed Komitetem Kodeksu Celnego, zgodnie z art. 9 RWKC.
5.6 Decyzje WIT wydane na podstawie niewłaściwych danych
W drodze derogacji artykułu 8 WKC wiążąca informacja może być anulowana, jeśli została wydana w oparciu o nieprawidłowe i niekompletne dane dostarczone przez wnioskodawcę. O uchyleniu decyzji powiadamia się osobę, której decyzja dotyczy, a uchylenie decyzji jest ważne od dnia jej podjęcia.
5.7 Procedura i czynności urzędowe
Jeżeli poprzez zastosowanie art. 12 ust. 4 zdanie drugie i art. 12 ust. 5 WKC, wiążąca informacja taryfowa zostaje unieważniona lub przestaje być ważna organ celny, który ją wydał, możliwie szybko powiadamia o tym Komisję.
5.8 Postanowienia szczegółowe
Na podstawie art. 14 ust. 1 osoba, na którą wystawiono wiążącą informację taryfową, która przestała być ważna z powodów określonych w art. 12, ust. 5 WKC, chciałaby skorzystać z możliwości powołania się na nią w określonym czasie, zgodnie z postanowieniami ustępu 6 tego samego artykułu, musi powiadomić o tym organy celne, dostarczając wszelkich koniecznych dowodów rzeczowych pozwalających na sprawdzenie, czy warunki przewidziane na tę okoliczność zostały spełnione.
5.9 Konsekwencje prawne
Zastosowanie klasyfikacji wyznaczonej w wiążącej informacji taryfowej w okolicznościach określonych powyżej (tj. ust. 6 art. 12), może mieć jedynie miejsce w przypadku:
określania należności przywozowych lub wywozowych,
obliczania refundacji w wywozie oraz wszelkich innych kwot ustanowionych dla wywozu lub przywozu w ramach wspólnej polityki rolnej,
stosowania świadectw wymaganych w przywozie lub wywozie, lub zaświadczeń o wcześniejszym wyznaczeniu zwrotów, które są przedstawiane podczas dokonywania formalności w celu przyjęcia zgłoszenia celnego dotyczącego danego towaru pod warunkiem, że świadectwa te zostały wydane na podstawie tej informacji
5.10 Wyjątki
W wyjątkowych przypadkach, gdy Komisja wykonując postanowienia drugiego akapitu art. 12 ust. 7 WKC przyjęła środki uchylające postanowienia ustępu 6 te- go samego artykułu, jak również w przypadkach, gdy warunki określone powyżej (ust. 1 art. 14 RWKC), pozwalające na skorzystanie z możliwości dalszego powoływania się na wiążącą informację nie są spełnione, organy celne powiadamiają o tym pisemnie osobę, na którą wystawiono tę informację
7.Odwołania
W przypadku, gdy od decyzji wiążącej informacji taryfowej zostało złożone odwołanie, jego podstawą prawną są przepisy Tytułu VIII WKC, w tym w szczególności artykuł 243. Zgodnie z tym artykułem, odwołanie musi zostać złożone w państwie członkowskim, w którym decyzja została wydana, lub w którym wy- stąpiono z wnioskiem o jej wydanie.
W Polsce od decyzji WIT przysługuje prawo wniesienia odwołania do Ministra Finansów za pośrednictwem Dyrektora Izby Celnej w Warszawie, w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia, na podstawie artykułu 221 i artykułu 223 2 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zmianami), w których określony jest organ właściwy do wniesienia odwołania, jak również termin jego wniesienia. Z kolei stosowanie Ordynacji podatkowej w postępowaniu celnym wynika z artykułu 73 ust. 1 ustawy z dnia 19 marca 2004 r. Prawo celne (Dz. U. Nr 68, poz. 622).
11. Dług celny (art. 189 – 242)
DŁUG CELNY powstaje z chwilą objęcia towarów procedurą celną, która powoduje powstanie obowiązku uiszczenia cła oraz dopuszczenie do wolnego obrotu we Wspólnocie. Możliwe jest objęcie towru zawieszającymi procedurami celnymi – uszlachetnianie czynne, procedura składu celnego, przetwarzanie pod kontrolą celną, odprawą czasową. Procedury zawieszające nie powodują długu celnego, jednak w momencie, gdy towary te skieruje się do swobodnego obrotu to dług celny następuje z chwilą dopuszczenia do obrotu. Dług celny powstaje również w momencie nielegalnego wprowadzenia towaru, albo w przypadku niespełnienia warunków procedury celnej.
Art. 217 WKC – kwota należności wynikająca z długu celnego powinna być naliczona przez organy celne z chwilą, gdy otrzymują one niezbędne informacje oraz powinna być wpisana do rejestru (CELINA) i zaksięgowana. Zaksięgowanie kwoty długu celnego powinno nastąpić najpóźniej w przeciągu 2 dni od dnia, kiedy towar został zwolniony. Termin ten nie dotyczy sytuacji, która jest związana z odprawą czasową z częściowym zwolnieniem z opłaty celnej. W takich przypadkach księguje się kwotę w ciągu 2 dni, ale od dnia, w którym organy celne miały możliwość naliczyć kwotę tych należności i określić dłużnika.
Powiadomienie o długu celnym – art. 221 WKC
Niezwłocznie po dokonaniu zaksięgowania długu celnego dłużnik powinien być powiadomiony o kwocie należności. Jeśli kwota należności zostanie ustalona w formie decyzji, to powiadomienie będzie się odbywało na podstawie przepisów o ordynacji podatkowej.
Nie wymaga się powiadomienia szczegółowego, jeśli przy przyjęciu zgłoszenie celne spowodowało powstanie długu clenego, nie wydaje się decyzji w kwestii należności (art. 221 WKC). Dokument oddajemy dłużnikowi.
Kwestia płatności długu celnego – art. 222 WKC
Dłużnik ma 10dni od momentu powiadomienia na regulację należności. Formy płatności:
Gotówkowo – np. w banku czy w kasie urzedu celnego
Bezgotówkowo – z konta na konto
Odraczanie długu celnego
1. Jeśli takie osoby nie popełniły poważnego lub powtórnego naruszenia przepisów prawa celnego
2. Osoby dające gwarancję należytego wykonania obowiązków wynikających z prawa celnego.
Odroczenie następuje do 30 dni najczęściej, a w praktyce do 45 dni. Od odroczonej kowty pobiera się odsetki ustawowe.
12. Procedura tranzytu
Jest to zawieszająca procedura celna dotycząca tzw. towarów niewspólnotowych. WKC przewiduje dwie formy tranzytu: wewnętrzny i zewnętrzny. Wewnętrzny zawarty jest w przepisach art. 163 - 164, a zewnętrzny w art. 91- 97. Tranzyt wspólnotowy odnosi się tylko do przewozów realizowanych tylko w ramach Wspólnoty.
Procedura tranzytu wewnętrznego umożliwia przemieszczanie towarów Wspólnoty miedzy dwoma punktami znajdującymi się na terytorium obszaru celnego Wspólnoty przez terytorium państwa trzeciego. Przesyłane towary nie tracą swojego statusu celnego. Przemieszczania towarów można dokonywać na podstawie umów międzynarodowych, karnetów TIR, karnetów ATA, drogą pocztową (listy wartościowe, paczki) itp.
Procedura tranzytu zewnętrznego pozwala na przemieszczanie z jednego miejsca do drugiego znajdujących się na obszarze celnym Wspólnoty:
1. towarów niewspólnotowych nie podlegających w tym czasie należnościom przywozowym i innym obciążeniom,
2. towarów wspólnotowych w celu uniknięcia sytuacji, w których produkty objęte środkami polityki handlowej lub korzystające ze środków polityki handlowej obowiązujących w wywozie mogłyby unikać tychże środków lub bezzasadnie z nich korzystać.
Jeżeli chcemy skorzystać z tej procedury musimy złożyć pewne gwarancje w formie zabezpieczenia w wysokości 7 000 euro (możliwość zryczałtowania do 30% z 7 000 euro). Można odstąpić od gwarancji w zależności od charakteru przewozu, np. przewozy lotnicze lub przesyłanie rurociągiem.
13. Skład celny ( art. 98 – 113)
Skład celny rozumie się dwojako:
1. jako miejsce, w którym przechowujemy towary w odpowiednich warunkach, podlega dozorowi celnemu,
2. jako procedura celna – przeznaczenie celne polegające na prowadzeniu składu celnego, czyli na możliwości przetrzymywania towarów w danym obiekcie.
Wprowadzone do składu celnego towary traktujemy jakby były za granicą. Stąd nie ma mowy o długu celnym.
Skład celny pozwala na składowanie towarów niewspólnotowych, które podczas składowania nie podlegają należnościom przywozowym ani środkom polityki handlowej. W składzie celnym możemy również przetrzymywać towary wspólnotowe pod warunkiem, że przepisy dają możliwość korzystania w związku z ich umieszczeniem w składzie celnym ze środków zwykle stosowanych przy wywozie tego rodzaju towarów.
TYPY SKŁADÓW CELNYCH
1. Publiczne składy celne
Typ A – gdzie odpowiedzialność w razie ewentualnych nieprawidłowości stosowania procedury spoczywa na prowadzącym skład
Typ B – gdzie odpowiedzialność spoczywa na korzystającym ze składu
Typ F – gdzie skład prowadzą władze celne.
2. Prywatne składy celne – odpowiedzialną osobą jest zawsze osoba prowadząca skład celny.
Typ D – gdzie możliwe jest zakończenie procedury składu celnego po dopuszczeniu do obrotu, jeśli stan towarów z dnia objęcia ich procedurą składu na to pozwala.
Typ E – pozwala na składowanie towarów w innym miejscu niż skład celny
Typ C – przemieszanie typu D i typu E.
14. Uszlachetnianie czynne (art. 114 – 129) i bierne (art. 145 – 160)
Uszlachetnianie czynne. W ramach uszlachetniania możemy przetwarzać, obrabiać, naprawiać, odnawiać towary. Na czas uszlachetniania nie ma długu celnego. Przy uszlachetnianiu mamy do czynienia z tzw. systemem zwrotnym ceł, czyli dopuszczamy do obrotu przywiezione towary ze zwrotem lub umorzeniem należności przywozowych.
System zawieszeń przy uszlachetnianiu polega na objęciu procedurą towarów nie krajowych przeznaczonych do uszlachetniania, a następnie wywiezieniem za granicą w postaci produktów ( nie podlega cłom).
Uszlachetnianie bierne to możliwość na dokonania czasowego wywozu towarów wspólnotowych poza obszar celny Wspólnoty, w celu poddania ich procesom uszlachetniania oraz dopuszczenie do wolnego obrotu produktów powstałych w wyniku tych procesów, z całkowitym lub częściowym zwolnieniem z należności przywozowych.