Energetyka
Energetyka czyli dział nauki i techniki zajmujący się pozyskiwaniem, przetwarzaniem, gromadzeniem oraz użytkowaniem różnych form i nośników energii; użyteczne formy energii uzyskuje się w wyniku przetwarzania energii pierwotnych, głownie chemicznej paliw
pierwotnych, jądrowych, wód, wnętrza Ziemi, przepływu powietrza, promieniowania Słońca.
Mieszkańcy krajów Europy Zachodniej, Kanady, Stanów Zjednoczonych oraz Japonii, którzy stanowią tylko 12,5% ludności kuli ziemskiej, zużywają aż 60% całej, dostępnej na świecie energii. Na 87,5% populacji ziemskiej w krajach uboższych, które nie mogą sobie pozwolić na większe zużycie, przypada zatem pozostałe 40%. Większość energii uzyskuje się z paliw pochodzenia organicznego, czyli z węgla, ropy naftowej oraz gazu ziemnego. Paliwa te powstały ze skamieniałych szczątków prehistorycznych roślin i zwierząt; ich zboża są ograniczone i w zastraszającym tempie maleją. Według optymistycznych danych zasoby węgla kamiennego i brunatnego wystarczą przy obecnym jego zużyciu na około 150 lat, z gazu ziemnego będziemy mogli korzystać jeszcze przez około 46-50 lat a ropa naftowa powinna wyczerpać w ciągu najbliższych 40 lat. Surowce te mają jeszcze jedna ogromną wadę, mianowicie podczas ich spalania wytwarza się bardzo dużo szkodliwych dla środowiska substancji. Za "najbrudniejsze" paliwo uważa się węgiel gdyż podczas jego spalania uwalnia się do atmosfery m.in. węgiel, rtęć, ołów i siarkę. Kolejnym źródłem energii z którego obecnie korzysta znaczna liczba krajów jest energia powstała podczas rozszczepiania atomów. Jednak elektrownie atomowe pomimo iż są bardziej wydajne niż tradycyjne elektrownie cieplne, stwarzają niebezpieczeństwo awarii której skutki mogła by odczuć cała planeta. Równe a może bardziej niebezpieczne są odpady radioaktywne powstałe podczas pracy elektrowni atomowych, ich składowanie czy neutralizacja niesie za sobą ogromne koszty i niebezpieczeństwo dla zajmujących się tym ludzie.
W krajach najbiedniejszych energie pozyskuje się z drewna i odchodów zwierzęcych czyli z surowców, których zasoby są odnawialne, choć mało wydajne, by sprostać oczekiwaniom ludności całego świata.
Na świecie tylko 19% energii wytwarzanej jest alternatywnymi sposobami. Jednak z tych 19% 17% to elektrownie wodne, jak wiec możemy łatwo wyliczyć na inne sposoby otrzymywania energii przypada zaledwie 2% światowego jej zapotrzebowania 2% to elektrownie słoneczne, wiatrowe, pływowe, geotermiczne. Maja one dużą przewagę nad elektrowniami cieplnymi i atomowymi, gdyż są w dużej mierze bezpieczne dla środowiska naturalnego a ich baza surowcowa jest w znacznej mierze odnawialna.
WĘGIEL
Około 35% energii na świecie pochodzi z węgla. W przeszłości był on pierwszym paliwem wykorzystywanym na szeroką skalę. Złoża węgla powstały w większości w okresie karbonu, czyli pomiędzy 286 a 360 milionami lat temu. Pochodzą one z rozkładu gigantycznych paproci rosnących na bagnistym podłożu w tropikalnej strefie klimatycznej. W efekcie procesów gnilnych szczątki paproci zmieniają się w torf, który stopniowo twardnieje i przekształca się w węgiel brunatny, a następnie w węgiel kamienny.
Podstawowym składnikiem węgla jest pierwiastek o tej samej nazwie. Najstarsze i najtwardsze antracyty w około 98%, zbudowane są z tego pierwiastka. Najmłodszy, węgiel brunatny, który ma około 1 miliona lat, zawiera go jedynie 30%.
Na świecie pozostały jeszcze bogate złoża węgla. Ocenia się, że stosunkowo niewielkim kosztem można będzie wydobyć około 910 miliardów ton, natomiast przy większych nakładach finansowych, liczba ta może osiągnąć nawet 1800 miliardów.
ROPA NAFTOWA
Około 40% wytwarzanej na świecie energii pochodzi z ropy naftowej. To cenne paliwo powstało wiele milionów lat temu w wyniku rozkładu planktonu, czyli drobnych morskich organizmów roślinnych i zwierzęcych. Zarówno ropa naftowa jak i gaz ziemny to mieszaniny różnych węglowodorów oraz innych substancji.
Ropa naftowa jest obecnie najważniejszym źródłem energii na świecie. Wygodne w użyciu benzyna oraz olej napędowy są cennym paliwem dla samochodów, wielkich ciężarówek oraz lokomotyw. Ropy naftowej używa się także na szeroką skalę w przemyśle oraz rolnictwie; wyrabia się z niej farby, kosmetyki, lekarstwa, barwniki, nawozy, włókna sztuczne, plastyk oraz gumę syntetyczną. Wiele domów prywatnych oraz budynków publicznych ogrzewanych jest ropą naftową. Zarówno wielkość jak i ilość wydobywanej ropy mierzy się w specjalnych jednostkach - baryłkach. Jedna baryłka stanowi równowartość159 litrów.
Złoża ropy naftowej znajdują się na wszystkich kontynentach, a także pod dnem wszystkich oceanów, jednakże zdecydowana większość skoncentrowana jest w kilku zaledwie miejscach. 65% ropy naftowej należy do krajów Bliskiego Wschodu, a wśród nich bez wątpienia pierwszeństwo należy się Arabii Saudyjskiej. Po odkryciu nowych złóż na jej terenie szacuje się, że państwo to posiada około 300 bilionów baryłek ropy naftowej, co stanowi jedną czwartą wszystkich złóż świata.
Do niewykorzystanych źródeł należą skały bitumiczne, nasiąknięte substancją o właściwościach podobnych do ropy naftowej. Eksperci szacują, że z ich największych złóż w kanadyjskiej prowincji Alberta można uzyskać tyle samo ropy, co z pól naftowych Arabii Saudyjskiej.
Bliski Wschód, Afryka oraz Ameryka Łacińska to trzy obszary na świecie, które produkują więcej ropy naftowej niż są w stanie zużyć. Kraje będące potentatami w tej dziedzinie maja o wiele mniejsze potrzeby niż państwa wysoko rozwinięte, na przykład Stany Zjednoczone, Kanada, Japonia, czy cała Europa. Różnice w zużyciu oraz produkcji tego cennego paliwa prowadzą do poważnych konsekwencji w życiu politycznym całego świata. Inwazja Iraku na Kuwejt w 1990 roku wywołała natychmiastową reakcję mocarstw światowych, które strzegły swoich interesów w tym rejonie. Zostały zagrożone nie tylko pola naftowe w Kuwejcie i Arabii Saudyjskie, lecz również w rejonie całej Zatoki Perskiej.
GAZ ZIEMNY
Jest najbardziej ekologicznym paliwem, czystym, wygodnym w przesyłaniu, dystrybucji i energetycznie efektywniejszym od węgla. Z gazu ziemnego uzyskuje się około 20% wytwarzanej na Świecie energii. Można go znaleźć przeważnie w sąsiedztwie ropy naftowej. Oba te cenne dla współczesnego człowieka surowce powstały w tym samym czasie, w podobnych warunkach. Gaz ziemny składa się głównie z substancji gazowej - metanu.
Największym producentem gazy ziemnego od zawsze był nieistniejący już Związek Radziecki, który w latach 80. produkował rocznie około 650 bilionów m3. Innymi potentatami w wydobyciu gazu ziemnego są USA, Kanada, Holandia oraz Wielka Brytania.
Gaz ziemny wykorzystuje się do produkcji paliw, zarówno do użytku osób prywatnych jak i na skalę przemysłową, jako niezbędny składnik do produkcji detergentów, włókien sztucznych, farb, plastyku, oraz gumy syntetycznej. Na obszarach ubogich w złoża gazu człowiek sam nauczył się go otrzymywać. W wyniku procesu odgazowywania węgla kamiennego w koksowniach powstaje gaz oraz koks.
BIOMASA
Biomasę określa się jako masę materii organicznej, zawartą w organizmach zwierzęcych lub roślinnych. Wyrażana jest w jednostkach tzw. świeżej masy (naturalna masa organizmów) oraz
suchej masy (masa bezwodna).
Termin biomasa dotyczy całego szeregu odnawialnych technologii energetycznych, obejmujących:
1) spalanie biomasy roślinnej (np. drewno opałowe z lasów, odpady drzewne z tartaków, zakładów meblarskich i in., słoma, specjalne uprawy energetyczne)
Spalanie biomasy może tu odbywać się:
- w sposób bezpośredni - w paleniskach otwartych (ogniska) lub zamkniętych (piece, kotły),
- przy wstępnej gazyfikacji w odrębnych gazyfikatorach, a następnie poprzez spalanie otrzymanego w ten sposób gazu palnego np. w kotłach lub zasianie nim silników spalinowych.
2) spalanie śmieci komunalnych (wstępna gazyfikacja lub metoda bezpośrednia);
3) wytwarzanie oleju opałowego z roślin oleistych (np. rzepak) specjalnie uprawianych dla celów energetycznych);
4)fermentację alkoholową trzciny cukrowej, ziemniaków lub dowolnego materiału organicznego poddającego się takiej fermentacji, celem wytworzenia alkoholu etylowego do paliw silnikowych,
5) beztlenową fermentację metanową odpadowej masy organicznej (np. odpady z produkcji rolnej lub przemysłu spożywczego) w celu wytworzenia biogazu, a następnie spalanie biogazu w paleniskach kotłowych lub zasilanie nim silników spalinowych, napędzających np. generatory prądu elektrycznego,
6) energetyczne wykorzystanie gazu wysypiskowego (stosowana jest technologia odmienna niż w poprzedniej kategorii).
Obecnie w Polsce biomasa wykorzystywana w przemyśle energetycznym pochodzi z dwóch gałęzi gospodarki: z rolnictwa i leśnictwa. Poniżej przedstawione zostały produkty wykorzystywane przy pozyskiwaniu energii.
W roku 1984 biomasa roślinna pokrywała 13% światowej produkcji energii, w tym Kanada pokrywała biomasą 7% potrzeb energetycznych, a USA 4% potrzeb. W roku 1990 udział biomasy w światowej produkcji energii wynosił 12%. Ogólnie z 1 ha użytków rolnych zbiera się rocznie 10-20 t biomasy, czyli równowartość 5 - 10 ton węgla. Rolnictwo i leśnictwo zbierają w Polsce biomasę równoważną pod względem kalorycznym 150 mln ton węgla. Wartości opałowe produktów biomasy na tle paliw konwencjonalnych wynoszą: słoma żółta 14,3 MJ/kg, słoma szara 15,2 MJ/kg, drewno odpadowe 13 MJ/kg, etanol 25 MJ/kg, natomiast węgiel kamienny średnio około 25 MJ/kg, a gaz ziemny 48 MJ/kg. Szczególnie cenne energetycznie są słomy rzepakowa, bobikowa i słonecznikowa, zupełnie nieprzydatne w rolnictwie. Wykorzystanie słomy w 16% daje potencjał 80 PJ energii. W Danii na przykład istnieje 12 000 małych (o mocach 110 MW) i 40 dużych kotłowni opalanych słomą. W Polsce nie ma ani jednego takiego obiektu, pilotowe kotłownie do spalania biomasy będą budowane w najbliższym czasie. Jeśli zaś chodzi o całkowitą biomasę drzew, to jest ona dwukrotnie większa niż produkcja drewna użytkowego. Można zatem stwierdzić, że najpoważniejszym źródłem biomasy jako źródła energii odnawialnej w Polsce są słoma i odpady drzewne.
ENERGIA SŁONECZNA
Energia cieplna pochodząca z promieniowania słonecznego dociera do nas nie tylko wtedy gdy słońce świeci pełnym blaskiem, ale również przy ciemnym zachmurzonym niebie. Energia ta jest najbezpieczniejsza ze wszystkich źródeł uzyskiwania energii. Jest ogromna, ale bardzo rozproszona. By wytworzyć z niej energię elektryczna buduje się elektrownie i ogniwa fotowoltaiczne. Do budowy elektrowni wykorzystuje się stal i cement, a do produkowania ogniw - arsen, selen i tellur, czyli pierwiastki toksyczne. Większość tych substancje ulatnia się do atmosfery, zanieczyszczając ją.
Wszystkie domy ogrzewane są przez słońce, ale tylko niektóre są skonstruowane tak, aby uzyskać jak najwięcej energii cieplnej. W takich domach buduje się specjalne okna od strony bardziej nasłonecznionej, a na dachach umieszcza się panele, przez która przepływa zimna woda, która pod wpływem promieni słonecznych nagrzewa się.
Baterie słoneczne, czyli urządzenia elektroniczne też produkują energię elektryczną. Wykorzystują one zjawisko fotowoltaiczne do przemiany światła na prąd elektryczny. Każde małe ogniwo wytwarza mały prąd, ale duża liczba ogniw wzajemnie połączonych jest w stanie wytworzyć prąd o użytecznej mocy
Główną zaletą instalacji fotowoltaicznych jest ich elastyczność za względu na dostarczaną moc, gdyż mają one modułowy charakter. Powierzchnia kolektorów może zmieniać się w granicach od mniej niż 1 -2m do wielu kilometrów kwadratowych. Systemy fotowoltaiczne mogą być dokładnie dostosowane do zapotrzebowania na moc, dlatego można uniknąć znacznej części nakładów związanych z przesyłaniem energii i odpowiadających mu strat. Instalacje takie mogą pracować zależnie od potrzeb na użytek: domu jednorodzinnego, budynku publicznego, zakładu przemysłowego lub centralnego zakładu energetycznego. Podstawowe cechy instalacji fotowoltaicznych:
1) żadne paliwo nie jest potrzebne, a zatem wszelkie problemy związane z transportem i magazynowaniem
2)nie wymagają one intensywnego chłodzenia, zatem mogą być lokalizowane z dala od rzek
na słonecznych suchych obszarach;
3)ogniwa przekształcają także rozproszoną część promieniowania słonecznego padającego na Ziemię, dlatego stanowią atrakcyjną metodę produkcji energii elektrycznej w krajach o przeważającej pochmurnej pogodzie;
4)w przeciwieństwie do innych źródeł ich wydajność nie zmniejsza się wraz z upływem czasu.
Ich żywotność wynosi 20-30 lat. Na skutek braku części ruchomych nie ulegają zużyciu,
nie wymagają części zamiennych ani konserwacji;
W Europie powstał rynek producentów kolektorów słonecznych, na którym dominują: Grecja, Niemcy i Wielka Brytania, gdzie został zarejestrowany pierwszy patent na produkcję tych urządzeń.
ENERGIA WIATROWA
Wiatr jako niewyczerpywalne źródło czystej ekologicznie energii znajduje coraz szersze zastosowanie i cieszy się coraz większym poparciem społecznym
Początki wykorzystania energii wiatru sięgają starożytnego Babilonu (osuszanie bagien), Egiptu (mielenie zboża), Chin i Mandżurii (pompowanie wody na pola ryżowe). W Europie technika ta pojawiła się w XII stuleciu, lecz nowoczesne technologie zaczęły być stosowane dopiero w wieku XX.
Siłownie wiatrowe mogą powstawać na obszarach o prędkości wiatru powyżej 4,5 m/s. Mogą one współpracować z siecią energetyki zawodowej lub być układami autonomicznymi. Powstają również tzw. farmy wiatrowe - zespoły elektrowni o szeregu urządzeń wspólnych dla całego układu. Najwięcej energii z wiatru produkuje się obecnie w Stanach Zjednoczonych, a w Europie w Danii, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Holandii. W Niemczech znajduje się elektrownia o mocy największej w świecie - 3 MW. Aeolus II pracuje w farmie wiatrowej Wilhelmshaven i produkuje rocznie 7 mln kWh energii, zaopatrując ok. 2000 gospodarstw domowych Łącznie na całym świecie pracuje już ponad 20 tys. elektrowni wiatrowych.
Mimo seryjnej produkcji koszt budowy nowoczesnej elektrowni wiatrowej jest duży. Należy jednak podkreślić, że znikomy jest koszt jej eksploatacji. Korzyści ekologiczne i ekonomiczne zależą od właściwej lokalizacji. Wymaga to szczegółowej i kompleksowej analizy zarówno aspektów technicznych, jak i ekologicznych i finansowych. Energetyka wiatrowa spełnia wszystkie warunki konieczne do zakwalifikowania jej do ekologicznie czystych metod wytwarzania energii. Do jej głównych zalet należą:
1. Brak zanieczyszczeń środowiska - wytwarzanie energii z wiatru nie powoduje emisji żadnych szkodliwych związków do atmosfery ani powstawania odpadów.
2. Wykorzystanie odnawialnego, niewyczerpywalnego źródła energii, oszczędność paliw, procesu ich wydobywania i transportu.
3. Teren w bezpośrednim sąsiedztwie może być w pełni wykorzystywany do celów rolniczych.
4. Stały koszt jednostkowy uzyskiwanej energii oraz wzrastająca konkurencyjność ekonomiczna w stosunku do konwencjonalnych źródeł energii.
5. Minimalne straty przesyłu - siłownie wiatrowe mogą być budowane bezpośrednio u użytkownika lub w miejscach odległych, wymagających w przypadku energetyki konwencjonalnej specjalnych przyłączeń do sieci.
6. Prosta obsługa, krótki czas montażu, niskie koszty obsługi i eksploatacji.
Przeciwnicy energetyki wiatrowej wymieniają również jej wady . Większość potencjalnych przeszkód w wykorzystaniu tego rodzaju energii jest przesadnie eksponowana jako wady, uniemożliwiające jej rozwój. W porównaniu ze szkodami, wyrządzanymi przez tradycyjne wytwarzanie energii, są one nieznaczne:
1. Wysokie koszty inwestycji - wykazują one wciąż tendencje malejące dzięki coraz to nowym osiągnięciom technologicznym. Również cena energii z wiatru jest coraz niższa.
2. Zmienność mocy w czasie - wytwarzana moc zależna jest, niestety, od siły wiatru, na którą człowiek nie ma wpływu.
3. Hałas - badania hałasu wykonane przy użyciu najnowocześniejszego sprzętu diagnostycznego nie potwierdzają dokuczliwości siłowni wiatrowych. Już w odległości 30-40m od pracującej elektrowni hałas osiąga wartość tła, tj. poziomu, w jakim żyje środowisko naturalne.
4. Zagrożenie dla ptaków - według najnowszych badań możliwość kolizji nie jest większa niż w przypadku linii wysokiego napięcia energetyki tradycyjnej.
5. Możliwość zakłócenia odbioru tv - nieznaczna.
6. Zmiany krajobrazu
ENERGIA WODNA
Energetyka wodna ( hydroenergetyka ) zajmuje się pozyskiwaniem energii wód i jej przetwarzaniem na energię mechaniczną i elektryczną przy użyciu silników wodnych ( turbin wodnych ) i hydrogeneratorów w siłowniach wodnych ( np. . w młynach ) oraz elektrowniach wodnych , a także innych urządzeń ( w elektrowniach maretermicznych i maremotorycznych) . Energetyka wodna opiera się przede wszystkim na wykorzystaniu energii wód śródlądowych ( rzadziej mórz – w elektrowniach pływowych ) o dużym natężeniu przepływu i dużym spadzie – mierzonym różnicą poziomów wody górnej i dolnej z uwzględnieniem strat przepływu . Wykorzystanie w elektrowniach energii wód śródlądowych oraz pływów wód morskich polega na zredukowaniu w granicach pewnego obszaru ( odcinek strumienia , rzeki , część zatoki ) naturalnych strat energii wody i uzyskaniu jej spiętrzenia względem poziomu odpływu . Poza energetycznym, elektrownie wodne zbiornikowe mogą spełniać jednocześnie inne zadania, jak zabezpieczenie przeciwpowodziowe, regulacja przepływu ze względu na żeglugę. Duże znaczenie mają elektrownie wodne szczytowo-pompowe, pozwalające na użycie wody jako magazynu energii. Rozwój hydroenergetyki jest uzależniony od zasobów energii wód, tak zwanych zasobów hydroenergetycznych. Dla Polski dominujące znaczenie dla hydroenergetyki maja dolna Wisła oraz Dunajec. Ostatnio coraz większą uwagę poświęca się energetycznemu wykorzystaniu niewielkich cieków wodnych przez budowę tak zwanych małych elektrowni wodnych; w pierwszej kolejności dotyczy to tych cieków, na których istnieją już urządzenia piętrzące wykorzystywane do innych celów. Za rozwojem hydroenergetyki przemawia fakt , że koszt energii elektrycznej produkowanej w elektrowni wodnej jest niższy niż energii elektrycznej produkowanej w elektrowni cieplnej .
ENERGIA FAL MORSKICH
Istnieją dwa rozwiązania wykorzystania energii fal morskich napędzających albo turbinę wodną albo powietrzną. W pierwszym rozwiązaniu woda morska pchana kolejnymi falami wpływa zwężającą się sztolnią do położonego na górze zbiornika. Gdy w zbiorniku tym jest wystarczająca ilość wody, wówczas przelewa się ona przez upust i napędza turbinę rurową Kaplana, sprzężona z generatorem. Po przepłynięciu przez turbinę woda wraca do morza. Wykorzystana jest więc przemiana energii kinetycznej fal morskich w energię potencjalną spadu. Instalacja taka pracuje od 1986r. na norweskiej wyspie Toftestallen koło Bergen dając moc 350kW. Takie rozwiązanie jest znane pod skrótem OWC. W drugim rozwiązaniu zbiornik jest zbudowany na platformach na brzegu morza. Fale wlewają się na podstawę platformy i wypychają powietrze do górnej części zbiornika. Sprężone przez fale powietrze wprawia w ruch turbinę Wellsa, która napędza generator. Rozwiązanie takie jest znane pod skrótem MOSC.
ENERGIA CIEPLNA OCEANU
Przemiana energii cieplej oceanu to wykorzystanie różnicy temperatury wody na powierzchni i w głębi morza lub oceanu. Jest to możliwe na obszarach równikowych; woda morska ma tam na powierzchni temperaturę ok. 30 C, a na głębokości 300-500m temperaturę ok. 7 C. Wykorzystanie tej różnicy polega na zastosowaniu czynnika roboczego, który paruje w temperaturze wody powierzchniowej i jest skraplany za pomocą wody czerpanej z głębokości 300-500m. Czynnikiem takim jest amoniak, freon lub propan. Cała instalacja wraz z generatorem znajduje się na platformie pływającej
ENERGIA GEOTERMICZNA
Energia geotermiczna to energia wydobytych na powierzchnię ziemi wód geotermalnych. Energię tę zliczamy do kategorii energii odnawialnej, bo jej źródło - gorące wnętrze kuli ziemskiej - jest praktycznie niewyczerpalne. W celu wydobycia wód geotermalnych na powierzchnię wykonuje się odwierty do głębokości zalegania tych wód.
W pewnej odległości od otworu czerpalnego wykonuje się drugi otwór, którym wodę geotermalną po odebraniu od niej ciepła, wtłacza się z powrotem do złoża. Wody geotermiczne są z reguły mocno zasobne, jest to powodem szczególnie trudnych warunków pracy wymienników ciepła i innych elementów armatury instalacji geotermicznych. Energie geotermiczną wykorzystuje się w układach centralnego ogrzewania jako podstawowe źródło energii cieplnej. Drugim zastosowaniem energii geotermicznej jest produkcja energii elektrycznej. Jest to opłacalne jedynie w przypadkach źródeł szczególnie gorących. Zagrożenie jakie niesie za sobą produkcja energii geotermicznej to zanieczyszczenia wód głębinowych, uwalnianie się rodanu, siarkowodoru i innych gazów.
Gorące źródła tzw. gejzery są charakterystycznym elementem krajobrazu Islandii, która wykorzystuje je jako źródło ogrzewania i ciepłej wody. Nie wpływa to ujemnie na środowisko naturalne.
ENERGIA JĄDROWA
Wyzwolenie energii jądrowej polega na rozszczepieniu jądra ciężkiego atomu, złożonego z protonów i neutronów, na dwa jądra pierwiastków lżejszych, wydzielając w skutek ubytku masy energię cieplną i wyzwalając od 0 do 8 neutronów. Wyemitowane neutrony mogą trafić w inne jądra, które ulegają rozszczepieniu. W rezultacie powstaje coraz więcej swobodnych neutronów i coraz więcej jąder ciężkich atomów rozszczepia się, co zwiększa porcję energii.
Oprócz zjawiska rozszczepiania jąder ciężkich atomów energię możemy otrzymać także innym sposobem. Poprzez tzw. "syntezę jądrową", polegająca na łączeniu dwóch jąder lekkich atomów w jedno jądro atomu ciężkiego. Energia wydziela się w skutek różnicy mas pomiędzy substratami a produktami reakcji.
Energetyka jądrowa była do niedawna najszybciej rozwijającą się dziedziną produkcji energii. Wynikało to głównie z ogromniej wydajności pierwiastków promieniotwórczych, a więc niskich kosztów wytwarzania energii. Przykładem tego będzie następujące porównanie : z 1 grama uranu 235 uzyskuje się tyle samo energii elektrycznej, ile w tradycyjnej elektrowni cieplnej z 2,5 tony paliwa umownego.
Obecnie ok. 19% światowej produkcji energii elektrycznej przypada na elektrownie atomowe. Udział energii utrzymuje się na niezmiennym poziomie od początku lat 80-tych. Główne przyczyny to:
1)wysokie koszty budowy elektrowni,
2)problem składowania odpadów radioaktywnych,
3)negatywne nastawienie opinii publicznej - zwłaszcza po pamiętnej katastrofie w Czarnobylu na Ukrainie w 1986 r.
4)wydzielanie produktów promieniotwórczych do atmosfery
5)wydzielanie ciepła odpadowego do wody chłodzącej
6)podczas produkcji paliwa jądrowego powstają również odpady radioaktywne.
Obecnie 18% energii na świecie pochodzi za źródeł odnawialnych. To efekt działań ekologów, w wielu też miejscach ludzie nie mają dostępu do innych możliwości. W Unii Europejskiej energia odnawialna stanowi średnio 6% (od 1% do około 25%). W Polsce produkujemy około 2,5% energii ze źródeł odnawialnych. Te 2,5% to o wiele za mało aby sprostać wymaganiom UE, która w dokumencie zwanym „Białą księgą”, zobowiązała państwa członkowskie do osiągnięcia 15 – procentowego udziału energii odnawialnej już w 2010 roku. Aspiranci nie spieszą się jednak aż tak. „Strategia rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce”, przyjęta przez rząd we wrześniu 2000 roku, przewiduje, że w 2010 roku będziemy produkować co najmniej 7,5% energii z takich właśnie źródeł, a w 2020 – 14%. Niektórzy są zdania, że jeśli nie zmienimy źródeł energii, Ziemię czeka katastrofa ekologiczna.
BIBLIOGRAFIA:
- Energetyka a ochrona środowiska” J.Kucowski, D.Laudyn. M.Przekwas, W-wa 1994
-Energia. Jak oszczędzać energię. Poradnik użytkownika” 6/19 lipiec 1996
-Wiedza i życie” 11/1998 – “Energetyczne dylematy” – Łukasz A.Turski
-Wiedza i życie” 12/1997 – “Energia i my” – Łukasz A.Turski
-Wiedza i życie” 11/1996 – “Czy Polska potrzebuje energetyki jądrowej” – Andrzej Z. Hrynkiewicz
- Świat nauki” 11/1998 – “Termiczne ogniwa fotowoltaiczne” – T.Coutts, M.Fitzgerald
- Inteligentny dom” 1/1998-11-22
- Energetyka jądrowa, człowiek i środowisko” – Centrum Informatyki Jądrowej W- wa1998
- Energetyka jądrowa a środowisko” H.J. Czosnowscy W-wa 1975
- Jak to jest” Przegląd Reader`s Digest W – wa 1996
- Świat wiedzy „Energetyka”