Czy polski model samorządu terytorialnego odzwierciedla europejskie standardy
Moim zdaniem polski model samorządu terytorialnego odzwierciedla europejskie standardy. W Polsce jest wiele praw regulujących działanie Samorządu, są to:
• Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997,
• ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego z 2003 roku,
• ustawa o samorządzie gminnym z 8 marca 1990,
• ustawa o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza lub prezydenta.
• ordynację wyborczą do rad gmin,
• ustawę o pracownikach samorządowych
• ustawę o terenowych organach rządowej administracji ogólnej.
• Pyzatym w 1993 roku Polska podpisała Europejską Kartę Samorządu Lokalnego.
• Polska jest także sygnatariuszem Europejskiej Karty Regionów Przygranicznych i Transgranicznych oraz Europejskiej Konwencji Ramowej o Współpracy Transgranicznej.
Ostatnie dwie umowy są przykładami wielkiego sukcesu samorządu terytorialnego, ponieważ pozwalają one obywatelom zawierać umowy z regionami sąsiednimi, nawet z innych państw. Dobrym przykładem jest współpraca gmin polskich i niemieckich znajdujących się na granicy.
W Polsce udało się uregulować mnóstwo spraw, aby samorząd terytorialny działał jak najlepiej. Dochodziło do współpracy ponadlokalnej, która miała wymiar międzynarodowy (jak w przykładzie powyżej). Następnie procesy integracji zostały zapoczątkowane przez podpisanie przez Polskę w grudniu 1991r. Układu Europejskiego. Z kolei wejście Polski do Unii Europejskiej dla samorządu terytorialnego zwróciło uwagę na te sfery, które są regulowane normami prawa wspólnotowego. Z przykład mogą posłużyć: e-administracja lub wymagania ekologiczne.
Chociaż Polska jest w UE, to nie znaczy, że standardy, jakimi kieruje się samorząd są identyczne jak w krajach Europy Zachodniej. Polski samorząd ma również pewne niedociągnięcia z realizacją niektórych zadań z zakresu infrastruktury społecznej, ładu przestrzennego czy ekologicznego. Polskie gminy w tych kwestiach odbiegają od standardów europejskich. Jednak zdaję sobie sprawę, że wiele z tych niedociągnięć wynika z faktu, iż Polska nadal jest w gorszej kondycji finansowej niż nasi sąsiedzi z zachodu.
Polski system ustawodawczy ulega ciągłemu rozwojowi. Również orzecznictwo sądowe odgrywa ważną rolę w interpretacji postanowień prawa samorządu terytorialnego, wydając rozstrzygnięcia także o zgodności przepisów z Europejską Kartą Samorządu Lokalnego. Przykład to wyrok TK K38/97 z 31 marca 1998.
Ponadto, jednym z większych problemów, z którymi styka się polski samorząd terytorialny jest niski poziom zainteresowania nim przez obywateli. Obywatele mało angażują się w lokalne inicjatywy. Co więcej, istnieje słaba frekwencja wyborcza w wyborach do władz samorządu, a obywatele będący członkami stowarzyszeń praktycznie nie istnieją. Patrzę na to z perspektywy mojej rodzinnej gminy Błonie, w której w ostatnich wyborach samorządowych, frekwencja była naprawdę bardzo niska. Na szczęście powoli zaczynają się tworzyć Stowarzyszenia czy kluby dyskusyjne. Np. Uniwersytet Trzeciego Wieku.