Ołtarz Pergamoński

Ołtarz wystawiony w Pergamonie w świątyni poświęconej Zeusowi i Atenie. Jedno z największych osiągnięć greckiej sztuki hellenistycznej przede wszystkim ze względu na zdobiący go fryz, który wykonany był w bardzo wypukłym reliefie, co dało efekty niemal rzeźby wolno stojącej. Przedstawiał walkę bogów z Gigantami. Silnie poruszone postacie bogów i Gigantów dały możliwość malarskiego ujęcia szat, wygięcia ciał i wydobycia pracy naprężonych mięśni. Wymiary figur tego fryzu dochodziły do 2,30 m. Kompozycja nie jest jednolita, a w układzie różnych scen można stwierdzić duże różnice, co jest argumentem na rzecz braku całościowego projektu. Wydaje się, że autorem najważniejszych scen był twórca płyt ukazujących Walkę Zeusa i Ateny z Gigantami. Dwie główne postacie (Zeus i Atena) są od siebie silnie odchylone, przypominając kompozycyjnie literę "V". Podobny układ spotykamy w Partenonie, w scenie sporu Ateny z Posejdonem (zachodni przyczółek). Inna część reliefu to tzw. fryz Telefosa. Był bardzo płytki, a nowością była próba oddania trójwymiarowości przestrzeni przez iluzjonistyczne przedstawienie pejzażu i głębi perspektywicznej oraz ustawienie postaci w kilku poziomach, a także zmniejszenie figur stojących dalej. Jego wkład w rozwój sztuki greckiej to wprowadzenie pejzażu. Wiadomo, że przy pracy nad tym ołtarzem uczestniczył m.in. Skopas.