Międzynarodowe stosunki gospodarcze - opracowano na podstawie książki Dr J.Biernata: „Międzynarodowe Stosunki gospodarcze
1) Co to są ceny względne?
Są dwa podmioty gospodarcze: kraj i zagranica. Każdy z nich produkuje dwa produkty: odzież i żywność. Każdy z nich może wytwarzać dowolne kombinacje tych produktów. Jeżeli mniej żywności to więcej odzieży i na odwrót. Ceny względne informują nas ile jednostek żywności trzeba dać za jednostkę odzieży. Dzięki temu konsument może wybrać każdą kombinację tych dwóch produktów.
2) Co to jest linia ograniczenia budżetowego i terms of trade?
Ograniczenie budżetowe określa, że suma wartości wyprodukowanej odzieży i żywności musi być równa sumie skonsumowanej żywności i odzieży.
Równanie ograniczenia budżetowego ma postać :
Produkcja żywności – konsumpcja żywności = cena odzieży/cena żywności (konsumpcja odzieży- produkcja odzieży)
Stosunek cen odzieży do żywności nazywamy warunkami wymiany (terms of trade).
TERMS of TRADE (warunki wymiany). Oznacza on relację zmian cen dóbr eksportowanych do zmian cen dóbr import. przez poszczególne kraje. Terms of Trade może być cenowy lub nominalny. Wsk. ten pokazuje zmiany siły nabywczej eksportu w stosunku do importu poszczególnych krajów.
Zmiany w czasie tego wsk. wskazują jak zmieniają się korzyści krajów prowadzących wymianę. Poprawa ToT następuje gdy ceny dóbr eksportowanych w okresie 1 roku rosną szybciej niż ceny dóbr importowanych. Za eksport będzie można kupić więcej dóbr importowanych, rośnie siła nabywcza eksportu a więc zapłacimy mniej za import. Jeżeli sytuacja jest odwrotna- relacja jest odwrotna- za eksport można kupić mniej. Na kształtowanie się wsk. Terms of Trade decydujący wpływ maja ceny na rynkach światowych
3) Omów podstawowe cechy krzywych obojętności.
a) Krzywa obojętności pokazuje różne kombinacje możliwości konsumpcyjnych
(odzież/żywność), przy stałym wyposażeniu w sumę produktów.
b) Ruch po krzywej obojętności oznacza zmniejszenie/zwiększenie konsumpcji żywności i
zwiększenie/zmniejszenie konsumpcji odzieży, przy stałym wyposażeniu w sumę produktów.
c) Krzywa obojętności położona dalej od układu współrzędnych reprezentuje wyższy poziom sumy
produktów, a więc również wyższy poziom konsumpcji i dochodu.
d) Każda krzywa obojętności w miarę przesuwania się w górę od początku układu współrzędnych ulega
spłaszczeniu. Im więcej odzieży konsumuje jednostka, tym cenniejsza staje się końcowa jednostka
żywności w porównaniu z jednostką odzieży. A więc trzeba dostarczyć znacznie więcej jednostek
odzieży, aby zrekompensować zmniejszenie konsumpcji o każdą jednostkę żywności.
3) Na czym polega równowaga w warunkach wolnego handlu?
Prowadzenie wymiany przy wspólnym stosunku cen pozwala na osiąganie korzyści przez obydwu partnerów. Np. są dwa kraje. Kraj A jest eksporterem ropy naftowej, zaś kraj B jest producentem żywności i importerem ropy naftowej. Korzyści z handlu odnoszą obie strony Kraj A może ulokować za granicą nadwyżki ropy naftowej i uzyskać określone dochody. Natomiast kraj B może zakupić ten surowiec po niższych cenach w porównaniu z kosztami pozyskania ropy z własnych złóż. Dzięki temu ceny ropy naftowej i żywności po podjęciu wymiany ustalają się pomiędzy wysokimi cenami ropy
i żywności w kraju B i niskimi cenami tych produktów w kraju A.
4) Jak przewaga komparatywna wpływa na kierunki wymiany towarowej?
Przewaga komparatywna, czyli wysokie wyposażenie w unikalne zasoby lub środki trwałe i technologie, ma duże znaczenie dla rozwoju wymiany międzynarodowej. Np. Arabia Saudyjska posiada duże zasoby ropy naftowej, a USA ma duże możliwości produkcji i eksportu żywności. Korzyści
z handlu polegają na możliwości eksportu ropy naftowej i zwiększeniu produkcji tego surowca, co powoduje wzrost dochodu u eksportera. Ceny żywności na skutek popytu zagranicy (Arabii) zwiększają się, zaś ceny ropy w USA zmniejszają się na skutek możliwości importu ropy.
Oba kraje odnoszą korzyści polegające na :
· Możliwości zwiększenia produkcji dla eksportu , co pozwala na zwiększenie dochodu u każdego z nich, a w rezultacie konsumpcji przy korzystniejszych cenach dla każdego kraju,
· Lepszym dostosowaniu struktury konsumpcji do popytu konsumentów w każdym kraju uczestniczącym w wymianie.
Na kierunek wymiany towarowej mogą mieć również wpływ gusta konsumentów.
5) Omów podstawowe cechy modelu ricardiańskiego.
a) W ricardiańskim modelu handlu o kierunkach wymiany decyduje poziom stosowanej techniki. Miernikiem poziomu stosowanej techniki produkcji jest wydajność pracy. Im mniejsze zużycie pracy (mierzonej w godz. na jednostkę produktu), tym wyższy jest poziom techniki.
b) Możliwości podażowe w modelu ricardiańskim zależą od stosunku (relacji) jednostkowych nakładów pracy niezbędnych do wyprodukowania jednostki produktu.
c) O kierunku produkcji decydują tu różnice w kosztach zależne od jednostkowych pracochłonności.
6) Co to jest model z niemobilnymi czynnikami produkcji?
Czynniki produkcji w tym modelu są ściśle związane z daną dziedziną wytwórczości. Jest on bliższy rzeczywistości. Do produkcji żywności. W praktyce np. czynniki produkcji z fabryki samochodów są praktycznie nieprzenoszalne. Powoduje to prostokątny kształt krzywej transformacji (możliwości produkcyjnych).
7) Jak kształtują się relatywne ceny i struktura wymiany w modelu z niemobilnymi czynnikami produkcji?
Np. są dwa podmioty gospodarcze: kraj i zagranica. Kraj posiada większy sektor odzieżowy i duże zatrudnienie w tym sektorze. Zagranica zaś dysponuje większym sektorem żywnościowym.
Przed podjęciem wymiany:
· w kraju relatywne ceny odzieży/żywności są niskie (bo jest duża podaż pracy w sektorze odzieżowym).
· Za granicą jest odwrotnie. Ceny są wysokie(duża podaż pracy w sektorze żywnościowym).
Po podjęciu wymiany: relatywne ceny tych produktów wzrosną w kraju, zaś za granicą obniżą się. Kraj będzie eksportował odzież a zagranica żywność.
PODSUMOWANIE:
· Po rozpoczęciu wymiany w kraju wzrosną relatywnie ceny odzieży, co nie spowoduje wzrostu zamożności producentów odzieży w przeliczeniu na odzież. Natomiast wzrost cen odzieży w kraju spowoduje spadek płacy realnej producentów żywności w przeliczeniu na odzież.
· Spadek relatywnych cen żywności w kraju po rozpoczęciu wymiany nie wpłynie na wynagrodzenie producentów żywności w kraju w przeliczeniu na żywność. Spowoduje zaś spadek wynagrodzenia producentów żywności w przeliczeniu na odzież, której relatywne ceny po podjęciu wymiany w kraju wzrosły.
· Po rozpoczęciu wymiany kraj i zagranica zyskują. Poprawia się terms of trade każdego z nich- w kraju wzrastają relatywne ceny odzieży, którą kraj eksportuje, a za granicą wzrastają relatywne ceny żywności, którą zagranica eksportuje.
· Przegranymi są tu producenci żywności w kraju, którzy konkurują z importowaną żywnością z zagranicy, której relatywne ceny w kraju spadły. Przegranymi są również producenci odzieży za granicą.
8) Scharakteryzuj wzajemne zależności cen czynników produkcji i cen produktów w modelu Hekcchera-Ochlina.
· Teoria Hekcchera-Ochlina objaśnia różnice między podmiotami gospodarczymi, uczestniczącymi w wymianie. Różnice te dotyczą wyposażenia w czynniki produkcji: pracę i kapitał.
· Wg tej teorii kierunki handlu zależą od względnych różnic w wyposażeniu w czynniki produkcji. Kraje zasobne w czynnik pracy będą eksportować dobra pracochłonne.
· Udział w wolnym handlu przynosi korzyści temu czynnikowi produkcji, który jest w nadmiarze. Jednocześnie wymiana handlowa pogarsza sytuację czynnika, który występuje mniej obficie.
· Dochody uzyskiwane przez poszczególne czynniki produkcji zależą od relatywnych cen produktów. Wzrost cen produktów pracochłonnych podniesie stawkę płacy w większym stopniu niż obniży procent od kapitału.
9) Co to jest polityka handlowa i jakie są jej narzędzia?
Polityka handlowa jest częścią polityki ekonomicznej poszczególnych państw i rządów, której nadrzędnym celem jest zapewnienie dobrobytu obywatelom. Podstawowym narzędziem polityki handlowej jest CŁO.
Nałożenie cła powoduje na rynku wewnętrznym trzy skutki:
Cena towaru importowanego w kraju jest wyższa niż zagranicą,
Środki produkcji w kraju są przenoszone do sektora chronionego cłem,
Spada popyt na towar importowany obłożony cłem.
W wyniku nałożenia cła konsumenci tracą, zyskują natomiast producenci, gdyż mogą uzyskiwać wyższe ceny ze sprzedaży i będą chcieli zwiększyć produkcję. Z nałożenia cła skorzysta również rząd-zwiększy to wpływy do budżetu państwa.
Poza cłem mogą też być stosowane
limity importowe (kwoty importowe). Ich zastosowanie polega na tym, że rząd wydaje licencję określonym pośrednikom handlowym, decydując jednocześnie o rozmiarach importu. Zastosowanie kwoty importowej, zwiększy cenę importowanego towaru, podobnie jak cło, ale korzyści
z zastosowania limitu odniosą jedynie podmioty, którym przyznano licencję.
dobrowolne ograniczenie eksportu - stanowi umowę (porozumienie) o ograniczeniu eksportu przez kraj eksportujący. Jest to mniej korzystne dla importera niż cło.
ograniczenie importu (określenie jaka część dochodu narodowego ma być wytwarzana w kraju).
Wymagania dotyczące lokalnego udziału w produkcji – zmusza się firmy do kupowania części zaopatrzenia ( np. materiały, podzespoły) w kraju a nie z importu.
11) Jak wpływa cło na popyt i podaż w wymianie międzynarodowej?
Po zastosowaniu cła popyt na importowane dobro zmaleje. Wzrośnie natomiast produkcja krajowa (podaż) oraz ceny towarów krajowych. Wzrośnie również dochód producentów krajowych.
12) Omów koszty i korzyści z zastosowania cła.
a) nałożenie cła na dobro importowane w małym kraju, który nie jest w stanie obniżyć ceny światowej, spowoduje obniżenie importu oraz eksportu. W skutek tego zmniejszy się również udział takiego kraju w wymianie międzynarodowej. Obniży też się dochód realny kraju i konsumpcja.
b) nałożenie cła zmniejszy import, ale i eksport. Rezygnacja z nałożenia cła może przyczynić się do rozwoju sektora eksportowego.
c) Nałożenie cła spowoduje przegrupowanie zasobów (kapitału pracy) do produkcji dobra importowanego. Z reguły powoduje to straty. Konkurowanie z importem (niższe ceny światowe) wiąże się ze stratami całej gospodarki (mały kraj nie jest w stanie obniżyć ceny światowej dobra importowanego, co przekreśla możliwość poprawy warunków wymiany).
d) Korzyści jakie osiągnie kraj to: zmniejszenie popytu na importowany towar, wzrost produkcji krajowej, wzrost dochodów ze sprzedaży krajowych dóbr, przychody do budżetu państwa z cła.
13) Omów skutki stosowania subsydiów eksportowych dla kraju, który je wprowadza i dla importera.
Subsydia eksportowe zastosowane w dużym kraju, który jest w stanie obniżyć cenę światową dobra eksportowanego, pogarsza terms of trade (warunki wymiany) tego kraju. W rezultacie zmniejsza się również i dochód kraju przyznającego subsydium eksportowe. Korzyścią jest zwiększenie dochodów określonej grupy producentów.
14) Jak cło wpływa na produkcję, import i dochód? (patrz też pyt.12)
W małym kraju, który nie ma możliwości wpływania na warunki wymiany, nałożenie cła spowoduje spadek importu i eksportu, co w rezultacie prowadzi do spadku dochodu realnego. Kraj duży może przy nie zwiększaniu nadmiernie stawki celnej na importowane dobro, poprawić swoje terms of trade. Polega to na obniżeniu ceny światowej dobra importowanego, co poprawia cenę dobra eksportowanego.
15) Omów strukturę bilansu płatniczego i sposób księgowania transakcji w bilansie
płatniczym. (tabela 11.1. str. 73 – struktura bilansu)
Bilans płatniczy państwa jest rocznym zestawieniem wszystkich transakcji gospodarczych i finansowych w wyrażeniu wartościowym, które zostały zawarte pomiędzy mieszkańcami danego kraju a resztą świata. Bilans płatniczy składa się z trzech części: Rachunku obrotów bieżących (jest to zestawienie wartościowe transakcji, przedstawiające obrót towarami i usługami), Rachunku obrotów kapitałowych (rejestruje się tu transakcje aktywami - np. ziemią, środkami trwałymi, papierami wartościowymi), oraz z Transakcji rezerwami oficjalnymi (obejmują one obrót aktywami, dokonywany przez Bank Centralny)
Do rachunku obrotów bieżących zalicza się też obrót z zagranicą usługami (np. usługi transportowe, opłaty za ubezpieczenie towarów, usługi turystyczne), dochody z polskich inwestycji za granicą
i dochody z inwestycji zagranicznych ulokowane w kraju. Zalicza się tu również transfery jednostronne (przekazy prywatne osób pracujących za granicą, pomoc zagraniczna- transfer oficjalny)
Rachunek obrotów kapitałowych składa się z dwóch części:
a) Zagraniczne inwestycje bezpośrednie (transakcje wskutek których przedsiębiorstwo jednego kraju
uzyskuje kontrolę nad przedsiębiorstwem w innym kraju- np. poprzez zakup większości udziałów),
b) Inwestycje portfelowe (zaliczamy tu zakup aktywów finansowych o okresie wykupu dłuższym niż rok,
a szczególnie zakup/sprzedaż akcji i obligacji). Krótkoterminowe inwestycje portfelowe obejmują obroty papierami wartościowymi o czasie wykupu krótszym niż rok (np. certyfikaty depozytowe i bony skarbowe).
Transakcje dzieli się na debetowe i kredytowe. Jeżeli coś opuszcza kraj, wówczas jest to transakcja kredytowa, księgowana ze znakiem „+”. Jeżeli coś opuszcza kraj jest to transakcja debetowa, księgowana ze znakiem „-”.
16) Jakie transakcje składają się na rachunek obrotów bieżących? (patrz pyt. 15)
17) Co to są transakcje rezerwami oficjalnymi?
Do transferów oficjalnych zalicza się pomoc zagraniczną - np. umorzenie części należności odsetkowych od zadłużenia zagranicznego Polski (przykład jednostronnego transferu krajów wierzycielskich na rzecz Polski).
18) Co to jest rynek walutowy i co jest przedmiotem obrotu na tym rynku?
Na rynku walutowym walutę krajową wymienia się na zagraniczną lub odwrotnie. Relację po jakiej wymieniamy waluty nazywamy kursem walutowym. Kurs walutowy to cena waluty zagranicznej wyrażona w walucie krajowej.
19) Co to jest kurs walutowy i jakie są systemy kursów walutowych? (patrz pyt. 18)
Deprecjacja waluty krajowej w stosunku do zagranicznej oznacza wzrost ceny waluty zagranicznej, wyrażonej w jednostkach waluty krajowej. Deprecjacja waluty krajowej oznacza, że towary zagraniczne dla posiadacza waluty krajowej drożeją , zaś dla tych, którzy dysponują walutą zagraniczną oznacza to spadek cen towarów zagranicznych.
Aprecjacja waluty krajowej powoduje, że towary zagraniczne tanieją dla posiadacza waluty krajowej, zaś dla importera towary polskie będą wówczas drożały.
Istnieją dwa typy kursu walutowego:
1. stały kurs walutowy - ustalany jest przez państwo. Gdy rząd zobowiązuje się do utrzymywania stałego kursu to konieczna jest interwencja rządu przy pomocy rezerw dewizowych gromadzonych przez Bank Centralny. Gdy rząd zdecyduje się obniżyć kurs stały to jest to dewaluacja (gdy jest tendencja do deprecjacji waluty).
Jeżeli jest tendencja do aprecjacji waluty to rząd może podwyższyć kurs stały czyli jest to rewaluacja.
2. płynny kurs walutowy - jest to sytuacja gdy kurs walutowy kształtuje się swobodnie w zależności od popytu i podaży walut oraz nie ma tu interwencji rządu.
Te dwa typy kursów rzadko występują w czystej postaci.
20) Jak zmiany kursu walutowego wpływają na ceny towarów zagranicznych? (patrz pyt.19)
21) Jakie czynniki decydują o popycie na aktywa będące przedmiotem obrotu na rynku
walutowym?
O popycie na dany rodzaj aktywów decyduje:
Zasób majątku jaki posiada dana grupa gospodarstw domowych i podmiotów gospodarczych,
Oczekiwana stopa zysku w przyszłym okresie z danego rodzaju aktywu, w porównaniu z innymi
aktywami,
Płynność danego rodzaju aktywu. O płynności decyduje czas w jakim te aktywa mogą zostać
zamienione na pieniądz., bez ponoszenia większych kosztów,
Ryzyko, jakie wiąże się z nabyciem danego rodzaju aktywu. Czym większe ryzyko (niepewność),
tym większe obciążenie stopy zysku z danych aktywów.
22) Kiedy występuje równowaga na rynku walutowym i co to jest parytet stóp
procentowych?
23) Omów wzajemne relacje dochodu narodowego i bilansu handlowego.
24) Co to jest mnożnik w gospodarce otwartej?
DY/DA = 1/s + m
Przyrost dochodu (DY) uzależniony jest od przyrostu wydatków (DA), oraz skłonności do oszczędzania (s)
i skłonności do importu (m). Mnożnik określa wielokrotność przyrostu dochodu w stosunku do zwiększonych wydatków o jednostkę.
25) Omów zależności między inwestycjami krajowymi, oszczędnościami prywatnymi
i rządowymi oraz bilansem handlowym.
Krajowe inwestycje zależą od całkowitych oszczędności krajowych, na które składają się oszczędności prywatne i oszczędności rządowe (stanowiące różnicę między podatkami a wydatkami rządowymi) oraz bilansu handlowego (część inwestycji krajowych finansowana jest poprzez pożyczanie za granicą). Inwestycje krajowe są finansowane z oszczędności prywatnych, rządowych i środków pożyczonych
z zagranicy (gdy import przewyższa eksport). Gdy oszczędności krajowe spadają, a wynik budżetu jest ujemny, poziom inwestycji może być utrzymany poprzez zwiększenie różnicy eksportu pomniejszonego
o import.
26) Omów determinanty popytu zagregowanego w gospodarce otwartej, ze szczególnym
uwzględnieniem rachunku obrotów bieżących.
Popyt zagregowany w gospodarce otwartej składa się z czterech składników.
Pierwszym i największym jest popyt konsumpcyjny – jest on zależny od wielkości dochodu, jaki mamy do dyspozycji (dochód gospodarstwa domowego pomniejszony o podatki). Czym większy dochód do dyspozycji, tym większa konsumpcja.
Składnikiem popytu zagregowanego są także wydatki na inwestycje. Zaliczamy tu zarówno wydatki na nowe inwestycje jak a także na odtworzenie i modernizację już istniejących zdolności produkcyjnych.
Na popyt zagregowany składają się również wydatki rządu. Rozwojowa polityka fiskalna polega na zwiększaniu konsumpcji poprzez obniżenie podatków.
Popyt zagregowany zależy także od wielkości wydatków, przeznaczonych na import towarów i usług z zagranicy. Popyt zależy od wielkości dochodu i od realnego kursu walutowego.
27) Jak zmiany w realnym kursie walutowym wpływają na rachunek obrotów bieżących?
28) Omów zależności pomiędzy realnym kursem walutowym a popytem zagregowanym.
Zmiany realnego kursu walutowego określają tendencje zmian popytu między krajem a zagranicą. Wzrost realnego kursu walutowego powoduje zwiększenie popytu zagranicy na towary krajowe, a spadek realnego kursu walutowego powoduje wzrost popytu kraju na towary zagraniczne.
a) Spadek realnego kursu walutowego (niezależnie od tego czy spadaj nominalny kurs walutowy czy
zwiększają się ceny krajowe), zwiększa popyt kraju na towary zagraniczne.
b) Wzrost realnego kursu walutowego (niezależnie czy spada wzrasta kurs walutowy, czy zwiększa się
poziom cen zagranicznych) zwiększa popyt zagranicy na towary kraju i zmniejsza popyt kraju na
towary zagraniczne.
29) Jak okresowe zmiany w polityce pieniężnej i fiskalnej oddziaływują na równowagę
gospodarki?
30) Jak trwałe zmiany w polityce pieniężnej i fiskalnej wpływają na równowagę gospodarki?
31) Co to jest polityka fiskalna i jak wpływa na równowagę gospodarczą? (nie wiem czy o to chodziło)
Równowaga gospodarcza zależy od dwóch polityk: fiskalnej i pieniężnej. Jeżeli rząd prowadzi ekspansywną politykę fiskalną w warunkach zbliżonych do pełnego zatrudnienia i sytuacja budżetu pogarsza się, wówczas Bank Centralny zmniejsza bazę monetarną. Powoduje to wzrost stopy procentowej banków handlowych.
W rezultacie gospodarstwa domowe mniej konsumują i więcej oszczędzają. Przedsiębiorstwa zaś mniej inwestują w nowe zdolności produkcyjne, co po jakimś czasie przywraca równowagę.
32) Omów czynniki wpływające na przemieszczanie się krzywych IS-LM.( patrz tabela str.117)
33) Omów przyczyny załamania się systemu walutowego z Bretton Woods i przejścia na
płynny kurs walutowy.
System walutowy z Bretton Woods opierał się na dwóch podstawowych założeniach:
Każda waluta krajowa miała określony kurs do dolara amerykańskiego,
Dolar amerykański był wymienialny na złoto (w stosunku 35$ za uncję złota).
Zgodnie z założeniami tego systemu walutowego rząd USA zobowiązał się wobec innych krajów do wymiany dolarów na złoto. W skutek wzrostu ilości pieniądza dolarowego i trudności utrzymania ustalonych kursów walutowych poszczególnych walut do dolara, prezydent Nixon w 1971 roku zawiesił możliwość wymiany dolarów na złoto. Wydarzenie to było początkiem przejścia na system płynnych kursów walutowych w 1973r. Również pierwszy kryzys naftowy z lat 1971-1973 przyczynił się do upadku systemu z Bretton Woods i ukształtowania się rynku eurodolarowego, zwanego eurorynkiem.
34) Co to są innowacje finansowe i jakie było ich znaczenie w umiędzynarodowieniu rynków
finansowych?
Innowacje finansowe to nowe narzędzia finansowe lub operacje finansowe, które nie były wcześniej stosowane. Były one jedną z przyczyn ograniczenia tradycyjnej funkcji banków, polegającej na krótkoterminowym pożyczaniu i długoterminowym kredytowaniu. Do innowacji finansowych zaliczamy m.in. fundusze lokacyjne rynku pieniężnego. Fundusze te emitują jednostki udziałowe podlegające wykupowi za określoną kwotę po wystawieniu czeku. Jeżeli inwestor kupi określoną ilość jednostek funduszu lokacyjnego, fundusz wykorzysta te środki na inwestycje w krótkoterminowe papiery wartościowe (weksle skarbowe, certyfikaty depozytowe, weksle handlowe).
Istotną innowacją była możliwość uzyskiwania informacji na temat sytuacji przedsiębiorstw podejmujących emisję papierów wartościowych. Wcześniej, wobec braku informacji mogących określić stopień ryzyka określonych papierów wartościowych, przedmiotem obrotu były papiery wartościowe znanych przedsiębiorstw, o określonej renomie, nie obarczonych wysokim stopniem ryzyka.
Istotnym elementem, który przyczynił się do umiędzynarodowienia rynków finansowych, był rozwój weksli handlowych (dłużny pap. wart. emitowany przez największe banki i przedsiębiorstwa).
Istotną innowacją finansową była również sekurytyzacja, czyli proces przetwarzania aktywów bankowych, które nie przetworzone nie mają płynności (np. długi hipoteczne na budownictwo mieszkaniowe)Banki na podstawie swoich wierzytelności emitowały papiery wartościowe udostępniane stronom trzecim.
Innowacją było również możliwość przekształcenia wierzytelności hipotecznych banków w zbywalne papiery wartościowe, co przyczyniło się do umiędzynarodowienia rynków finansowych oraz zwiększenia mobilności kapitału.
35) Co to są eurorynki i jakie było ich znaczenie w umiędzynarodowieniu rynków finansowych?
Podstawową motywacją tworzenia eurorynków, w tym rynku eurodolarowego dla banków, była chęć ograniczenia wysokości naliczonych odsetek od depozytów (czekowych i terminowych), a także obowiązku utrzymania rezerwy obowiązkowej. Rozwój eurorynków miał istotne znaczenia w umiędzynarodowieniu rynków finansowych i przyczynił się do zwiększenia mobilności kapitału. Wyrazem mobilności było zrównanie się stóp procentowych (w 1980 r) walut kluczowych w kraju pochodzenia waluty i na eurorynkach (np. dolar amerykański i marka niemiecka)
UZUPEŁNIENIA
2.Co to jest model z niemobilnymi czynnikami produkcji
-W modelu z niemobilnymi czynnikami produkcji czynniki produkcji są ściśle związane z daną dziedziną wytwórczości np. czynniki produkcji z fabryki samoch. są nieprzenoszalne do produkcji żywności.
-Krzywa transformacji (możliwości produkcyjnych) ma kształt prostokąta
-Relatywna krzywa podaży jest linią pionową równoległą do osi rzędnych
-po podjęciu wymiany są zarówno przegrani jak i wygrani
Wygranymi są ci, którzy są związani z sektorem eksportowym (poprawia się ich terms of trade). Przegranymi są ci którzy są związani z sektorem konkurującym z importem.
3.Jak kształtują się relatywne ceny i struktura wymiany w modelu z niemobilnymi czynnikami produkcji?
Po rozpoczęciu wymiany zarówno kraj jak i zagranica zyskują. Poprawia się terms of trade każdego z nich .Polega to na tym że w kraju wzrastają relatywne ceny produktu(odzieży), którą kraj eksportuje, a za granicą wzrastają relatywne ceny produktu żywności, którą zagranica eksportuje.
Są także przegrani. Są nimi producenci dobra importowanego w kraju (żywności), którzy konkurują z importowanym produktem (żywnością ) z zagranicy, której relatywne ceny w kraju spadły. Przegranymi są również producenci dobra importowanego (odzieży)
za granicą .której relatywne ceny za granica spadły.
6.Jak zmiany kursu walutowego wpływają na ceny towarów zagranicznych?
Deprecjacja waluty krajowej -wzrost ilości jednostek waluty krajowej jaka musimy zapłacić za jednostkę waluty zagranicznej (np. drożeje dolar)
Aprecjacja waluty krajowej – spadek ilości jednostek waluty krajowej jaką musimy zapłacić za jedn.waluty zagranicznej (wzrost wartości waluty krajowej, spadek ceny waluty zagranicznej)
Deprecjacja waluty krajowej czyni towary zagraniczne dla obywateli danego kraju droższymi Równocześnie towary krajowe dla importera z zagranicy dysponujących walutą zagraniczną stają się tańsze .
Decyzją administracyjną:
Rewaluacja: wzrost wartości waluty (spadek E)
Dewaluacja: spadek wartości waluty (wzrost E)
9.Kiedy występuje równowaga na rynku walutowym i co to jest parytet stóp procentowych?
Równowagę na rynku dewizowym określa równanie parytetu stóp procentowych .
Kształtowana jest przez zmianę stóp procentowych charakteryzujących poszczególne waluty i zmiany kursów tych walut.
Parytet stóp procentowych (krótkookresowa teoria kursu walutowego)
Stopy procentowe w dwóch krajach powinny być równe z dokładnością do oczekiwanych zmian kursu walutowego.
10.Omów wzajemne relacje dochodu narodowego i bilansu handlowego
Dochód narodowy i bilans płatniczy oddziaływują na siebie wzajemnie .
-wzrost dochodu powoduje wzrost importu. O wzroście importu przy danym poziomie dochodu narodowego decyduje skłonność do importu
-poziom konsumpcji jest uzależniony od dochodu skorygowanego o skłonność do konsumpcji dodatnio i ujemnie w stosunku do skłonności do oszczędzania
- wzrost wydatków na konsumpcję, wydatki rządowe, inwestycje oraz wzrost eksportu netto zwiększa dochód kraju.
29) Co to jest efekt Fishera?
EFEKT FISHERA, ekon. zjawisko zwiększania się nominalnych stóp procentowych w okresach inflacji; nominalna (rynkowa) stopa proc. równa się sumie realnej stopy proc. i oczekiwanej stopy inflacji.
Nominalna stopa proc.(R)= realna stopa procentowa(r) + inflacja (P)
30) Co to jest prawo jednej ceny?
Prawo jednej ceny głosi , że identyczne towary sprzedawane na rynkach konkurencyjnych w różnych krajach powinny być sprzedawane w tej samej cenie , jeżeli jest ona wyrażona w tej samej walucie.
31) Kiedy występuje parytet siły nabywczej?
Teoria parytetu siły nabywczej głosi że kurs wymienny pomiędzy walutami dwóch krajów jest równy stosunkowi siły nabywczej tych walut, który z kolei jest równy stosunkowi poziomu cen wyrażonych w walutach narodowych.
Parytet siły nabywczej określamy wzorem: Ezł/USD= Pzł / PUSD
Siła nabywcza złotego wyrażona poziomem cen w złotych do siły nabywczej dolara wyrażona w poziomie cen dolarowych jest równa kursowi walutowemu E złoty/dolar.
Parytet siły nabywczej nie występuje z powodów:
-Stosowanie przez rządy polityki handlowej (stopień protekcji)
-Porozumienia cenowe między dużymi producentami
-stosowanie praktyk monopolistycznych
-koszty transportu
36) Scharakteryzuj krótko rynek walutowy i rynki pieniężne po roku 1980.
Po roku 1980 system płynnych kursów walutowych amortyzował większe zmiany popytu i podaży walut na rynku walutowym jako pierwszy. Dzięki płynnym kursom walutowym, stopy procentowe ulegały mniejszym zmianom i były rzadsze. Natomiast innowacje finansowe przyczyniły się do zwiększenia stopy zwrotu uzyskiwanego przez inwestorów bezpośrednich i zwiększenia płynności aktywów. W 1980 nastąpiła deregulacja rynków finansowych dokonana przez rządy i parlamenty krajów o największych rynkach finansowych. Nowoczesny rynek finansowy cechuje płynny kurs walutowy, mobilność kapitału oraz identyczne lub zbliżone stopy procentowe dla walut kluczowych na rynku krajowym danej waluty kluczowej i na eurorynku.
36) Omów skutki mobilności kapitału dla bilansu płatniczego i równowagi gospodarczej.
W warunkach płynnego kursu walutowego:
· wzrost różnicy stóp procentowych w kraju i za granicą dodatnio wpływa na napływ kapitału. Saldo rachunku kapitałowego i finansowego zwiększa się. Poprawia to bilans płatniczy
· wysoka stopa procentowa zwiększa napływ kapitału dzięki wysokiej stopie zwrotu, natomiast powoduje aprecjacje waluty krajowej w warunkach płynnego kursu walutowego, co może poprawiać opłacalność importu i pogarszać rentowność eksportu. Bilans handlowy pogarsza się.
· wysoka stopa procentowa negatywnie wpływa na inwestycje produkcyjne .Spadek inwestycji powoduje że zmniejszają się wydatki na inwestycje a w rezultacie popyt zagregowany. W dłuższym okresie czasu ze względu na spadek inwestycji pogarsza się konkurencyjność gospodarki wobec zagranicy, co pogarsza bilans płatniczy.