ZMIANY PROCEDUR ANTYDUMPINGOWYCH UE WOBEC KRAJÓW EUROPY ŚR. WSCH. PO PODPISANIU UKŁADU EUROPEJSKIEGO

W ochronie handlowej kraje UE chętnie uciekają się do bardzo wygodnego i mającego aprobatę GATT postępowania antydumpingowego.
Zgodnie z regulacjami wspólnotowymi ze zjawiskiem dumpingu mamy do czynienia wówczas, gdy spełnione są następujące warunki:
- cena eksportowa, po której produkt jest sprzedawany na rynku UE jest niższa niż cena na rynku krajowym producenta;
- import spowodował lub grozi spowodowaniem szkody dla istotnej części przemysłu w UE;
Organem uprawnionym do prowadzenia postępowań antydumpingowych oraz nakładania tymczasowych ceł antydumpingowych jest Komisja Europejska, natomiast ostateczne cła antydumpingowe nakłada Rada Ministrów UE
Układ Europejski (Europe Agreement) z 16 grudnia 1991 r., ustanawiający stowarzyszenie między Rzeczpospolitą Polską a Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, jest umową międzynarodową, która wyznaczyła ramy instytucjonalno-prawne stosunków Polski z Unią Europejską. Wszedł on w życie, po zakończeniu po obu stronach procedury ratyfikacyjnej, 1 lutego 1994 r. Wcześniej jednak, bo od 1 marca 1992 r., rozpoczęto realizację handlowej części tego układu, pod postacią tzw. Umowy Przejściowej (Interim Agreement).
Do czasu podpisania umów przejściowych o stowarzyszeniu Polski, a także Węgier Czech i Słowacji ze Wspólnotami Europejskimi kraje te na użytek prawa antydumpingowego traktowane były przez Wspólnotę jako kraje o gospodarce centralnie sterowanej. Po zawarciu umów europejskich Wspólnota Europejska zmieniła przepisy antydumpingowe wobec tych krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Od 1 marca 1992 r. Wspólnota zaczęła je traktować jako kraje o gospodarce rynkowej. W takiej sytuacji we wzajemnych stosunkach gospodarczych ze Wspólnotą strony powinny uwzględniać przepisy dotyczące postępowań antydumpingowych (Art. 30 i 34) zamieszczone w Układzie Europejskim. Zgodnie z tymi przepisami, gdy jedna ze stron stwierdzi wystąpienie dumpingu w handlu z drugą stroną, powinna od razu po wszczęciu dochodzenia antydumpingowego przez odpowiednie władze powiadomić Radę Stowarzyszenia (do oceny realizacji postanowień Układu Europejskiego i rozwiązywania ewentualnych kwestii spornych Układ powołał tzw. organy stowarzyszenia -najwyższym organem jest właśnie Rada Stowarzyszenia). Jeżeli w ciągu 30 dni od chwili przedstawienia radzie problem nie będzie rozwiązany, strona może zastosować odpowiednie środki, zgodnie z własną legislacją i Kodeksem Antydumpingowym. Gdy wyjątkowe okoliczności wymagające natychmiastowego działania uniemożliwią wcześniejsze powiadomienie lub zbadanie sprawy, strony mogą w ściśle określonych sytuacjach (Art. 29) zastosować natychmiast środki zapobiegawcze ściśle konieczne dla zaradzenia danej sytuacji.
W świetle przepisów Układu kraje te zostały zobowiązane do eksportu swoich towarów na rynki Wspólnoty po cenach nie niższych niż ceny światowe. Spowodowało to pogorszenie i tak już niełatwych warunków ich konkurencji w wymianie handlowej z krajami Wspólnoty. Umowy przejściowe umożliwiają jednak Polsce, Węgrom, Czechom i Słowacji powoływanie się na specjalne klauzule zabezpieczające w przypadku trudności bilansu płatniczego lub w celu ochrony młodych gałęzi przemysłu.