Obrona cywilna Szwajcarii
Podstawy prawne.
Rozwój Szwajcarskiej ochrony cywilnej datuje się od utworzenia w 1934 roku biernej obrony powietrznej w Federalnym Departamencie Wojskowym. W maju 1959 r. do konstytucji Federalnej wpisano artykuł 22 bis o ochronie cywilnej (formalne wprowadzenie ochrony cywilnej w Szwajcarii ). Zgodnie z zapisem na Konfederacji spoczywa obowiązek podjęcia niezbędnych przedsięwzięć dla ochrony ludności i dóbr przed skutkami wojny. Na podstawie zapisu w Konstytucji spoczywa obowiązek podjęcia niezbędnych przedsięwzięć dla ochrony ludności i dóbr przed skutkami wojny. Również na podstawie zapisu w Konstytucji opracowano ustawę o ochronie cywilnej, którą 23 marca 1962 roku uchwaliło zgromadzenie federalne Konfederacji Szwajcarii, z mocą obowiązującą od 1 stycznia 1963 roku i ustawą o schronach z 4 października 1963 r. z mocą obowiązującą od 1 stycznia 1964 r.
W 1971 r. opracowano koncepcję ochrony cywilnej, której celem było zapewnienie miejsca w schronach dla każdego mieszkańca Szwajcarii ( do 1999r.).
Zadania obrony cywilnej.
Główne zadania obrony cywilnej to:
- umacniać zdolność kraju do stawiania oporu w obliczu agresji lub prób szantażu ze strony obcych
mocarstw i przyczyniać się tym do zachowania niepodległości kraju i jego integralności terytorialnej,
- umożliwić w przypadku konfliktu zbrojnego przeżycie możliwie największej liczbie mieszkańców kraju,
działając wspólnie z innymi służbami cywilnymi i wojskowymi szczególnie zaś z wojskami obrony
powietrznej stwarzając w ten sposób niezbędne warunki do przetrwania narodu i jego odbudowy,
- być w gotowości na wezwanie władz do niesienia pomocy nagłej w przypadku katastrof naturalnych i
technologicznych.
Gminy
Głównymi organami wykonawczymi władz gminnych w zakresie ochrony cywilnej są:
- lokalne kierownictwo i
- placówka ochrony cywilnej.
W gminach liczących powyżej 1 000 mieszkańców tworzy się organy ochrony dysponując różnymi służbami. Wspólnie tworzą organizację ochrony cywilnej gminy, są podporządkowane szefowi lokalnemu wyznaczonemu przez władze polityczne gminy. Zakładowe komórki ochrony cywilnej mogą być podporządkowane szefowi lokalnemu ale tylko wtedy gdy interweniują poza zakładami.
Obowiązek służenia w ochronie cywilnej.
Do służby w ochronie cywilnej zobowiązani są mężczyźni od początku roku, w którym kończą 20 lat aż do końca roku, w którym kończą 60 lat.
Mężczyźni zobowiązani do służby wojskowej lub pomocniczej nie podlegają w tym czasie służbie w ochronie cywilnej. Wojskowi, którzy ukończyli służbę wojskową mogą być przydzielani do realizacji zadań cywilnych, w tym do ochrony cywilnej. Rada Federalna przyznaje odpowiedni kontyngent wojskowych pełniących służbę czynną do ochrony cywilnej na stanowiska kierownicze i specjalistów. Odbywa się to na zasadzie oddelegowania.
Kobiety, młodzież po ukończeniu 16 lat a także osoby nie podlegające obowiązkowi służby w ochronie cywilnej, mogą do niej wstąpić ochotniczo, podpisując pięcioletni kontrakt, który może być przedłużony.
Stan etatowy ochrony cywilnej Szwajcarii wynosi 520 tys. osób tj. ok. 8 % ludności kraju. Stan faktyczny to: 475 tys. osób, w tym 15 tys. kobiet. Odpowiednie przeszkolenie odbyło 345 tys. osób.
Ostrzeganie i alarmowanie.
Na szczeblu federalnym i kantonalnym sygnały przekazuje się przez środki Szwajcarskiego Stowarzyszenia Rozgłośni Radiowych i telewizji oraz Wydziału Prasy i Radia. Gmina odpowiada za zainstalowanie i utrzymywanie w stanie używalności urządzeń alarmowych ( syren).
Budowle ochronne ( schrony ).
1 stycznia 1990 r. do dyspozycji ludności było 5,8 mln, co pokrywało 90 % potrzeb. Do końca 1999r. każdy mieszkaniec Szwajcarii ma dysponować miejscem w schronie. Władza Federalna pokrywa od 35 45% kosztów. Każdego roku buduje się w Szwajcarii 300 000 miejsc w schronach. Na dzień dzisiejszy Szwajcaria posiada:
- 72 schronów publicznych
- 72 budowle organów służby medycznej
- 721 stanowisk oczekiwania
- 722 stanowiska kierowania
- 73 budowle służby medycznej
- 731 stanowisk medycznych ( 1 stanowisko na 5000 mieszkańców)
- 732 stanowiska pomocy medycznej
- 733 chronione ośrodki operacyjne i szpitale pomocy.
Wyposażenie
Na zakup wyposażenia wydatkowano 40 mln franków szwajcarskich, z ogólnej kwoty 625mln franków przeznaczonych na obronę cywilną.
Organy ochrony cywilnej są wyposażone w 900 000 masek pgaz, a gminy posiadają ok. 600 000 masek dla ludności. W rezerwach federalnych znajduje się blisko 1,4 mln. masek pgaz.
Szkolenie
Wszystkie osoby nowo wcielane do organizacji ochrony cywilnej gminy przechodzą szkolenie wstępne trwające trzy lub więcej dni. Kadra i specjaliści są szkoleni na kursach stacjonarnych trwających 12 i więcej dni. Co cztery lata kadra i specjaliści biorą udział w kursach doskonalących, które trwają tyle samo co kursy stacjonarne. Wyznaczeni do pełnienia wyższych funkcji przechodzą kursy 12 dniowe. Rada Federalna może przedłużyć czas trwania kursów.
Osoby wcielone do ochrony cywilnej gminy mogą być powoływane każdego roku na ćwiczenia trwające dwa lub więcej dni. Kadra, specjaliści mogą być ponadto powoływani w ciągu roku do służby, która trwa:
- osiem dni dla: szefów lokalnych, szefów okręgów, sektorów,
- cztery dni lub więcej dla pozostałej kadry i specjalistów.
Szkolenie prowadzi się na szczeblu Konfederacji, kantonów, gmin i zakładów.
Na szczeblu gmin szkoli się: zastępców szefów grup, sekcji i odcinków, innych członków organów lokalnych.
Na szczeblu zakładów szkoli się : zakładowych szefów grup i innych członków organów ochrony cywilnej.
Rada Federalna wydaje wytyczne do szkolenia instruktorów. W Szwajcarii znajdują się:
- 1 federalny ośrodek szkolenia
- 1 między kantonalny ośrodek szkolenia
- 1 kantonalno regionalny ośrodek szkolenia
- 17 kantonalnych ośrodków szkolenia
- 43 regionalne ośrodki szkolenia.
Współpraca ochrony cywilnej z wojskiem.
Siły zbrojne wzmacniają ochronę cywilną. Biorą w tym udział zwłaszcza wojska obrony powietrznej udzielając pomocy władzom cywilnym.
Finansowanie ochrony cywilnej
Z ogólnej sumy 12 mld franków szwajcarskich przeznaczonych na wydatki państwa, około 625 mln franków przeznacza się każdego roku na ochronę cywilną, z czego 140 mln franków jest wkładem właścicieli nieruchomości przeznaczonym na budowę i wyposażenie schronów w nowo wznoszonych budynkach i na modernizację schronów w starych budynkach. Pozostałe 485 mln franków rozdziela się między konfederację, kantony i gminy. Kwota ta stanowi 0,9 % wszystkich wydatków publicznych. Wydatki na bezpieczeństwo ogólne i siły zbrojne każdego obywatela kształtuje się następująco:
10 000 franków na wszelkiego rodzaju ubezpieczenia
3500 franków na zdrowie publiczne
800 franków na siły zbrojne
95 franków na ochronę cywilną.
Ochrona dóbr kultury
Personel odpowiedzialny za ochronę dóbr kultury powinien posiadać taki sam status jak służba medyczna i personel ochrony cywilnej.
Za dobra kultury uważa się: zabytki architektury, sztuki, historii, religii, lub laickie, wykopaliska archeologiczne, zespoły budynków zabytkowych przedstawiających sobą wartość historyczną lub artystyczną, manuskrypty, książki, kolekcje naukowe, muzea, biblioteki, archiwa, itp.