Hodowle zachowawcze egzamin, zootechnika

ZNACZENIE RÓŻNORODNOŚCI GENETYCZNEJ: MIEJSCOWE RASY REGIONALNE POWINNY ZOSTAC ZACHOWANE PONIEWAŻ: *w ich genotypach tkwi wielka różnorodność, *są rezerwuarem cech, *żeby w przyszłości można było tworzyc rasy nowe, * żeby doskonalić istniejące rasy (długowieczność, płodność, cechy mateczne) *modyfikowac zwierzęta pod kątem zmieniających się wymagań i wiedzy o żywieniu człowieka, * by modyfikowac pod kątem zachodzących zmian w środowisku. *by można było uzyskac produkty o unikalnej wartosci i jakości, *żeby dostosowac rasy do zmieniających się warunków ekonomicznych, *żeby dostosowac rasy do wytwarzania produktów w warunkach gospodarki ekstensywnej, *żeby można było dostosowac zwierzęta do wykorzystywania tylko i wyłącznie takich asz które nie stanowią produktów spożywczych człowieka. *żeby można było uzyskiwac produkty w warunkach skrajnych gdzie adaptacja ras obecnie żyjących jest niemożliwa. *żeby zachowac cenne cechy spotykane już tylko u zwierzat dzikich, dzikich przodkow i ras najbardziej do nich zbliżonych (odpornośc na choroby, wysoka płodność, db cechy mateczne, zdolność adaptacji do skrajnych warunków środowiskowych, możliwości wykorzystywania pasz niskiej jakości) *żeby można było wykorzystywać inzynieris genetyczna, *żeby dla przyszłych pokoleń stanowiły świadectwo o kulturze, tradycji regionu i zamieszkującej tam ludności.
SYSTEMATYKA ZOOTECHNICZNA: GATUNEK: podst jedn systematyczna, grupa zw o wspolnych, charakterystycznych cechach bud ciała, zw należące do 1 gat kojarzone SA ze soba i daja płodne potomstwo, osobniki różnych gat nie krzyżują się. Wyjatek to muł i żubroń. (niepłodne) w obrebie gat w skutek izolacji genet doszło do wykształcenia zw które mimo tego samego gat rożniły się od siebie? powst rasy. RASA: gr zw odznaczajaca się wspolnymi rasowymi cechami (umaszczenie, ubarwienie) cechy rasowe mieszcza się w określonej amplitudzie wahań, są wiernie przekazywane potomstwu, Rasa to duza gr zw, o zbliżonych właściwościach dziedzicznych, kt odzwierciedlaja się w takich samych warunkach bytowania, grupa zw odrózniajaca się od innych ras frekwencja genów. Rasa dzieli się na ODMIANĘ o ona na RÓD i RODZINĘ.
ROZWÓJ ŚWIADOMOŚCI OCHRONY ZASOBÓW GENETYCZNYCH: pierwsze wzmianki już w Biblii (arka Noego), założono wiele rezerwatów zwierzat np. zwierzyniec w XV w. dalej: *1529 status litewski: ochrona tarpanow, *XV/XVI ks Albert w Prusach zakłada rezerwat tarpanów, *1627r ginie ostatnia turzyca w lasach koło wawy. *1780 kajetan Koźmian (kronikarz) napisałam o tym ze ostatnie dzikie konie zostały odłowione i zamknięte w rezerwacie Zamoyskich (zwierzyniec) *1806 zwierzeta odlawiane i rozdawane okolicznym chłopom, *1910-1920 powrot do problemow koników, Grabowski i Such doszukiwali się szt. W pogłowiu koni chłopskich, powst praca dyplomowa. Prof. Vetulani odkupił te konie ok. 1930r i wypuścił do puszczy białowieskiej, po wojnie on inicjuje wszelkie działania ochronne. *1974 w Madrycie pierwszy swiatowy kongres genetyki stosowanej, FAO: ford and aqriculture organization the united nations, UNEP: united nations euwironment programme (program środ narodów zjednoczonych) EAAP europejska federacja zootechniczna uniwersytetu w hanowerze. STRU ORGAN REALIZACJI PROG FAO:
Administracja centralna?pozostała admin centralna
Ministerstwo ochrony środowiska Ministerstwo Rolnictwa
Ministerstwo Spraw zagranicznych
krajowy ośrodek koordynacyjny? *organizacje handlowe, *org pozarzadawe, samorządowe, komercyjne, *osrodki edukacyjne, *osr naukowo-badawcze, *krajowy bank genów.
?Krajowy koordynator
?Regionalny koordynator.
PROGRAM FAO: 1.inwentaryzowanie światowych zasobów genetycznych zw gospodarskich (utworzenie bazy danych o wszystkich rasach) 2. utworzenie międzynarodowych struktur i mechanizmów wspierające działanie krajów w realizacji programów (strategii) uzytkowania i ochrony zw gosp. 3.opracow w sieci internetowej systemu informacyjnego o światowych zasobach genet., 4. działanie na rzecz identyfikacji ras zagrozonych wyginieciem i opracowanie programów ich ochrony, 5.promowanie ochrony ras rodzimych, 6.promowanie produktów otrzymywanych od tych ras, BAZA DANYCH: *Okreslenie regionu geograficznego w jakim zw zyja, *inf o wydajności, *dane o realizacji prog hodowlanego, *inf o ewent zgromadzonych zasobach genet, CZERWONA KSIEGA: *grupa zagrozona wyginieciem mniej niż 100? i 20 ?, *gr o krytycznej wielkości populacji mniej niż 100? i 5?. RASY PRYMITYWNE: powst na skutek izolacji geograficznej gr zw danego gat. RASY ZAMKNIETE: nie dopuszcza się innych genów do populacji. RASY były kształtowane pod wpływem czynnika geograficznego i doboru naturalnego, ulegly przekształceniu pod wpływem środowiska i człowieka.(praca hodowlana) kształtował zw by ich cechy odp jego zapotrzebowaniu, najpierw przez selekcje a pozniej przez krzyzowanie. Zanim rasy pierwotne stały się kulturalnymi (szlachetnymi) wyst rasy przejściowe w okresie przejściowym. RASY PRZEJSCIOWE: *db przystosowane do lokalnych warunków, *duza zmienność i zróżnicowanie cech, *zachowały się w pewnym stopniu do dzis, *wielostronna użytkowość, *niska wydajność, bo uzytkowanie w trudnych warunkach, *rasy miejscowe (autochtoniczne) np. bydło polskie czerwone, owce świniarki, owce wrzosówki, zielononózka, *wyrazny kierunek uzytkowania. U RAS SZLACHETNYCH: *wąska różnorodność, *mała zmienność, *wysokie wymagania co do żywienia i warunków środowiskowych ( braki w tym kierunku powowduja degradacje zw, obniza się poziom zasadniczych cech, kondycja, wrażliwsze na choroby) *człowiek cały czas je doskonali, *ciagła modyfikacja.
RASY ROŻNIA Sie stopniem przystosowania do war środowiskowych, zmienność gatunkowa w obrebie danej rasy, rejonizacja ras np. bydlo nizinne, czarno-białe. MIESZANCE: produkty krzyzowania 2 ras, najczesciej prowadzona jako krzyzowanie towarowe ( F1 to mat rzeźny, nie przeznaczone do dalszej prod). KRZYŻOWANIE USZLACHETNIAJACE: do uszlachet danej rasy, niektóre mieszance zal do rasy matecznej. PROBLEM KRZYZOWANIA A OCHRONA ZASOBÓW GENETYCZ.: *mieszance 50% : utrata genów, rasy matecznej przy jednoczesnym dopływie genów rasy ojcowskiej 50%. Przy dalszej hodowli gdy mieszanca F1 kryjemy rasa ojcowska to w F2 ma 25% genow rasy matecznej a 75%ojcowkiej. Krzyzowanie intensywne, wypierające prowadzi do zaniku dawnej rasy zw lokalnych. POCZĄTKI ŚWIADOMIE PROWADZONEJ pracy hodowlanej: wiek XVII. Powst 2 teorie zwalczające się: *1.zwolenniecy teori ze zarodkiem jest jajo a w nim zakodowana jest informacja genet a plemnik jest pobudzaczem.*2.animalpurzyści, jajo jest miejscem gdzie zagniezdza się zarodek a plemnik daje pocztek nowego org.
Ćwiczone organy rozwijają się a nie zanikają. *DARWIN: zmienność org w środ i nie ustający proc selekcji naturalnej (dobor naturalny) *MENDEL: prawo genetyczne o czystości gamet i niezależnym dziedziczeniu cech. Patesson: subst genetyczne są geny *1944, afery odkrył chem istote subst dziedziczona? DNA. Początki świadomej ochrony i hodowli(genet) 100 lat temu. Ostatnie 50 lat wprowadziło do hodowli najwięcej. Do rozwoju hodowli przyczyniło się także: paszoznastwo, żywienie, zoohigiena, weterynaria.
HISTORIA KRÓLESTWA POLSKIEGO: dawaniej bydło utrzymywane było do produkcji obornika, produkowano woły robocze które wykorzystywano do pracy już od 2 roku zycia, pzrecietnie zyły 18-20lat wiec stanowiły swietna siłe roboczą. W pozniejszymm okresie produkowano na mięso,najbardziej trudnili się tym stepowy co spowodowalo brak prod w PL, brak profilaktyki weter co powodowało rozprzestrzenianie się chorób tymbardziej przy ciagłym przepedzaniu bydła, przez to całkowicie wygineło bydlo nadbużańskie. W1844 powst ustawa policji weterynaryjnej, możliwość ubezpieczenia zw. Nie uprawiano roślin pastewnych, przez co karmione glownie pasza z nieużytków wiejskich, zagajników, miedz. Ziemia uprawan była ugarowana: *okopowe na oborniku I rok, *zboże II rok, *ugarowanie III rok. W 2 poł XIX w rozwinęła się komunikacja, co ułatwiło produkcje w rolnictwie pows bydło świętokrzyskie, kępianki, średnia wydajność krów 1000 l/rok max1300. rolnictwo intensywnie się rozwijało, coraz wieksze zaopatrzenie na obornik, zaczeto używać pługa gdzie wół roboczy zast był koniem, wykorzystywano brony, siewnik, żniwiarkę. Ezrost ludności i przemysłu w miastach, wzrost zapotrzebowania na nabiał. Zakladano obory zarodowe, duze zainteresowanie mat genet. Wzrost kultury upraw i intensywności, 1879 1sza wirówka do mleka. 1889 urzadzenie do pneumatycznego dojenia krow.
Świnia puławska: twórca prof. Ludwik Zabielski, krzyzowano berkshire x mała polska zwisłoucha, wielka PL długoucha, tamworth ? krzyzowamnie wypierające ? łaciatki ?1935 świania Gołębska?1951 zmiana nazwy świnia puławska. Cechy tej rasy: łaciate czarno-białe, łagodny charakter, wysoka troskliwośc, płodność, forma przejsciowa miedzy typem tłuszczowo-mięsnym a mięsnym. Db jakości mięso: tusze zaw mniej miesa niż tusze ras białych, prawidłowe pH, WHC, barwa, skł chem, mniej wodniste, wiecej tłuszczu śródmięśniowego. Płodność 11,09. odchów prosiąt do 21 dnia zycia: 10,3. wiek pierwszego oproszenia: 345dni, wczesnie dojrzewające, dłu miedzymiotu: 178dni. Program zasobów gen świń rasy puławskiej(do 2010r): śr l prosiat urodzonych w miocie: 12, śr l odchowanych do 21 dn> lub= 10,8. śr l miotów od lochy: 6,0. %udziału miesa w tuszy: 52%, udział tł śródmieśnowego: 3%. pH mięsa: 6,3. ETAPY PROGRAMU: 1) ocena stanu zasobów genet: *analiza stanu ze wzg na ochrone różnorodności genet. *analiza rodowodów, * ocena war tucznej i rzeznej. 2) okreslanie komponentów do krzyzowania. (gen RYR1T- podatność na stres) krzyżówki produkcja krajowa: ?pił x ?puł ? F1 ?puł x ? wbp? F1 loszki z F1 x ? puł i ?duroc? F2 (tucz) na eksport: ?puł x ?puł i ?puł x ?duroc? F1 na eksport. CEL PROGRAMU: *produkcja mieszańców ze specyficznymi parametrami jakości tuszy, miesa dla puławskiej, pstrej. *przeznaczone do produkcji wyrobów dlugo dojrzewających na rynek krajowy i na export, *prod z uwzględnieniem aspektów ekonomicznych.
ZŁOTNICKA PSTRA: twórca Stefan Aleksandrowicz, w latach 1949-50 rozpoczeto prace hodowlane w RZD Złotniki AR Poznań. Mieszańce Świn długo i krutkouchych z mała dmieszka krwi rasy białej angielskiej. W trakcie hodowli wyodrębniono: 1) typ biały (mięsny) 2) typ pstry (mięsno-słoninowy): srednio duza o harmonijnej budowie, db związana głowa średniej wielkości, ryj Sr długi i prosty, uszy pochylone do przodu śr wielkości, tułw długi lekko spłaszczony dopuszczalna lekke karpiowatość grzbietu. Zad db wypełniony może być lekko spadzisty, konczyny moce o grubej kosci, co najmniej 12 db rozwiniętych sutków, dopuszczalna asymetria 1. maść łaciata czarno-biała w tym >50% m białej, eliminacja z hodowli skóry sinej pod biała szczelina. Płodnośc rzeczywista: 11szt, m.c ?: 300-350kg, ?:200-300kg. Świnie w typie miesno-słoninowym późno dojrzewaja. Liczba urodzonych: 8,66. wyraźny dymorfizm płciowy, ? często maja tarcze na łopatkach. Dojrzewanie somatyczne 4 lata, duza zdolność przystosowania do warunków db jakkos mięsa
ZŁOTNICKA BIAŁA: śr duza, harmonijna bud ciała, db zwiazana, głowa mała ryj srednio długi i prosty, uszy pochylone do przodu średniej wielkości, tułw długi w kształcie trapezu, zwężający się ku przodowi. Zad db wypełniony konczyny wysokie, co najmniej 12 db roziwnietych sutkek, dopuszczalna asymetria 1. masc biała dopuszczalne niewielkie ciemne plamki. M.c.?250-300 ?200-250kg. Typ miesny pozno dojrzewający,
WSKAZNIKI UZYTKOWOSCI ROZPŁODOWEJ:
Puławskie biała pstra
L Pr w miocie 11,9 10,018,99
L Pr w 21 dn 9,99 8,45 7,88
Straty do 21 dn 9,91 15,56 12,28
L sutek 14,22 14,20 13,49
Wiek 1 oprosz 336,6 402,1 472,2
Ok. miedzyciążowy 184 194 216
ZWIERZETA FUTERKOWE:
a) mięsożerne *łasicowate (tchórz) *psowate (lis, jenot) b)roślinożerne: królik, szynszyla.
POLSKI LIS BIAŁOSZYJNY: początki ho-dowli lata 70 w gminie Moszczenica, koło Piotrkowa(pozdrawiamy Endiego) lis białoszyjny stanowi oryginalna polska mutacyjna odmiana lisa pospolitego. Aktualnie istnieje bardzo mała populacja 29? i 6? utrzymywanych na 1 fermie. WZORZEC POPULACJI: *pysk czarny, ciemnosrebrny *biała obwódka nosa przechodząca w strzałkę wzdłuż pyska i czoła, *uszy czarne, *umaszczenie szyjii i tułowia jak u ciemnego lisa srebrzystego *biały symetryczny kołnierz 6-9cm, przechodzi pasmem bieli na podgardle, podbrzusze z łapami w cetki (białe w cętki) *ogon zakończony tzw białym kwiatem. KIERUNKI DOSKONALENIA: *symetryczna plamisto w obrebie szyjii, *intensywność czarnej barwy, *poprawa gęstości włosa. OCENA WR HODOWLANEJ: *ocena fenotypu i jego uzytkowości rozpłodowej: udział pokrytych, wykoconych, niszczących mlode, wielkość miotu(plemnosc) liczba odchowanych młodych do odsadzenia, liczba odchowanych młodych do okresu skórowania. *ocena licencyjna, wszystkie ochowane powinny podlegac ocenie, * rejestrowany obrót mat biologicznego, *od najlepszych S pobierane nasienie, *mat biol udostępniony na wniosek organizacji prowadzacej ksiegi.
CEL PROGRAMU: *jak najszybsze pwoiekszenie populacji do 200szt ?, utrzymac 2 stado na innej fermie, *namnażanie genu białoszyjnego przez krzyżówki z srebrzystymi *ustabilizowanie wzoru LIS PASTELOWY: pozcatki hodowli 71-72 w poznańskim kojarzono z rasami standardowymi. Lata 80stado rozrosło się i w 81 roku przeprowadzono pierwsza selekcje (plemnosc, płodność itd.) CELE PROG OCHRONY: zwiekszenie stada ? do 200 szt, *utworzenie 2 stad, *zachowanie i ustabilizowanie genu warunkującego pastelowa barwe. *zachowanie zmienności genet, *rozluźnienie spokrewiemstwa i utrzymanie gona stałym poziomie. WZORZEC RASY: ciemna-ciemnobrazowa, pysk łapy brzuch ciemnobrązowy, włosy pokrywowe ciemno-brazowo-szare sielnie kontrastujące z włosami niepigmentowanymi. Barwa poszycia brazowa z niebieskawym odcieniem 75-50%postrebrzana.prowadzone kojarzenia: wszystkie możliwe oprocz srebrzysty x srebrzysty. SZYNSZYLA BEZOWA: w PL początki w latach 50, obecnie hodowana na kilku fermach, 22? objęte ocena eksterieru homozyg recesywna pp. CEL PROGRAMU: *uzyskanie genu warunkuj barwe (utrzymanie genotypu p) *utrzymanie obecnej liczby zw a w przyszłości jej zwiekszenie do 100szt. *ograniczenie inbredu, utrzymanie zmienności genetycznej. WZORZEC:duza wielkość, barwa j bezowa woal równomiernie rozłożony obejmujący grzbiet i boki, odcina się od pasa brzusznego, niedopuszczalne rozjaśnienia na karku i biodrach. Działania dodatkowe: badania naukowe, promocje tej odmiany, propagowanie hodowli w gospodarstwach agroturystycznych. TCHORZE HODOWALNE: PL lata 80, typy barwne: popielaty, pomarańczowy, cytrynowy (wszystkie barwy zal od barwy włosów puchowych). CEL PROG: zachowanie populacji ?150szt, dazenie do zmienności genet. WZORZEC: bardzo duze, wł pokrywowe czarne. KRÓLIK BIAŁY POPIELAŃSKI: pochodzi od krolików polskich, albinotyczne krzyzowano z belgami szarymi, wzorzec rasy w 1989r. WZORZEC:biała sprezysta gesta sierść, rasa śrenia 5,4kg, srednio wczesnie dojrzewajaca, głowa lekko wydłużona, uszy delikatne, mocno osadzone, owłosienie stojace 12-13 cm. 62%wydajnosc rzeźna.
ZIELONONÓŻKA KUROPATWIANA: Jest to polska rasa kur nieśnych, znajdująca się na opracowanej przez FAO ?Czerwonej Liście? zwierząt zagrożonych wyginięciem. Początkowo utrzymywana była w Galicji. W okresie międzywojennym, po odzyskaniu niepodległości, jako rasa rdzennie polska urosła do rangi symbolu polskości obszarów wiejskich. Od lat 60. gwałtownie spadała ich liczba, głównie ze względu na ówczesny charakter prowadzonego chowu bezwybiegowego.
Jest to pierwotna rasa, która potrafi wykorzystać naturalne warunki ? pastwiska. Doskonale sprawdza się w małych hodowlach, dlatego jest dobrą rasą do wykorzystania w małych i średnich gospodarstwach rolnych, zwłaszcza na obszarach przyrodniczo cennych, stwarzających idealne warunki do otrzymywania wysokiej jakości produktów.
Chów zielononóżek nie wymaga znacznych nakładów finansowych.
Zielononóżki kuropatwiane ? doskonale przystosowane do chowu w warunkach naturalnych ? odznaczają się wytrzymałością na niskie temperatury, bardzo dobrze rozwiniętą umiejętnością poszukiwania pokarmu oraz dużą odpornością na choroby.
WZORZEC RASOWY: glowa i szyja kur żółta z ciemnym odcieniem przechodzącym w barwe brązową. Każde pióro na szyjii powinno mieć prążek idący wzdłuż stosiny. Pierś o barwie łososiowej, z różnymi odcieniami a podbrzusze, puch skrzydła barwy brunatno czarnej. ?20 tygodniowo: 1,7-2,0kg; ?1,5-1,8kg. Nieśność do 450dnia zycia to 180-190jaj.
kury obj progr ochr gen:
1)niesne:polbar,ziel kurop,leghorn g99 i h22,rhode island red r11 i r22,rhode isl white,sussex,zolton kurop 2)kaczki:pekin pl,pekin kraj,minikaczka,pekin dunski,pek franc,miesz Campbell I orpigton 3)gesi:lubelska,kielecka,podkarp,kartusk,rypinsk,romansk,suwals,landes,garbonosa,pomors,slowack,bilgor,zatorska (jedyn wyhod przez pl) cele zach biorozn:*zach genow przydatn *do tw nowych ras
polbar-autosexing leghorn-nie pl ale st zach rozn się od wyjsc bo od kilkudzis lat how w innych war niż wyjsc,L g99 i h22 tez roznia się od siebie bo sel na co innego i w innych war
konserw stad: *insitu-utrzym w war natur,tam gdzie sa,w miejscu zastania *exsitu-konserw nasien,zarodkow(tu nie bo nie zamr jaja) stada stos s55 do sa550 (1:4)progr hod gesi: stado 50s i 200sa,duza tend do monogami, 250-min licz do utrzym na min poz wsp inbredu obj wzr inbr-depr inbr, zach rozr
cel progr hod kaczek: doc licz pop 50s,200sa, utrzym w st stalej zm gen przy min wzr wsp inbr z pok na pok, zach w pop rasy pekin p33 spec cech gen i fen, wyk chron ras/rodow do zach char cech agrokult reg i w gosp agrotur bydlo bialogrzbiete:, najcz utrzym w dolinach duzych rzek pl, 1 wzmianki 2 pol 19w (1853 uwagi nad chowem bydla), ok. 10%pogl tez na litwie i bialej Rusi, brak pr hod utrzym zw takie jakie były-db dost do war srod, 1936 hod zarod na Polesiu, w cz pn-zach polesia(sucho) w kier mlecznym,w cz pd-wsch(bagniska) w kier miesnym, duzo ich w pow brzesc (ok. 35%pogl)-holend się slabo adept, wtedy extens chow- holend nie nadaw się- domin mieszance, uwaz ze w 70tych wymarly-max prod, od 2000 inwent krow- >100szt na polesiu i w rej biebrzy, czerw-boczast homozy rec(13%pogl), najw w pow bialapodl i wlodawa, zach zw maja b duza roznorodn gen i mogą stan wyjsc baze do real restytucji rasy,tez b duza zm ras bo krzyz z wieloma rasami, 2002 uhrusk utw st mateczne, 2003 zakup zw zlok w malych gosp gdzie roln chcieli dalej rozmn je, 31.07.03 wyd ksiegi rasy(prow katedra ar), od 11.09.03 obj dot ue, obecnie ok. 100szt w progr,docel 500 do 2030, musza zost zach w nat war
polska czerw, pop 1000szt,400 w st Zach, najstar rasa autochton w europie, masc brunatna do czerw z roznymi odcien, 1975 rejon zach obejm 55tys krow,po 7 latach zlikw, spadek liczebn bo krzyz uszlach z import bydlem czerw, progr obj 500szt w malych gosp roln w woj. Malop, cale pogl 30tys szt, zalety:odp na chor,wys plemn,db plodn, dlugowieczn, pozysk prod db jak,dosk przyst do lok war srod,uzytk gl mleczne, 1869 st zal przez jana popiela w wojczy i adolfa rudzkiego w branczyku, 1876 st w strozy pow Limanowa, 1894 14 hod w wlk drogach kolo krakowa zal zw hod pl bydla Cze, 1906 oc uz mlecznej, 1909 tow hod pl bydla cze w wawie z filia w stoku, 1914 inspektorat hod pl b cze w poznaniu, 1929 slaski zw hod pl b Cze, wys w klebie 124, gleb kl piers 67, szer miednicy 46, wyd 3965 kg ml,169kg tl 4,27%,132kg b 3.33%, cele:, odtw pop do 1000szt, utrzym zm gen, typ uz miesno-mleczny, wys w krzyzu sa130,s140, masc czerw do ciemnoczerw,ciemne nozdrza,racice, od s min 600p nasien, z tego min 200 rezerw cele progr ochr zas gen owiec:, wzr i utrzym pop chron, odtw i stabil wzorca ras m in przez wybor do progr owiec kt przodk od 2 pok nal do tej samej rasy, zach istniej zm gen
owca swiniarka:,wielokier uzysk, spec zest genow war duza zm i elast dziedz cech w obr rasy-cen ukl, niska uzysk, dosk przyst do lok war , min wymogi pasz, b wys odp na chor i niekorz war bytow, mala drobna niski wzro, znaczny dymorf plci, sezonowosc rozr, duza czest wyst miotow pojed, plemn 120%, pozna dojrz plc 9-12m, gl waska,lekka,klinow, prosty profil, sa szczatk rogi,s silnie rozw spiral skrec skier na zewn, szyja sa cienka,s krotsza mocna obrosn char grzywa, nogi dl i silne , slabe umiesz, okrywa weln otwarta, luzna,rzadka,zloz z wl rdzen,przejsc,puchow, sr mc w wieku 70dn sa 8-10kg,s 9-12,12mcy sa 22-25,s 25-30,dorosl sa 25-35,s 40-50, b niska mleczn, owaca wrzosowka; przyjazna dla czlow- latwo nawiaz wiez z czl, ideal do chowu w gosp agrot; drobna,mala; lz lini pn owiec krotkoogoniastych; welna kolor gl czarna; jedna z najst w pl; skora najl ze wszystkich pod wzgl jak:cienka,lekka i mocna; wys plemn 170-185%; dosk do chowu extens ;wyk do pielegn krajobr ;umiesn slabe,mieso ciemna,niezn il tl,smak miesa kozlat sarnich, odp przyg jest b smako ;welna w czesci skl się z wl miekkich jak merynos,w cz mn ze sztywnego wlosia jak u owcy gorskiej ;skora biala wl ciemne, wlosy zwij się w b trwale loczki,skora niestrzyz nad się na kożuchy, dosk do pielegn wrzoscel progr:zach rasy; utrzym zm gen; utrzym char masci-siwej lub ciemnosiwej; dazenie by plemn matek 2 szt/miot
wyglad:cienkie nogi,mala owelniona glowa tylko do lini uszu; tryki slimakow rogi; maja ogon; czarna skora na uszac; jagnieta rodza się czarne,zacz siwiec miedz 2-3m,; niepozad plamistość; nieduze 1.5roku 40kg s,32 kg SA; wymie wyg do dojenia; strzyze się 2x/rok,wyd 3kg s,2kg sa
cechy podl syst oc:wazenie 52d,1 rok przy licenc,matka przed kazdym kryciem
progr jest realiz przez:; hod(dobrowolnie); pl zw owczarski ;inst zoot ; dzial ochr zas gen inst zoot; zakl hod owiec i koz sggw w wawie; dopl do kazdej matki szt/rok
owca olkuska:db czuje się w drobnej hod-zle znosi gosp wielkotowar; bdb mlecznosc; b wys plemn-mioty wieloracze,wczesnie dojrz plc; duze na wys cienkich nogach,sylwetka rasy mlecznej,cienka skora; ogon porosn b cienkim wlosem puch(?goly?); b ladne wymie; masc biala; 9mc waza 40kg
syst oc:wiek matki i data wykot; iczb jagniat ur,w tym zywe w miocie; liczb jagniat odchow do 56dn; mc 2,28,56dzien po ur; mc sa i s przed licenc; mc matek przed pokr; sr plemn min 2szt; progr ochr jak u wrzosowki
konie:; przodk hyracothenum, eohippus-30-40cm w klebie,cetkow,prazkow, rude; wielopalczaste; slabo rozw uzeb, zyly na bagnach; poch z am poln; red palcow do 1 zak kopytem; bagna>step; epoka lod nie objela tylko afryki-tam dalszy rozw konia; udomow 5-6tys lat temu w Eurazji; war przyst do progr klacze hucul i kn 1.musza mieć okresl gr krwi 2.musza spelniac war wpisu do ksiag
konik pl:akt pop 250szt; docel liczba klaczy 300szt; hod zach 120kl,30 og; wywodzi się od tarpan; 1949 uruchom st w popielnie; 1982 zal ostoi w zwierzyńcu; 1955 wyd rej konikow 54 kl i 11 og; 1062 wyd ks stadna; popielno1620ha ok. 40szt; zyja kolo 30lat; zrebia się w kwietniu lub polowie zimy, karmia do 16mcy; mlode og wypedzane w wieku 2lat ;do momentu uzysk liczebn pop do prow prac hodowl dop male odmiany na glowie; typ pokroj konia prym z obfitym owl; dop rozbieznosc przednich k i szablastosc tylnych; wys w kl 130-140cm; obw kl piers 165cm; obw nadp sa16.5cm, s17.5cm syst sel w hod rezerw:naturalna; umiarkow sel zootech; kryt sel w hod stajennej; exterier i rozw fiz; wyn prob uzysk; wyn uz rozplod-klacz nie może być jalowa dluzej niż 2 lata
rodz prob uzytk:proba polowa wstepna; p p zaprzegowa; p p wierzch
hucul:; akt pop 210szt; docel licz kl 300szt; uzytk gl juczne; wytw na ter bukowiny i Karpat; 1603 pierwsza wzmian; ceniony za zywotn sile i odporn; rasa gorska; lagodne intelig- hipoter; masc gl gniade,mysza, srokate rzdziej kare lub bulane ;pozadana prega,nie odmiany; wys w kl sa 132-143c ;obw kl s 135-145cm; nadp s 17-20,sa 16-19
selekcja:anal rodow-poch potw bad krwi; exterier,rozw fiz,oc char; oc wart uzytk
malopolak:;docel licz kl 400szt; wplyw oo i xx ;na ter malopolski- angloarab polkrwi xo; uzytk wszechstr; krzyzow ze slazakami żeby zw kaliber-zrebaki na rzez; najstarsza rasa koni szlach w pl ;odp na choroby, db wyk paszy, niewybrednosc, dlogowiecznosc o plemnosc;poznodojrz-krycie 3lat; typ wierzch 155-175; sucha konst,dl linie, harmonijna bud,uroda, gl szlach zbliz do oo, dl szyja,klab zarysowany, krotki mocny grzbiet db zwiaz; selekcja:;opis źrebaka; oc koni 3-5lat; s test 100dn,sa oc cech macierz; oc uz wlasnej proby dzieln; na podst potomstwa
slaski:; doc licz kl 400szt; uzytk zaprzeg-obecnie wydelikacenie; 155-180; masc gniada,skgn,kar; duza sila poc,duzy wykrok; klas kon typu karecianego
Bioroznorodn; w przyr ozyw otacz nas ;w sferze genow:pom gat,ekosyst,krajobr;dot biorozn biolog zw,roslin w roznym srod; cecha przedst zroznmiedzy taksonami i w ich obrebie; osobliwosc natury; uzyt dla czlow w wielu plaszcz ze wzgl ekonom,rekreac,kultur, ekolog; wazna funkcja regulac w biosferze,dzieki niej czl uzysk mat niezb do egzyst
im wieksza roznor form zycia tym wieksze mozliw; znacz dla rekreacji (roznor krajobr); wiele gat pozyt w sadown,ogrodn; war przetrw ekosyst ;zr ludzkiej satysfakcji; krajobr swiadcza i stan o bioroznor kultur; powst systemat
konwencja o roznorodn biolog-gl zad obowiazek ochr przyr wraz z jej srod ze szczeg zwr uwagi na ochr przed zagl wytw przez czl ras zw i rosl gosp; wytw 4-5tys ras zw gosp
Pszczoły. Rodzimą rasą pszczół jest pszczoła środkowoeuropejska, występująca pierwotnie w całym kraju, z wyjątkiem Pogórza. Napływ pszczół z importu w ciągu ostatnich 40 lat spowodował wymieszanie pszczół i wypieranie ras miejscowych, dających mniej miodu, ale odznaczających się wybitnymi walorami zimotrwałości, odpornością na niekorzystne warunki środowiskowe oraz bardzo dobrym wykorzystaniem różnorodnych pożytków. Pszczoły środkowoeuropejskie doskonale dostosowują rozwój wiosenny do zmiennej pogody, są odporne na niekorzystne warunki długiej zimowli i chłodnego przedwiośnia oraz przystosowane do lotów nawet w dni pochmurne i przy niskich temperaturach. Są one bardzo przydatne do krzyżowania towarowego, poprawiając u mieszańców żywotność i elastyczność środowiskową. Ochroną objęte są cztery linie tej rasy pszczół. Dwie z nich, pszczoła Kampinoska i Augustowska, zostały zachowane w swojej pierwotnej formie w rejonach ich naturalnego występowania (Puszcza Kampinoska i Augustowska), a dwie następne, Północna i Asta, zostały udoskonalone, przy zachowaniu najcenniejszych cech pszczół rodzimych.