Strefy klimatyczne

     Różne miejsca na Ziemi mają różne temperatury, opady i nasłonecznienie. Wszystko to jest uzależnione od klimatu. Każdy z nich się różni od pozostałych, ale jest i podobny. Na świecie mamy pięć stref klimatycznych - równikowa, zwrotnikowa, podzwrotnikowa, umiarkowana i okołobiegunowa.
     Najdłuższym równoleżnikiem jest równik - równoleżnik 0°. Tutaj też jest pierwsza z naszych omawianych stref klimatycznych - Strefa Równikowa. Dzieli się ona oczywiście na wiele szczegółowych klimatów, ale każdy z nich jest podobny. We wszystkich temperatura balansuje od 20° C do 30 ° C, występują pasaty, a w ciągu roku słońce jest w zenicie dwa razy. Pierwszym rodzajem jest klimat wybitnie wilgotny. Znamy go z wielu filmów kręconych w Amazonii czy na Malajach. Dzięki odpowiedniej temperaturze, nasłonecznieniu i glebie rośnie tam dżungla, w której też nie rzadko można spotkać słynne rośliny z korzeniami powietrznymi np. storczyki. W zawsze zielonych lasach równikowych (dżungla, selva) występują takie rośliny jak kauczukowce, kawowce, bambusy, liany, byliny, epifity, grzyby. W obszarach nadmorskich występują lasy namorzynowe (mangrowe). Strefa ta się wyróżnia wielkimi opadami atmosferycznymi. Deszcz pada w niektórych rejonach codziennie po kilka razy. Podłoże w tym klimacie stanowią czerwonoziemy, żółtoziemy i gleby laterytowe. Są one mało żyzne,ubogie w próchnicę, gdyż mimo szybkiego rozkładu intensywne opady powodują niszczenie warstwy próchnicy. Klimat wybitnie wilgotny możemy znaleźć w Kotlinie Kongo, Archipelagu Malajskim, Nizinie Amazońskiej i na wielu wyspach na Karaibach (np. Kuba) i Pacyfiku (np. Hawaje). Kolejnym rodzajem tej strefy jest klimat podzwrotnikowy z porą suchą. Podobnie jak w strefie wybitnie wilgotnej temperatura jest stała (od 20° C do 30° C). W tej strefie występuje jednak 1-2 pory suche. Charakteryzują się one małymi opadami. Klimat ten można powiedzieć jest jednym wielkim pastwiskiem. Jeśli chodzi o roślinność to wyróżniamy dwie odmiany: lasy parkowe i kolczaste (baobaby, akacje, drzewa i krzewy gruboszowate) no i oczywiście sawanna (formacja pośrednia między drzewiastą a trawiastą; trawy wysokie, niskie z pojedynczymi akacjami i baobabami). Podłoże nie różni się od tego w wybitnie wilgotnej - nadal są tu czerwonoziemy, żółtoziemy i gleby laterytowe. Klimat ten możemy znaleźć na wyspach Karaibskich, Płw. Jukatan, Wyżynie Brazylijskiej, Niz. Orinoko, środkowej Afryce i północnej Afryce gdzie rośnie specjalna odmiana sawanny - scrub. Drugą odmianą jest odmiana podrównikowa sucha. Nie będę się tu dużo rozpisywał, bo różni się tylko tym, że pora sucha jest dłuższa. Roślinność stanowi sawanna. Klimat ten można znaleźć w Wyżynie Brazylijskiej, Niz. Orinoko i płn. Australii. Wymieniliśmy już tzw. trzy główne klimaty, ale jest jeszcze jeden uniwersalny do czterech stref klimatycznych. Jest to klimat monsunowy. Charakteryzuje się on tylko występowaniem monsunów - wiatrów okresowo zmiennych. Dla niewiedzących monsun latem przynosi deszcz z nad morza powodując nawodnienia pól uprawnych. Monsun zimowy przychodzi z innych części kontynentu i jest suchy. Jeśli monsun się nie pojawi lub się będzie "spóźniał" rolnicy mogą stracić uprawę. Klimat równikowy monsunowy można znaleźć na terenie Archipelagu Malajskiego (klimat równikowy wybitnie wilgotny).
     Drugą strefą klimatyczną jest Strefa Zwrotnikowa. Wyobrażając ją sobie najczęściej widzimy wielkie pustynie piaszczyste. Najbardziej znaną odmianą jest klimat suchy z odmianą wybitnie suchą. Występuje on w Afryce (pustynie Kalahari, Sahara, Namib), Azji (pustynie na Płw. Arabskim), Ameryce Płd. (pustynia Atakama), Ameryce Płn. (wielkie pustynie w Meksyku i płd. Stanach Zjednoczonych - stany: Nevada, Arizona, Nowy Meksyk, Teksas itd.) i Australii (2/3 kontynentu to pustynie). Gleby jak wiemy na pustyni nie są zbyt urodzajne. Są to szaroziemy pustynne (inicjalne). Roślinność składa się z typowo pustynnych organizmów takich jak kserofity, czyli suchorosty: suche i ostre trawy, kolczaste krzewy, liczne sukulenty i efemerydy. Temperatura na pustyni jak i w tym klimacie nie jest stała. Tereny te znane są z rekordowych wyników. Jest to kolejny czynnik wpływający na to, że roślinność jest taka uboga. Za dnia są temperatury pokroju 50° C, a w nocy osiąga 10° C, a w rekordowych przypadkach jeszcze niżej. Wynikiem tego są ogromne amplitudy temperatur. Średnia roczna wynosi więcej niż 20° C. Klimat zwrotnikowy morski występuje w takich miejscach jak Płw. Florydzki czy wschodnie wybrzeże Australii. Roślinność występująca na tych terenach to lasy kolczaste i sukulentowe oraz kolczaste zarośla krzewiaste. Podłoże jest takie jak w strefie równikowej - czerwonoziemy, żółtoziemy i gleby laterytowe.