Przyczyny upadku Państwa Polskiego

Po cudownych latach kultury polskiej (wiek XVI) nastąpił kryzys gospodarczy i polityczny. Wywołany przez prowadzenie licznych wojen m.in. ze Szwecją, Państwem Osmańskim (Turcją) czy Rosją. Co później przyczyniło się do upadku Rzeczpospolitej Obojga Narodów w XVIII wieku.
Na upadek Rzeczpospolitej wpłynęły zarówno przyczyny wewnętrzne jak i zewnętrzne (ingerencja państw ościennych w sprawy Polski).
W wieku XVII w Państwie Polskim panowała dynastia Wettinów, równorzędnie Stanisław Leszczyński (stąd powstało powiedzenie: jedni do Sasa, drudzy do Lasa) oraz ostatni król Polski Stanisław August Poniatowski.
Po XVII-wiecznych wojnach gospodarka uległa zacofaniu (były pojedyńcze manufaktury, nie do końca wykształcone) podczas gdy w Europie Zachodniej gospodarka była na wysokim poziomie.
Królowi Augustowi II nie chodziło o sprawę Polski, chodziło mu wyłącznie o zaplecze wojskowe w razie wojen i środkiem do celu, zajęcie Inflant. To drugie pragnienie doprowadziło do wojny północnej (1700). Działania wojenne toczyły się na terenach Polski, wojska Saksonii, Szwecji i Rosji pustoszyły kraj; kolejny cios dla Polski. Państwo Polskie ucierpiało pomimo, że nie wstawiła się po żadnej stronie. Za panowania króla Augusta II wprowadzono podatki: podymny i pogłówny, czyli od liczby domów i od liczby osób. Prowadzone były według listy sprzed XVII wiecznych wojen. Dlatego też były małe. Już za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego zostały wprowadzone inne reformy, poparte przez carycę Katarzynę II. Niekorzystnym dla króla, kolejnym wydarzeniem było zawiązanie konfederacji barskiej (1768). Broniła wolności szlacheckiej, zdetronizowanie Stanisława A. Poniatowskiego oraz katolicyzmu. Spowodowała klęskę gospodarczą i doprowadziła do I rozbioru Polski. Równorzędnie wybuchło powstanie chłopskie (koliwszczyzna). Niszczyli, mordowali, napadali... Nastąpił podział społeczeństwa. Utworzono 3 stronnictwa (dworskie, hetmańskie, patriotyczne). Chciano uwolnić się spod wpływów Rosji. Szlachta podzielił się za pomocą udzielaną przez Rosję i w opozycji za zmianą systemu w państwie. Po I rozbiorze przeprowadzono reformy (Sejm Wielki) w celu ochrony państwa. Kolejnym wydarzeniem, które osłabiło Polskę była konfederacja Targowicka (1792) zawiązana w Petersburgu przez ludzi przeciwnym Konstytucji 3-ciego Maja, później przeniesiona do Targowicy. Całe to wydarzenie spowodowało wybuch wojny domowej. Straż Praw (stworzona podczas Sejmu Wielkiego 1788-1792 na wzór Rady Nieustającej) postanowiła o przystąpieniu króla polskiego do Targowicy, po czym nastąpił II rozbiór Polski. Po czym w Polsce stacjonowały wojska rosyjskie, utrzymywane przez Polskę. Wszystko zostało zlikwidowane, wszystkie prawa ustalone podczas obrad sejmu, zmniejszono liczbę wojska. Prawo powróciło sprzed uchwalenia Konstytucji. Wydarzenie to zmobilizowało Polaków i wybuchło powstanie na czele stanął Kościuszko Tadeusz w 1794. Powstanie zakończyło się klęską dla Polski i nastąpił III rozbiór Polski (1795), a tym samym upadek Rzeczpospolitej. Powyższe przyczyny upadku są przyczynami wewnętrznymi. Kolejne przyczyny są czynnikami zewnętrznymi. Główną przyczyną była ingerencja państw nie tylko sąsiednich w sprawy Polski. Za Augusta II Mocnego Polska była środkiem do realizacji głównego celu Saksonii- zdobycia Inflant. Podczas wojny Północnej Polska była areną rozgrywek między mocarstwami morza Bałtyckiego i Rosji. Za poparciem Szwecji, a potem Francji na tronie osadzono Stanisława Leszczyńskiego. I tak w sprawy Polski wtrącały się mocarstwa Europy. Podczas Sejmu Wielkiego (1717), nie dano prawa głosu posłom polskim, zatwierdzono reformy, których gwarantem był Piotr I.
Anglia, Austria i Saksonia podpisały porozumienie w Wiedniu, w którym zobowiązały się do wszelkich działań na celu utrzymanie niepodległości Polski (1719). W 1720 w Poczdamie Rosja i Prusy podpisały układ o utrzymaniu Polski słabej, bez reform. W 1734 podpisano traktat Trzech Czarnych Orłów (Rosja, Austria i Prusy). Rok później państwa Francja i Rosja ingerowała na wybór króla Polski. Francja popierała Stanisława Leszczyńskiego, a Rosja Augusta III i właśnie on został królem. Po nim królem był Stanisław August Poniatowski popierany również przez Rosję. Kolejnym posunięciem było umieszczenie ambasadora Repnina w Warszawie. On podburzał innowierców przeciw Polakom i odwrotnie. To Rosja stłumiła Konfederację Barską i powstania chłopskie w Rzeczpospolitej. I rozbiór i sejm w Grodnie; również utrata części terenów. Po spotkaniu króla Stanisława z Katarzyną II w Kaniowie zezwolono na zawiązanie sejmu pod laską konfederacji i zwiększenie liczby wojska, oczywiście w zamian za poparcie Polski w wojnie z Turcją. Wszystkie próby reform zakończyły się fiaskiem. Konfederacja targowicka zawiązana przeciwko Konstytucji 3-ciego Maja, otrzymała poparcie carycy i zaplecze wojskowe. Wybuchła wojna polsko-rosyjska, gdzie Rosja wygrała, która posiadała liczne wojsko. Po wojnie król przystąpił do konfederacji. W 1793 akty rozbiorowe w Grodnie i zatwierdzono dawny ustrój Polski. 1794 rok, jest rokiem zrywu, gdzie włączyli się chłopi i mieszczanie. Tu również wkroczyła Rosja razem z Prusami i stłumiono powstanie. Rosja w 1795 roku 24 października wkroczyła do Warszawy, nastąpił III rozbiór Polski i upadek Niepodległej Rzeczpospolitej; na 123 lata zniknęła z map Europy.
Upadek Państwa Polskiego spowodowany czynnikami wewnętrznym słabość króla, władzy królewskiej, niezgoda wśród szlachty, dbanie o własne interesy, złota wolność szlachecka oraz zniszczenia wojenne z XVII wieku. Zarówno zewnętrznymi, szybki wzrost znaczenia państw sąsiednich, dążenie do zdobycia dużej liczby terenów oraz wykorzystywanie Polski do własnych celów.