Dług publiczny
Dług publiczny – jest to suma wszelkich finansowych zobowiązań z tytułu zaciągniętych pożyczek oraz innych działań podmiotów publicznych powodujących wzrost ich zobowiązań.
Dzieli się na: dług dobrowolny i przymusowy, dług krajowy i dług zagraniczny, dług krótkoterminowy, długot., średniot.
Mechanizm powstania długu publicznego jest ściśle związany z przyczynami występowania deficytu budż. Są to:
Stabilizacja koniuktury gosp. przez manipulowanie strukturą dochodów oraz wydatków budżetowych.
Ponoszenie ciężarów zobowiązań powstałych na skutek niecelnej polityki finansowej poprzednich pokoleń.
Dążenie do ograniczenia negatywnych skutków ekonomicznych oraz społecznych, wynikających z gwałtownych zmian w poziomie wydatków np. klęska żywiołowa.
Obsługa długu publicznego polega na spłacie odsetek od zaciągniętych pożyczek oraz wykupie rocznym papierów wartościowych za pomocą których pożyczki są z reguły zaciągane (bony skarbowe i obligacje skarbowe).
Obsługa długu publicznego może w przyszłości wymagać zwiększenia podatków lub zmniejszenia wydatków budżetowych co zwykle budzi niezadowolenie społeczne.
Rozmiary długu publicznego o ile opiewa on na walutę obca wyraża się w walucie krajowej.
Wysokość długu publicznego zmienia się w wyniku zmian kursu walutowego.
Część Polskiego długu opiewa na dolarach USA.
Innym elementem zwiększającym rozmiary długu jest kapitalizacja odsetek od niespłaconych kredytów.
Ponadto rząd może zdecydować że przejmie długi określonych podmiotów np. szkół.
W celu obsługi długu publicznego mogą być tworzone specjalne fundusze gromadzone z podatku, nazywane funduszami amortyzacyjnymi pożyczek.
Pożyczki mogą też być spłacone z bieżących dochodów budżetowych lub ze środków uzyskanych z emisji nowej pożyczki.
Państwo traktowane jest zwykle jako bezpieczny kredytobiorca, ponieważ zawsze postrzegane jest przez pryzmat władzy, a więc również przez dostępność do środków finansowych.